Wallis e Futuna

Wallis e Futuna, oficialmente o Territorio das illas Wallis e Futuna[1] (/ˈwɒlɪs ...fˈtnə/; francés: Wallis-et-Futuna [walis e futuna] ou Territoire des îles Wallis-et-Futuna, é unha colectividade francesa no Pacífico Sur, situado entre Tuvalu ao noroeste, Fidxi ao suroeste, Tonga ao sueste, Samoa ao leste, e Tokelau ao nordés.

Modelo:Xeografía políticaWallis e Futuna
Territoire des îles Wallis-et-Futuna (fr) Editar o valor em Wikidata

HimnoLa Marseillaise Editar o valor em Wikidata

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 14°18′07″S 178°06′34″O / -14.30181, -178.10932178°06′34″O / -14.30181, -178.10932
EstadoFrancia Editar o valor em Wikidata
CapitalMatāʻutu Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación11.558 (2018) Editar o valor em Wikidata (42,18 hab./km²)
Lingua oficiallingua francesa
Língua futunana (pt) Traducir
Lingua wallisiana Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Superficie274 km² Editar o valor em Wikidata
Altitude166 m Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoMonte Puke (pt) Traducir (524 m) Editar o valor em Wikidata
Creación1961 Editar o valor em Wikidata
MoedaFranco CFP Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
UTC+12 (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Dominio de primeiro nivel.wf Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefónico+681 Editar o valor em Wikidata
Código de paísWF Editar o valor em Wikidata
ISO 3166-2FR-WF Editar o valor em Wikidata
Código de departamento INSEE986 Editar o valor em Wikidata

Páxina webwallis-et-futuna.pref.gouv.fr Editar o valor em Wikidata

A capital é Matāʻutu, tamén capital da illa Wallis e cidade máis grande. A súa superficie é de 14 242 km2 (5 499 sq mi). Tiña unha poboación de 11.558 no censo de 2018 (en comparación con 14.944 no censo de 2003).[2][3] O territorio está formado por tres principais illas tropicais volcánicas e unha serie de pequenos illotes. Divídese en dous grupos de illas que se atopan a uns 260 km (160 mi): Wallis (tamén coñecidas como Uvea) no nordés, as Illas Hoorn (tamén coñecidas como illas Futuna) no suroeste, incluíndo Futuna propiamente dita e a Illa Alofi, maioritariamente deshabitada, o arquipélago atópase entre Nova Caledonia e Tahití.

Desde o 28 de marzo de 2003, Wallis e Futuna é unha Colectividade francesa de ultramar (collectivité d'outre-mer, ou COM).[4] Entre 1961 e 2003 tivo a condición de territorio francés de ultramar (territoire d'outre-mer ou TOM). O seu nome oficial non cambiou cando cambiou o seu estado.

Estas illas de relevo volcánico e coas costas, protexidas por un cinto de arrecifes, son difícil acceso. O clima é tropical, caloroso e húmido.

As illas Wallis e Futuna son tres monarquías tradicionais : Wallis, Alo e Sigava, onde os reis gobernan con consellos elixidos e mailo representante do Estado francés.

A moeda é o franco CFP.

Historia

A pesar de que foron descubertas polos holandeses e os ingleses durante os séculos XVII e XVIII, foron os franceses os primeiros europeos en asentarse no territorio, isto coa chegada de misioneiros franceses en 1837 os cales converteron ao catolicismo á poboación local. O 5 de abril de 1842, os reis solicitaron a protección de Francia logo dunha rebelión por parte da poboación local. En abril de 1887, a Raíña de Uvea (na illa de Wallis) asinou un tratado establecéndose oficialmente o protectorado francés. Os reis de Sigave e Alo nas illas de Futuna e Alofí tamén asinaron un tratado establecendo o protectorado o 16 de febreiro de 1888. As illas foron postas baixo a autoridade do Imperio Colonial Francés de Nova Caledonia.

En 1917, os tres reinos tradicionais foron anexados a Francia e convertidos na Colonia de Wallis e Futuna, a cal seguiu baixo a autoridade de Nova Caledonia.

En 1959, os habitantes das illas votaron por converterse nunha Territorio de Ultramar Francés, estatuto que entrou en vigor en 1961, terminándose así a subordinación a Nova Caledonia.

Política

O territorio está dividido nos tres reinos tradicionais: Uvea na illa de Wallis, Sigave na parte occidental de Futuna e Alo na illa de Alofí e na parte oriental de Futuna. A capital do territorio é Mata-Utu, na illa de Wallis. Por ser un territorio de Francia, está rexido pola Constitución Francesa do 28 de setembro de 1958, usa o sistema legal francés e o voto é universal para aqueles maiores de 18 anos. O Alto Comisionado é elixido polo presidente francés, aconsellado polo Ministro do Interior francés, o Presidente do Goberno Territorial e a Asemblea Territorial son elixidos polos membros da asemblea.

O Xefe de Estado é o presidente de Francia, representado polo Alto Comisionado. O xefe de goberno é o Presidente da Asemblea Territorial. O Consello do Territorio está formado polos tres reis e por tres membros apuntados polo alto comisionado xunto coa Asemblea Territorial.

Wallis e Futuna elixen un senador para o Senado francés e un deputado para a Asemblea Nacional Francesa.

