Լեոնորա Քարինգտոն

Քարինգտոնը ծնվել է Անգլիայի Լանկաշիր շրջանում^[17][18]։ Հայրը զբաղվել է տեքստիլ արտադրությամբ^[17][19], մայրը՝ Մորինը, եղել է իռլանդուհի^[17]։ Լեոնորան ունեցել է երեք եղբայր՝ Պատրիկը, Ջերալդը, Արթուրը^[20][21]։

Կրթվել է դաստիարակների, կրկնուսույցների կողմից, ըմբոստ վարքագծի համար երկու անգամ հեռացվել է դպրոցից, այդ թվում՝ Նյու Հոլ և Չելմսֆորդ դպրոցներից^[22], այնուհետև ընտանիքը նրան ուղարկել է Ֆլորենցիա, որտեղ ընդունվել է Տիկին Փենռոզի արվեստի ակադեմիա։ 1927 թվականին՝ 10 տարեկան հասակում, Փարիզի «Ձախ ափ» (Rive gauche) պատկերասրահում առաջին անգամ տեսել է սյուրռեալիստական կտավ, հետագայում ծանոթացել է բազմաթիվ սյուրռեալիստների հետ, այդ թվում՝ Պոլ Էլուարի հետ^[23]։ Հայրը դեմ է եղել, որ աղջիկն արվեստագետ դառնա, իսկ մայրը քաջալերել է դստերը։ 1935 թվականին մեկ տարի ժամկետով Լոնդոնում ընդունվել է Չելսիի արվեստի դպրոց և հոր ընկերոջ՝ Սերժ Չերմաևի օգնությամբ տեղափոխվել է Լոնդոնի Օզանֆանի անվան ակադեմիա (1935-1938)^[20]։

Սյուրռեալիստական շարժմանը ծանոթացել է Հերբերտ Ռիդի «Սյուրռեալիզմ» (1936) գրքի կրկնօրինակ տարբերակից, որը մայրն էր նրան տվել^[21]։ Սյուրռեալիստ գրող Էդվարդ Ջեյմսը գնել է Կարինգտոնի մեծ թվով կտավներ և 1947 թվականին Նյու Յորքի Պիեռ Մատիս պատկերասրահում կազմակերպել նրա աշխատանքների ցուցահանդեսը։

1936 թվականին Լոնդոնի միջազգային սյուրռեալիստական ցուցահանդեսում Լեոնորան ծանոթանում է գերմանացի սյուրռեալիստ Մաքս Էռնստի աշխատանքներին և տարվում է սյուրռեալիստ արվեստագետով նախքան նրան հանդիպելը։ 1937 թվականին Կարինգտոնը Էրնստին հանդիպում է լոնդոնյան մի հավաքույթի ժամանակ։ Արվեստագետների միջև կապ է ստեղծվում, և Փարիզ վերադառնալով` Էռնստն անհապաղ բաժանվում է կնոջից։ 1938 թվականին նա հեռանում է Փարիզից և Լեոնորայի հետ հաստատվում Ֆրանսիայի հարավում գտնվող Սեն Մարտեն դ՛Արդեշ կոմունայում։ Զույգն համագործակցում և աջակցում էր միմյանց գեղարվեստական զարգացման գործում։ Այս շրջանում նրանք ստեղծել են կենդանիների քանդակներ՝ (Էրնստը ստեղծել է իր թռչուններին, Լեոնորան՝ ձիու գլխի գիպսե տարբերակը) զարդարելու Սեն Մարտեն դ՛Արդեշ իրենց տունը։ 1939 թվականին Լեոնորան նկարում է Էրնստի դիմանկարը՝ որպես հարգանքի տուրք իրենց հարաբերությունների^[20]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ֆրանսիացիները Էրնստին ձերաբակալում են, սակայն Պոլ Էլուարի և այլ ընկերների միջնորդությամբ մի քանի շաբաթ անց նա ազատ է արձակվում։

Շուտով, երբ նացիստները ներխուժում են Ֆրանսիա, Էռնստը կրկին ձերբակալվում է այս անգամ գեստապոյի կողմից, քանի որ նացիստները նրա արվեստը համարում էին այլասերված արվեստ։ Էրնստը, Քարինգտոնին թողնելով, իր արվեստի հովանավոր Պեգի Գուգենհայմի օգնությամբ փախչում է Ամերիկա^[24]։

Էրնստի ձերբակալությունից հետո Կարինգտոնը վհատված հեռանում է Իսպանիա։ Կաթվածահար անհանգստությունը և աճող զառանցանքները գագաթնակետին են հասնում Մադրիդում և ծնողների միջամտությամբ նա տեղափոխվում է հիվանդանոց, ստանում «տենդային թերապիա», հզոր դեղամիջոցներ, լյումինալ, բարբիտուրատներ^[25]։

Քարինգտոնի խնամքով զբաղվող բուժքույրը նրան տանում է Լիսաբոն, որտեղից Կարինգտոնը փախչում է և ապաստան գտնում Մեքսիկայի դեսպանատանը։ 1941 թվականին Էրնստն ամուսնանում է Պեդի Գուգենհայմի հետ։ Նրանց ամուսնությունը տևում է մի քանի տարի, սակայն Էրնստը և Կարինգտոնը չեն կարողանում վերսկսել իրենց հարաբերությունները։

Երեք տարի անց Քարինգտոնն ազատվում է իր ապաստանից^[26] և Անդրե Բրետոնի քաջալերանքով գրում «Down Below» գիրքը իր հոգեկան ապրումների մասին^[27]։ Իր ապրումները նա արտահայտել է նաև արվեստի գործերում, ինչպիսիք են «Բժիշկ Մորալեսի դիմանկարը» և «Down Below-ի քարտեզը»^[28]։

Լիսաբոն փախչելով՝ Քարինգտոնը կարողանում է մեքսիկացի դեսպան Ռենատո Լեդուկի օգնությամբ դուրս գալ Եվրոպայից։ 1960-ական թվականներին Նյու Յորքում ապրելուց հետո նա ապրել և ստեղծագործել է Մեքսիկայում^[18]։ 1963 թվականին նրան խնդրում են ստեղծել մի որմնանկար, որը նա անվանում է «Մայաների կախարդական աշխարհը» (El Mundo Magico de los Mayas)^[30], որն իր վրա էր կրում տարածաշրջանի ժողովրդական պատմությունների ազդեցությունը^[31]։ Որմնանկարը գտնվում է Մեխիկոյի Անթրոպոլոգիայի ազգային թանգարանում։

Քարինգտոնը ստեղծել է Կանանց Ազատագրական շարժման «Mujeres conscienscia» (1973) պոստերը^[32]։ Կարինգտոնն անձամբ կենտրոնացած էր հոգեկան ազատության վրա և հասկանում էր, որ այդ ազատությանը չի կարելի հասնել առանց քաղաքական ազատության^[16]։ Հետամուտ լինելով այս համոզմունքներին՝ Կարինգտոնը գիտակցում էր, որ «Մեքսիկայում և Հյուսիսային Ամերիկայում ակտիվ քաղաքական կանանց ավելի մեծ համագործակցությունն ու համատեղ գիտելիքների փոխանակումը» կարևոր էր ազատագրության համար^[16]։ Քաղաքական իր հանձնառության շնորհիվ 1986 թվականին Նյու Յորքում Քարինգտոնն արժանացավ կյանքի ընթացքում ձեռքբերումների համար մրցանակի^[16]։

Ես ժամանակ չունեի ինչ-որ մեկի մուսան լինելու համար... Ես շատ զբաղված էի ընտանիքիս ըմբոստանալով և նկարիչ դառնալով։

Նկարել եմ ինքս ինձ համար...Երբեք չեմ հավատացել, որ ինչ-որ մեկը կցուցադրի կամ կգնի իմ աշխատանքը[16]

Լեոնորա Կարինգտոնը Զիգմունդ Ֆրոյդի աշխատություններով այնպես չէր հետաքրքրվում, ինչպես շարժման մյուս սյուրռեալիստ անդամները։ Նրա ուշադրության կենտրոնում էին կախարդական ռեալիզմը և ալքիմիան, և նա օգտագործում էր կենսագրական մանրամասներ և սիմվոլիզմ՝ որպես իր նկարների սուբյեկտներ։ Կարինգտոնը կնոջ սեքսուալությունը ներկայացնում էր այնպես, ինչպես նա զգում էր այն, այլ ոչ թե ինչպես բնութագրում էին տղամարդ սյուրռեալիստները^[33]։ 1940-ական թվականների աշխատանքները կենտրոնացած են տարբեր գործընթացներում կանանց ստեղծագործական դերի վրա^[34]։

Քարինգտոնը հաճախ է պատկերել ձիերի։ Այդպիսի կտավներից են նրա «Ինքնադիմանկարը» (Dawn Horse-ի պանդոկը) և «Լորդ Քենդելսթիքի ձիերը»^[20]։ Կարինգտոնը ձիեր նկարել է դեռևս մանկուց^[20]։ Ձիերն ի հայտ են եկել նաև նրա գրական ստեղծագործություններում։ Առաջինը հրատարակված «The House of Fear» կարճ պատմվածքում Կարինգտոնը երիտասարդ հերոսուհուն պատկերել է ձիու կերպարով^[35]։ Կարինգտոնի "Jezzamathatics or Introduction to the Wonderful Process of Painting" ակնարկը տպագրվել է 1935 թվականին՝ նախքան «The Seventh Horse» պատմվածքի լույս տեսնելը^[20]։ Կարինգտոնը հաճախ օգտագործել է բառային ծածկագրեր՝ մեկնաբանելու իր աշխատանքները։ «Candlestick»-ը (Քենդելսթիք) ծածկագիր է, որը նա օգտագործել է ներկայացնելու իր ընտանիքը, որտեղ «լորդը» հայրն է^[20]։

Քարինգտոնը երկրորդ անգամ ամուսնացել է լուսանկարիչ, Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Ռոբերտ Կապայի մենեջեր Էմերիկո Վայզի հետ (մականունը՝ «Չիկի», ծնվել է Հունգարիայում 1911 թվականին)։ Նրանք ունեցել են երկու որդի՝ մտավորական, գրող Գաբրիելը և բժիշկ, սյուրռեալիստ նկարիչ Պաբլոն։ Չիկի Վայզը մահացել է 2007 թվականի հունվարի 17-ին տանը՝ 97 տարեկան հասակում։

Լեոնորա Քարինգտոնը մահացել է 2011 թվականի մայիսի 25-ին 94 տարեկան հասակում Մեխիկոյի հիվանդանոցներից մեկում թոքաբորբի բարդությունների պատճառով^[36]։

