હૈતી
હૈતી (હૈતીયન ક્રેઓલ: Ayiti), સત્તાવાર રીતે હૈતી પ્રજાસત્તાક (ફ્રેન્ચ: République d'Haïti); (હૈતીયન ક્રેઓલ: République Ayiti}}) એ ક્રેઓલ અને ફ્રેન્ચ-ભાષી કેરેબિયન દેશ છે. આ દેશ ગ્રેટર એન્ટિલ્સ એટોલના હિસ્પેનિઓલા ટાપુઓમાં સ્થિત છે, જેમાં બે દેશો છે 1. હૈતી અને 2 ડોમિનિકન રિપબ્લિક. અયતી (ઉચ્ચ પર્વતોની ભૂમિ) એ ટાપુ પરના પશ્ચિમી પ્રદેશનું નામ તાઈજાનો અથવા અમેરીન્ડિયન ભાષામાં હતું. પીક લા સાલે સમુદ્ર સપાટીથી 2580 મીટર પર દેશનું સૌથી ઉંચુ બિંદુ છે. હૈતીનો કુલ વિસ્તાર 27,750 ચોરસ કિમી છે અને તેની રાજધાની પોર્ટ-ઓ-પ્રિન્સ છે.
Republic of Haiti (હૈતી પ્રજાસત્તાક) ફ્રેંચ:République d'Haïti હૈતીયન ક્રેઓલ: રેપિબ્લિક અયીતી | |
---|---|
સૂત્ર: "L'Union Fait La Force" (ફ્રેંચ) "એકતાથી શક્તિ" | |
રાષ્ટ્રગીત: '' | |
રાજધાની and largest city | પોર્ટ-ઓ-પ્રિન્સ |
અધિકૃત ભાષાઓ | હૈતીયન ક્રેઓલ, ફ્રેંચ |
વંશીય જૂથો | 95.0% હબસી, 5% મુલેટ્ટો અને ગોરા[૧] |
લોકોની ઓળખ | હૈતીયન |
સરકાર | પ્રમુખગત લોકશાહી |
• પ્રમુખ | રેની પ્રેવાલ |
• વડા પ્રધાન | જિન મેક્સ બેલેરિવ |
Formation | |
• as Saint-Domingue | 1697 |
• Independence from France | 1 January 1804 |
વિસ્તાર | |
• કુલ | 27,751 km2 (10,715 sq mi) (140th) |
• જળ (%) | 0.7 |
વસ્તી | |
• 2009 અંદાજીત | 9,933,000[૨] (82nd) |
• ગીચતા | 361.5/km2 (936.3/sq mi) (31st) |
GDP (PPP) | 2008 અંદાજીત |
• કુલ | $11.570 billion[૩] |
• Per capita | $1,317[૩] |
GDP (nominal) | 2008 અંદાજીત |
• કુલ | $6.943 billion[૩] |
• Per capita | $790[૩] |
જીની (2001) | 59.2 high |
માનવ વિકાસ દર (HDI) (2007) | 0.532[૪] ક્ષતિ: અયોગ્ય HDI કિંમત · 149th |
ચલણ | Gourde (HTG) |
સમય વિસ્તાર | UTC-5 |
વાહન દિશા | જમણે |
ટેલિફોન કોડ | 509 |
ઇન્ટરનેટ ડોમેઇન (TLD) | .ht |
હૈતીનું પ્રાદેશિક ઐતિહાસિક અને વંશીય ભાષાકીય સ્થાન અનેક કારણોસર અનન્ય છે. તે લેટિન અમેરિકાનું પ્રથમ સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર હતું, વસાહતીકરણથી મુક્ત વિશ્વનું પ્રથમ અશ્વેત રાષ્ટ્ર હતું અને એકમાત્ર દેશ જ્યાં ગુલામ ક્રાંતિ સફળ થઈ હતી. તેમના પડોશી પશ્ચિમી-કેરેબિયન રાષ્ટ્રો સાથે સાંસ્કૃતિક સામ્યતા હોવા છતાં, હૈતી એ અમેરિકામાં એકમાત્ર ફ્રેન્ચ બોલતો દેશ છે, અને માત્ર બે દેશોમાંનો એક (કેનેડા સાથે) જેની સત્તાવાર ભાષા સ્ટેન્ચ છે; અન્ય તમામ ફ્રેન્ચ બોલતા પ્રદેશો ફ્રેન્ચ વિદેશી વિભાગો અને પ્રદેશો છે.