A xustiza é administrada baixo a Lei Francesa por un tribunal de primeira instancia en Mata-Utu, pero os tres reinos tradicionais administran a xustiza de acordo aos seus costumes (só en casos non criminais). A corte de apelacións esta en Numea, Nova Caledonia.

Xeografía

Mapa das illas Wallis e Futuna

Wallis e Futuna esta localizada a preto de dúas terceiras partes do camiño entre Hawai e Nova Zelandia.

O territorio inclúe a illa de Wallis (a máis poboada), e as Illas Hoorn formadas pola illa de Futuna, a illa inhabitada de Alofi (toda a poboación de Alofi foi comida polo pobo caníbal de Futuna nun só ataque no século XIX) e por 20 illotes inhabitados, sumando un total de 274 km² con 129 km de costa. O punto máis alto do territorio é Monte Singavi na illa de Futuna con 765 m.

Contan cun clima cálido e chuvioso dos meses de novembro a abril, e fresco e seco de maio a outubro. A precipitación anual é da orde dos 2500 a 3000 mm. A humidade media é do 80% e a temperatura de 26.6 °C.

Só o 5% da terra das illas é cultivable. A deforestación (só quedan pequenas porcións do bosque orixinal), en gran medida como resultado do uso da madeira como combustible, é un serio problema, e como consecuencia desta, o chan montañoso de Futuna atópase particularmente propenso á erosión. Non existen asentamentos permanentes en Alofí debido á falta de fontes de auga doce.

Illas

Imaxe por satelite da illa Wallis
Imaxe por satelite da Futuna e Alofi, taméncoñecidas como Illas Hoorn
IllaCapitalOutras cidadesSuperficiea (km2)Poboación[5]
Wallis e FutunaMatāʻutuLeava, Vaitupu, Alele, Liku, Falaleu, Utufua142.4211,558
Illas Hoorn (Illas Futuna e Alofi)LeavaFiua, Nuku, Taoa, Mala'e, Ono, Vele64.13,225
Alofi17.81
FutunaLeavaToloke, Fiua, Vaisei, Nuku, Taoa, Mala'e, Kolopelu, Ono, Kolia, Vele, Kolotai, Laloua, Poi, Tamana, Tuatafa, Tavai46.33,225
Faioa0.680
Fenuafo'ou0.030
Fugalei0.180
Ilot St. ChristopheChappel St. Christophe0.030
Luaniva0.180
Nukuatea0.740
Nukufotu0.040
NukuhifalaNukuhifala0.0674
Nukuhione0.020
NukuloaNukuloa0.3510
Nukutapu0.050
Nukuteatea0.10
OutrasNukuato0.0430
Tekaviki0.010
WallisMata-UtuVaitupu, Alele, Liku, Falaleu, Utufua, Mala'efo'ou, Mala'e75.88,333
Other00
Wallis e FutunaMata-UtuLeava, Vaitupu, Alele, Liku, Falaleu, Utufua142.4211,558

Economía

A economía do territorio esta limitada á agricultura de subsistencia, co 80% da poboación traballando na agricultura (cocoteiros e vexetais), gandería (porcos principalmente) e pesa. Cerca do 4% da poboación é empregada no goberno. Os principais ingresos proveñen dos subsidios do goberno francés, licenzas de pesca outorgados ao Xapón e Corea do Sur, impostos por importacións e as remesas dos traballadores expatriados en Nova Caledonia.

O produto interno bruto en 1995 foi de US$ 28.7 millóns, preto de US$ 2,000 per capita. O territorio ten ingresos de preto de US$20 millóns anuais, contra gastos por US$17 millóns.

A principais industrias do territorio son a copra, utensilios, pesca e a madeira. A produción de alimentos inclúe o froito da árbore do pan, plátanos, cocos, porcos e ovellas. O comercio exterior realízase sobre todo con Francia, Australia e Nova Zelandia.

O territorio utiliza o Franco CFP, do mesmo xeito que os outros territorios franceses no Pacífico: Nova Caledonia e a Polinesia Francesa. O Franco CFP está atado ao Euro a unha taxa de 1,000 XPF = 8.38 Euros.

Demografía

O total da poboación do territorio en 2003 foi de 14.944 (67,4% na illa de Wallis, 32.6 en Futuna), a gran maioría é de orixe polinesio e en menor proporción de orixe francesa. Máis de 16.025 persoas orixinarias de Wallis e Futuna viven expatriados en Nova Caledonia. A maioría da poboación profesa a fe católica, falan francés e o idioma polinesio local. A metade da poboación con máis de 15 anos sabe ler e escribir.

Cultura

A cultura das illas é tipicamente polinesia. Notablemente a música das illas conta cunha rica tradición.

Transporte e Comunicacións

En 1994 o territorio tiña 1.125 teléfonos en uso, 1 estación de radio AM e 2 estacións de televisión. Na illa de Wallis existen preto de 100 km de estradas, 16 pavimentados, mentres que en Futuna só hai 20 km, ningún pavimentado. O territorio conta con dous portos, Leava (na illa de Futuna), e Mata-Utu, o cal alberga á mariña mercante consistente de 3 barcos totalizando 92.060 GRT: 2 barcos de pasaxeiros e un petroleiro. Existen 2 aeroportos, un cunha pista pavimentada de 2.000 m de longo e outra con 1.000 m sen pavimentar.

Notas

Referencias

Véxase tamén

Ligazóns externas

🔥 Top keywords: