Մարիա (փոթորիկ)

2017 թվականի սեպտեմբերի 19-ին փոթորիկը աղետալի ավերածությունների պատճառ է դարձել Դոմինիկա կղզում, որը էպիկենտրոնում էր^[2]։ Կղզու շենքերի ավելի քան 90%-ը վնասվել կամ ավերվել է^[3]։ Տուժել են նաև Գվադելուպան, Մարտինիկան և Սանտա Կրուս կղզին (ԱՄՆ-ի Վիրջինյան կղզիներ)^[4]։

Սեպտեմբերի 20-ի առավոտյան փոթորիկը հասել է Պուերտո Ռիկո։ Այդ ժամանակ նրա ուժգնությունը նվազել է մինչև 4-րդ կարգ։ Չնայած դրան՝ «Մարիան» դարձել է կղզուն հարվածած ամենահզոր փոթորիկը 1928 թվականի «Օկիչոբի» փոթորկից հետո^[3]։ Փոթորիկն ուժեղ ջրհեղեղի և ավերածությունների պատճառ է դարձել։ Ամբողջ Պուերտո Ռիկոյում անջատվել է հոսանքը, «փլուզվել» կապի համակարգը^[5]։ 3,4 միլիոն մարդ մնացել է առանց էլեկտրականության^[6]։ Պուերտո Ռիկոյի նահանգապետ Ռիկարդո Ռոսելլոն ասել է, որ էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը վերականգնելու համար «ամիսներ» կպահանջվի^[5]։ Փոթորիկը շարքից հանել է նաև աշխարհի երկրորդ ամենամեծ ռադիոաստղադիտարանը՝ Արեսիբոն։ Այն կոտրել է 29 մետրանոց ալեհավաքը, որի բեկորները վնասել են գլխավոր հայելին^[7]։ Սեպտեմբերի 21-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ մտադիր է այցելել փոթորկից տուժած կղզին^[6]։

Պուերտո Ռիկոյի վրայով անցնելուց հետո փոթորկի ուժգնությունը նվազել է մինչև 2-րդ կարգ, բայց հետո հասել մինչև 3-րդ կարգ^[3]։ Սեպտեմբերի 21-ին փոթորիկը անցել է Հայիթի կղզու հյուսիս, իսկ սեպտեմբերի 22-ին շրջանցել Թերքս և Քայքոս կղզիները^[6]։ Սեպտեմբերի 24-ին փոթորկի ուժգնությունը կրկին նվազել է մինչև 2-րդ կարգ։ Հոկտեմբերի 6-ին փոթորիկը ցրվել է։

Զոհվել է առնվազն 93 մարդ. Պուերտո Ռիկո՝ 48, Դոմինիկա՝ 30, Գվադելուպա՝ 2, Հայիթիի Հանրապետություն՝ 3, Դոմինիկյան Հանրապետություն՝ 5, ԱՄՆ-ի Վիրջինյան կղզիներ՝ 1, Մայրցամաքային նահանգներ՝ 4^[8]:

Պուերտո Ռիկոյի կառավարությունը 2018 թվականին ճշգրտել է զոհերի թիվը՝ հասցնելով այն 2975-ի^[9]։

• ԱՄՆ Ռազմածովային ուժերն օգնում են տարհանել ռազմական անձնակազմը ԱՄՆ-ի Վիրջինյան կղզիներից «Մարիա» փոթորկից առաջ:
• 
  Ճանապարհ Ռոզոյում՝ լցված շինությունների բեկորներով, վնասված բուսականությամբ և տապալված էլեկտրասյուներով:
• 
  Տապալված ծառեր Գվադելուպայում
• «Մարիա» փոթորիկը «Սան Խուան» առափնյա պահպանության տարածքում
• 
  Սեպտեմբերի 21-ին՝ Պուերտո Ռիկոյից մեկնելուց հետո, Դոմինիկյան Հանրապետության արևելքով անցնող Մարիայի ինֆրակարմիր արբանյակային օղակը
• 
  Կոտրված պատուհան Ագուաս Բուենասում

• Փոթորիկ Հարվի
• Իրմա (փոթորիկ)

• NOAA. «Hurricane Maria». National Hurricane Center. National Oceanic and Atmospheric Administration (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա (փոթորիկ)» հոդվածին։