• Լեոնորա Քարինգտոն։ Թեյթ Լիվերպուլ, մարտի 6 – մայիսի 31, 2015
• Լեոնորա Քարինգտոն։ Կելտիկ սյուրռեալիստը, Իռլանդիայի ժամանակակից արվեստի թանգարան, Դուբլին,Իռլանդիա (անհատական) 2013–2014^[37]
• Լեոնորա Կարինգտոն և Թիլի Լոշ, Վիկտոր Ուինդ գեղարվեստի կորպորացիա, 2011^[38]
• Թալիսման ոսպնյակներ, Ֆրոյ Նորիս պատկերասրահ, Սան Ֆրանցիսկո (անհատական), 2008^[37]
• Սյուրռեալիզմ, Երազանքները կտավի վրա, Նասաու մարզի արվեստի թանգարան, Ռոսլին նավահանգիստ, Նյու Յորք, 2007^[37]
• Ֆրիդա Կալո, Դիեգո Ռիվերա և 20-րդ դարի մեքսիկական արվեստ, Ժակ և Նատաշա Գելման հավաքածու, Չիկագոյի մեքսիկական արվեստի ազգային թանգարան, 2003
• Սյուրռեալիզմ, Չկապված ցանկություն, Թեյթ, Լոնդոն, Անգլիա, Մետրոպոլիտեն թանգարան, Նյու Յորք, 2001-2002^[37]
• Հայելային պատկերներ, Կանայք, սյուրռեալիզմ, ինքնաարտահայտում, Սան Ֆրանցիսկոյի ժամանակակից արվեստի թանգարան, Սան Ֆրանցիսկո, 1999
• Սյուրռեալիզմ։ Երկու մասնավոր աչքեր, Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան, Նյու Յորք, 1999^[37]
• Regards des Femmes, Musée d'Art Moderne, Lieja, Ֆրանսիա, 1993
• Sujeto-Objeto, Գուանախուատոյի շրջանային թանգարան, Գուանախուատո և Մոնտերեյի թանգարան, Մոնտերեյ, Մեքսիկա, 1993^[37]
• Galería de Arte del Auropuerto Internacional de la Ciudad de México, Մեխիկո, Մեքսիկա, 1991 (անհատական)
• Սերպենտին պատկերասրահ, Լոնդոն, Անգլիա (անհատական), 1991
• Sainsbury, Նորվիչ, Անգլիա(անհատական), 1991
• Արնոլֆինի, Բրիսպոլ, Անգլիա (անհատական), 1991
• Մեքսիկական թանգարան, Սան Ֆրանցիսկո (անհատական), 1991^[37]
• Art Company, Լիդս, Անգլիա (անհատական), 1990
• Brewster պատկերասրահ, Նյու Յորք (անհատական)^[37]
• Museo Nacional de la Estampa, INBA, Մեքսիկա (անհատական), 1989^[37]
• Brewster պատկերասրահ, Նյու Յորք (անհատական), 1987
• Art Space Mirage, Տոկիո, Ճապոնիա (անհատական), 1987
• Alexander Iolas պատկերասրահ, Նյու Յորք (անհատական), 1987^[37]
• Լեոնորա Կարինգտոն. հետահայաց ցուցահանդես, Միջամերիկյան կապերի կենտրոն, Նյու Յորք, 1976^[39]
• Լեոնորա Կարինգտոն. հետահայաց ցուցահանդես, Արվեստի թանգարան համալսարան, 1976^[39]
• Իմպրեսիոնիզմից սյուրռեալիզմ, Անգլիա 1970^[37]
• Սյուրռեալիստներ Բայրոն պատկերասրահ, Նյու Յորք, 1969
• Galerie Pierre, Paris, France (անհատական), 1969
• Գեղարվեստի ազգային ինստիտուտ, Մեքսիկա (անհատական), 1969
• Գեղարվեստի պալատ, Մեխիկո, Մեքսիկա (անհատական), 1969
• Մեքսիկական արվեստի պատկերասրահ, Մեխիկո, Մեքսիկա (անհատական), 1969^[37]
• Բրիտանացի արտիստները Մեքսիկայում 1800/1968, Անգլո-մեքսիկական մշակույթի ինստիտուտ, Մեքսիկա, 1968^[37]
• Նկարչության IX բիենալե, Սան Պաուլո, Բրազիլիա, 1967^[37]
• Սյուրռեալիզմ, Հոգեվիճակ, Կալիֆորնիայի համալսարան, Սանտա Բարբարա, Կալիֆորնիա, 1966
• Surrealismo y Arte Fantástico en México, Galeria Universitaria, Aristos, Մեքսիկա, 1966
• Անտոնիո Սուզա պատկերասրահ, Մեխիկո, Մեքսիկա (անհատական), 1965
• Անգլո-մեքսիկական մշակութային ինստիտուտ, Մեխիկո (անհատական), 1965
• Կլարդեկոր պատկերասրահ, Մեխիկո, Մեքսիկա (անհատական), 1965^[37]
• Էդվարդ Ջեյմսի նկարների հավաքածու, Անգլիա, 1963^[37]
• Ժամանակակից մեքսիկական դիմանկար, Մեքսիկական արվեստի թանգարան, Մեխիկո, Մեքսիկա, 1961^[37]
• Քրոս պատկերասրահ, Դանիել Կորդիեր, Փարիզ, Ֆրանսիա, 1959^[37]
• Մեքսիկական արվեստի թանգարան, Մեխիկո, 1956 (անհատական)^[37]
• 31 կին արվեստագետների ցուցահանդես, Arte de este siglo, 1943, Նյու Յորք
• Սյուրռեալիստական առաջին փաստաթղթեր, Մադիսոն ավենյու պատկերասրահ, Նյու Յորք, 1943
• 20-րդ դարի դիմանկարներ, Ժամանակակից արվեստի թանգարան, Նյու Յորք, 1943^[37]
• Պիեռ Մատիս պատկերասրահ, Նյու Յորք, 1942 (անհատական)^[37]
• Սյուրռեալիստական ցուցահանդես, Ռոբերտ պատկերասրահ, Ամստերդամ, Նիդերլանդներ, 1938
• Սյուրռեալիստական միջազգային ցուցահանդես, Գեղարվեստի պատկերասրահ, Փարիզ, Ֆրանսիա^[37]

