Ինգվար Կարլսոն

Ծնվել է պահեստի աշխատողի ընտանիքում։ 12 տարեկանում զրկվել է հորից (ինքն է գտել է հոր մարմինը ֆաբրիկայի տարածքում, որտեղ ոչ ոք ուշադրություն չի դարձրել նրան^[6]): Լունդի համալսարանում սովորելով՝ գլխավորել է Սոցիալ-դեմոկրատական ուսանողական երիտասարդության միությունը։ Համալսարանն ավարտելուց հետո՝ քաղաքական գիտությունների մագիստրոսի դիպլոմով (1958 թվական), աշխատանքի է հրավիրվել Թագա Էրլանդերի կառավարության աշխատակազմում։ 1960-1961 թվականներին սովորել է հյուսիսարևմտյան համալսարանում (Էվանսթոն, ԱՄՆ)։ Հայրենիք վերադառնալուց հետո գլխավորել Է Շվեդիայի Սոցիալ-դեմոկրատական երիտասարդական միությունը (մինչև 1967 թվականը)։ 1965 թվականին ընտրվել է ռիկսդագ՝ դառնալով նրա ամենաերիտասարդ պատգամավորը (պատգամավոր է եղել մինչև 1996 թվականը)։

1971-1974 թվականներին եղել Է Ստոկհոլմի կազմակերպության նախագահ, 1972 թվականից՝ ՇՍԴԱԿ գործկոմի անդամ։ Մշակել է կուսակցության միջուկային էներգետիկայի զարգացման պլատֆորմ և կուսակցական ծրագրեր ընտրություններին։

1967-1969 թվականներին վարչապետի դիվանատանը պետական քարտուղար, 1969-1973 թվականներին՝ լուսավորության և մշակույթի նախարար, 1973-1976 թվականներին՝ բնակարանային շինարարության նախարար, 1982-1985 թվականներին՝ հեռանկարային պլանավորման հարցերով փոխվարչապետ, 1985-1986 թվականներին՝ փոխվարչապետ և շրջակա միջավայրի հարցերով նախարար։

Վարչապետ Ուլոֆ Պալմեի սպանությունից հետո 1986 թվականի մարտի 3-ին ՇՍԴԱԿ-ի ղեկավարության կողմից հաստատվեց կուսակցության նախագահի կողմից (այդ պաշտոնը զբաղեցնում էր մինչև 1996 թվականի մարտի 22-ը), իսկ մարտի 13-ին նշանակվեց վարչապետ։

1988 թվականի ընտրություններում ՇՍԴԱԿ-ն ստացել է ձայների 43,2 %-ը և Ի. Կարլսոնը կրկին գլխավորել է կառավարությունը։

Նրա կառավարության օրոք երկրի բյուջեն խիստ պրոֆիցիտ է դարձել, ինչը հանգեցրել է խոշոր ներդրումների, գործազրկության ռեկորդային ցածր մակարդակի (1,4 %) և աշխատավարձերի աճի բարձր տեմպի (+28 % 1987-1990 թվականներին)։ Լինելով վարչապետ՝ նաև կարողացել է հարկային համակարգի համալիր բարեփոխում իրականացնել։ Խորհրդարանի կողմից 1990 թվականի փետրվարին տնտեսական միջոցառումների կառավարական փաթեթը չընդունելուց հետո (դեմ էր քվեարկել 349 պատգամավորներից 190-ը) տեղի ունեցավ կառավարության հրաժարականը։ Դրանից կարճ ժամանակ անց նոր կառավարություն է ձևավորել Շվեդիայի ձախակողմյան կոմունիստական կուսակցության ակտիվ աջակցությամբ, ինչպես նաև կենտրոնի կուսակցության աջակցությամբ։

Սակայն Շվեդիայի տնտեսության վատթարացումը հանգեցրեց սոցիալ-դեմոկրատների պարտությանը 1991 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում (ՍԴՀԿ-ն ստացավ ձայների 37,7 տոկոսը և զիջեց աջ կենտրոնամետ կոալիցիային)։ Սակայն 1994 թվականի հաջորդ ընտրություններում կուսակցությունը վերադարձավ իշխանության՝ ստանալով 45,3 %։

Կրկին վարչապետ դառնալով՝ ստեղծել է աշխարհի «ամենակենսական կառավարությունը», որի կազմում ընդգրկված 22 նախարարներից 11-ը թույլ սեռի ներկայացուցիչներ են^[7]։ Նոր կառավարությունը բավական կոշտ քաղաքականություն է վարել և խիստ քննադատության է ենթարկվել արհմիությունների և կուսակցության անդամների կողմից՝ տնտեսական քաղաքականության, ծառայությունների ոլորտում մասնավորեցման և հարկերի բարձրացման համար։ Արդյունքում 1995 թվականի օգոստոսին հայտարարեց իր առաջիկա հրաժարականի մասին, որը հաջորդեց 1996 թվականի մարտին։

Դարձել է կառավարության առաջին ղեկավարը, որը հաստատվել է վարչապետների նոր նստավայրում՝ Սագեր հաուսում։

Հրաժարականից հետո գլխավորել է Ռուանդայի ցեղասպանության հետաքննության ՄԱԿ-ի անկախ հանձնաժողովը։

Համարվում է Էլֆսբորգ (Շվեդիա) և Վուլվերհեմպտոն (Անգլիա) ֆուտբոլային ակումբների երկրպագու)^[8]։

• Ինգվար Կարլսոն, Ան Մարի Լինդգրեն Ինչ է սոցիալ-դեմոկրատիան Արխիվացված 2016-09-09 Wayback Machine