Էսպոո
Էսպոո (ֆիններեն՝ Espoo [ˈespoː], շվեդ.՝ Esbo [ˈɛsbo] Էսբյու), քաղաք Ֆինլանդիայում, երկրի՝ մեծությամբ երկրորդ քաղաքը։ Տարածքը կազմում է 528,03 կմ², որից 312,29 կմ² ցամաք է, 17,94 կմ² ներքին ջրեր են, իսկ մնացած 197,80 կմ²՝ ծով։
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Էսպոո | |||
| ֆիններեն՝ Espoon kaupunki շվեդ.՝ Esbo stad | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Ֆինլանդիա | ||
| Ներքին բաժանում | Pohjois-Espoo?, Vanha-Espoo?, Suur-Tapiola?, Suur-Matinkylä?, Suur-Leppävaara?, Suur-Kauklahti? և Suur-Espoonlahti? | ||
| Հիմնադրված է | 1458 թ. | ||
| Առաջին հիշատակում | 1431 | ||
| Մակերես | 330,25 կմ², 312,35 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 27 մետր | ||
| Պաշտոնական լեզու | ֆիններեն[1] և շվեդերեն[1] | ||
| Բնակչություն | ▲314 821 մարդ (փետրվարի 29, 2024)[2] | ||
| Ժամային գոտի | UTC+2 և UTC+3 | ||
| Փոստային դասիչ | 02100–02980 | ||
| Պաշտոնական կայք | espoo.fi(ֆին.)(շվեդ.)(անգլ.) | ||
| |||
Տեղակայված է երկրի հարավում՝ Բալկանի Ֆիննական ծոցի ափի վրա։ Լինելով Հելսինկիի քաղաք-արբայնակ՝ մտնում է Մեծ Հելսինկիի կազմի մեջ։
Էսպոոն պաշտոնապես համարվում է երկլեզու քաղաք։ Բնակչության մեծ մասը (83,6%) խոսում է ֆիններեն, իսկ մյուսները (8,3%)՝ շվեդերեն։ Բնակչության 8%-ի համար ֆիններենը և շվեդերենը մայրենի լեզուներ չեն։
2012 թվականին Էսպոոն եղել է Ֆինլանդիայի նվազագույն դոտացիոն մունիցիպալիտետը, որը իր գործունեությունը ծավալել է ներքին ինքնաֆինանսավորման հաշվին[3]։ Ըստ 2012 թվականի մունիցիպալիտետական ընտրությունների արդյունքների, կանանց բաժինը քաղաքային սովետում ամենաշատը եղել է Ֆինլանդիայում (ավելի քան 53 %)[4]։ Քաղաքային սովետի ներկայացուցիչը 2013 թվականից մինչև 2015 թվականների ընթացքում եղել է Թիմո Սոյնին` Իսկական ֆիններ կուսակցության առաջնորդը։
Քաղաքի օրը նշվում է օգոստոսի 27-ին։
Բնակչություն
| Բնակչության 1999-2024 թվականների վիճակագրություն | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Սպորտ
Քաղաքում գործում է Հոնկա ֆուտբոլային ակումբը, որը մասնակցում է Ֆինլանդիայի Վեյկաուսլիգա բարձրագույն մրցարշավի չեմպիոնատին, ինչպես նաև՝ հոկեյի էսպոո Բլյուզ ակումբը, որը մասնակցում է ֆիննական ՍՄ մրցարշավին։
1990 թվականի մարտի 8-14-ը Բարոնա մրցասպարեզի սառցադաշտում տեղի ունեցավ հոկեյի կանանց առաջնությունը, այդ թվում նաև վերջնախաղը և 3-րդ հորիզոնականի համար պայքարը, որտեղ Ֆինլանդիայի կանանց թիմը հաղթեց Շվեդիայի թիմին 8:2 հաշվով և դարձավ կանանց թիմերի աշխարհի չեմպիոնատի հնգակի բրոնզե մեդալակիր։
Քաղաքակրթություն և արվեստ
1985 թվականից քաղաքում գործում է երիտասարդական թատրոն (շվեդ.՝ Unga Teatern), որը Ֆինլանդիայի ամենահին մանկական և պատանեկական թատրոնն է[9]։
Էսպոոն հայտնի մեղեդային դեթ մետալ Children of Bodom խմբի և նրա անդամների մեծ մասի ծննդավայրն է։ Էսպոոյում է գտնվում Բոդոմ լիճը, որտեղ կատարած սպանությունը դարձել է խմբի անվան հիմքը։
Տեսարժան վայրեր
- Մորմոնների տաճար
- Fortum ընկերության ղեկավար կայան
- Աալտո համալսարան
- «Serena» ակվապարկ
- Microsoft Mobile ընկերության ղեկավար կայան
- Remedy Entertainment տեսախաղերը ստեղծողների ղեկավար կայան
Պատկերասրահ
Fortum ընկերության ղեկավար կայան
Աալտո համալսարանի գլխավոր շինություն
Microsoft Mobile ընկերության ղեկավար կայան
էսպոոյի 55 շրջաններ
Հարևան քաղաքներ
Հայտնի բնիկներ
- Լաուրա Լեպիստյո՝ ֆիգուրիստ, որը Եվրոպայի առաջնությունյան անհատական կարգում ստացել է երկրի պատմության մեջ առաջին ոսկե մեդալը։
- Փեթրի Լինդրուս՝ Norther և Ensiferum խմբերի մենակատար։
- Կիմի Ռայկկոնեն՝ Ֆորմուլա 1-ի հայտնի մրցարշավորդ։
- Հելվի Հյամյալյայնեն՝ ֆիննական գրող։
- Սեմ Լեյք՝ գրող, Remedy Entertainment-ի սցենարիստ։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
- Էսպոյի մունիցիպալիտետ (ֆին.)(շվեդ.)(անգլ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էսպոո» հոդվածին։ |