• La Maison de la Peur, H. Parisot, 1938 – with illustrations by Max Ernst
• Une chemise de nuit de flanelle, Libr. Les Pas Perdus, 1951
• El Mundo Mágico de Los Mayas, Museo Nacional de Antropología, 1964 – illustrated by Leonora Carrington
• The Oval Lady: Surreal Stories (Capra Press, 1975)^[40]
• The Hearing Trumpet (Routledge, 1976);^[41] Penguin Books, Limited, 2005, ISBN 9780141187990
• The Stone Door (New York: St. Martin's Press, 1977)^[42]
• The Seventh Horse and Other Tales (E. P. Dutton, 1988)^[43]
• The House of Fear (Trans. K. Talbot and M. Warner. New York: E. P. Dutton, 1988)^[44]
• Down Below (Dutton, 1988)^[44]

• Ինքնադիմանկար (Դաուն հորզի պանդոկը), 1936–1937, Մետրոպոլիտեն թանգարան (Նյու Յորք),Պիեռ և Մարիա-Գեյտանա Մատիս հավաքածու
• Մաքս Էրնստի դիմանկարը, 1939 (մասնավոր հավաքածու)
• Լորդ Քանդելսթիքի ձիերը, 1938 (մասնավոր հավաքածու)
• Լորդ Քանդելսթիքի կերակուրը, 1938
• Դաուն հորզի պանդոկը (Ինքնադիմանկար), 1939 (առաջին խոշոր սյուրռեալիստական գործը), Մետրոպոլիտեն թանգարան (Նյու Յորք)
• Սուրբ Անտոնիոսի գայթակղությունը, 1947, Պրադո թանգարան, Մադրիդ
• Հիշատակի աշտարակ, 1995, Վիկտոր Վինդ հետաքրքրությունների թանգարան, Լոնդոն

• Պատկեր:Leonora Carrington MET (3470458844).jpg
• 
• 
• 
• Պատկեր:Leonora carrington (4422541667).jpg

• Chadwick, Whitney. Women Artists and the Surrealist Movement (Thames and Hudson, New York, 1985)
• Sills, Leslie & Whitman. A. "Visions: stories of women artists (Morton Grove, Illinois, 1993)
• Aberth, Susan L. (2010). Leonora Carrington: Surrealism, Alchemy and Art. Ashgate/Lund Humphries. ISBN 978-1-84822-056-0.
• Moorhead, Joanna. Another world (article about Carrington), Daily Telegraph (24 April 2010)
• Van Raay, Stefan, Moorhead, Joanna and Arcq, Teresa. "Surreal Friends: Leonora Carrington, Remedios Varo and Kati Horna" (Lund Humphries in association with Pallant House Gallery, 2010)
• Chadwick, Whitney. “Leonora Carrington: Evolution of a Feminist Consciousness”, Women's Art Journal, Vol. 7, no. 1: (1986; accessed 21 February 2012), pg. 38
• Hertz, Erich. "Disruptive Testimonies: The Stakes of Surrealist Experience in Breton and Carrington." Symposium Vol. 64, no. 2: (2010). Academic Search Premier, EBSCOhost (accessed 29 March 2012)
• Aberth, Susan. “Leonora Carrington: The Mexican years, 1943–1985.” Art Journal Vol. 51, no. 3: (Autumn 1992; accessed 1 April 2012) pgs. 83–85

• Leonora Carrington at Wikiart.org
• Leonora Carrington’s Surrealist Paintings Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine at disinfo.com
• Obituary in New York Times, 27 May 2011
• Dos Surrealistas en México, 15 January 2006
• Works by Carrington, at ArtCyclopedia
• "Writer Joanna Moorhead goes in search of her long-lost cousin", The Guardian
• Leonora Carrington, "A Woman of Surrealism" Արխիվացված 2008-04-05 Wayback Machine (last accessed: 25 November 2014)
• Documents on Leonora Carrington Արխիվացված 2018-06-12 Wayback Machine in the ICAA Documents Project at The Museum of Fine Arts, Houston
• Leonora Carrington: Britain's lost surrealist

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոնորա Քարինգտոն» հոդվածին։