Ֆրա Բարտոլոմեո

Ֆրա Բարտոլոմեոյի առաջին ուսուցիչը նկարիչ Կոզիմո Ռոսսելին էր, ում սկսել է աշակերտել 1484 թվականին։ Մասնագիտական իր հետագա աճի համար նա պարտական է Լեոնարդո դա Վինչիի ստեղծագործությունների խորաթափանց ուսումնասիրությանը։

1490 թվականին Մարիոտո Ալբերտինելլիի հետ բացել է սեփական արվեստանոցը (ի դեպ՝ այստեղ նրան աշակերտել են հետագայում ճանաչված նկարիչներ դարձած Ջուլիանո Բուջարդինին, Ռինդոլֆո Գիրլանդայոն և ուրիշներ)։

1496 թվականին Սավոնարոլայի քարոզների ազդեցության տակ Բարտոլոմեոն այրել է աշխարհիկ թեմաներով իր ստեղծած նկարները։ 1500 թվականին դարձել է Ֆլորենցիայում գտնվող դոմինիկյան Սուրբ Մարկոս վանքի կրոնավոր, հրաժարվել արվեստից մի քանի տարի շարունակ։ Սակայն 1504 թվականին վանահայրը կարողացել է նրան համոզել, որ վերադառնա ստեղծագործական իր աշխատանքին^[8]։

Ֆրա Բարտոլոմեոյի վրա դրական ներգործություն է ունեցել երիտասարդ Ռաֆայելը, ով 1504 թվականին այցելել էր Ֆլորենցիա։ Վերջինս էլ իր հերթին ծանոթացել է առավել հասուն Բարտոլոմեոյի կուտակած ստեղծագործական փորձին՝ հատկապես երփնագրի (կոլորիտի) բնագավառում։ Այս երկու վարպետները մինչև մահ շարունակել են պահպանել բարեկամական սերտ կապը միմյանց հետ։

Ֆրա Բարտոլոմեոն վախճանվել է 1517 թվականին, Ֆլորենցիայում։ Այդ քաղաքում մինչ օրս պահպանվել են նրա լավագույն ստեղծագործություններից շատերը, այդ թվում՝ Մարկոս Ավետարանչի սրբապատկերը և «Սուրբ հարություն»-ը, որոնք նրա մի ամբողջ շարք այլ աշխատանքների հետ տեղ են գտել Պիտտի պատկերասրահում։ Նշյալ երկու ստեղծագործությունն էլ աչքի են ընկնում մտահղացման վեհությամբ և կատարման նրբագեղությամբ։

Ֆլորենցիայի ակադեմիայում պահպանվել են վարպետի որմնանկարները, Լուկկայում՝ նրա «Madonna della Misericordia»-ն, Բզանսոնում՝ կատարման վարպետության տեսակետից ոչ պակաս նշանավոր մեկ այլ «Տիրամայր» («Մադոննա»)։ Վիեննայի Բելվեդեր պատկերասրահում է գտնվում Ֆրա Բարտոլոմեոյի լավագույն աշխատանքներից ևս մեկը՝ «Տիրոջ մուտքը տաճար» մեծարժեք կտավը։

Ընդհանրացնելով՝ կարելի է ասել, որ իտալացի այս նշանավոր նկարչի ստեղծագործություններին բնորոշ է զգացմունքների անկեղծությունը, մտահղացումների վեհությունը, կատարման նրբագեղությունը, որոնք միաձուլվելով մանկական միամտության աստիճանի հասնող անմիջականության հետ՝ առինքնում են դիտող արվեստասերներին։

• «Бартоломео». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
• Baccio della Porta |volume=3 |page=194
• Hartt, Frederick (1987), History of Italian Renaissance Art (2nd ed.), Thames & Hudson, ISBN 0500235104
• Vaughan, William (2000), Encyclopedia of Artists, Oxford University Press, Inc., ISBN 0-19-521572-9.
• Giorgio Vasari, Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori, Giunti, Firenze 1568.
• Giulio Carlo Argan, Storia dell'arte italiana, Sansoni, Firenze 1968
• M. Ciatti e S. Padovani (a cura di), Fra Bartolomeo la Pietà di Pitti restaurata, Firenze 1988
• André Chastel, La crisi della pala mariana italiana agli inizi del Cinquecento: la pala Carondelet di fra Bartolomeo, Roma 1989
• S. Padovani (a cura di), Fra' Bartolomeo e la scuola di San Marco, Marsilio, Venezia 1996
• Pierluigi De Vecchi ed Elda Cerchiari, I tempi dell'arte, volume 2, Bompiani, Milano 1999. ISBN 88-451-7212-0
• Stefano Zuffi, Il Cinquecento, Electa, Milano 2005. ISBN 8837034687

• 
  Երկրպագություն մանուկ Քրիստոսին
• 
  Քրիստոսի մուտքը տաճար (1516), Kunsthistorisches Museum, Վիեննա
• 
  Madonna, Besançon Cathedral
• 
  Հայր Աստվածը սուրբ Եկատերինա Սիենացու և Մարիամ Մագթաղինացու հետ, National Museum of Villa Guinigi

• 
  Ջիրոլամո Սավոնարոլա
• 
  Թովմա Աքվինացի
• 
  Քրիստոսը փշե պսակով
• 
  Հոբ Երանելի

• Фра Бартоломмео на artcyclopedia.com
• Biography from Artist-Biography.info
• Pieter Bruegel the Elder: Drawings and Prints, a full text exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art, which includes material on Fra Bartolomeo (see index)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրա Բարտոլոմեո» հոդվածին։