Օսմաններ

Օսմաններ (թուրքերեն՝ Osmanlı Hanedanı, Osman oğulları), Օսմանյան թուրքերի դինաստիա, որը կառավարման ղեկին է եղել 1299- 1924 թվականներին[1]։

 Թուրքիայի պատմություն
Թուրքիայի զինանշան
Սելջուկյաններ
Թյուրքերի միգրացիա
Սելջուկյան կայսրություն
Իկոնիայի սուլթանություն
Անատոլիայի մոնղոլական գրավում
Մոնղոլական կայսրություն
Հուլավյաններ
Օսմանյան կարստություն
Օսմանյան կայսրություն
Առաջին համաշխարհային պատերազմ
Հայոց ցեղասպանություն
Թուրքիայի Հանրապետություն
Անկախության պատերազմ
Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք
Թուրքերի ներխուժումը Կիպրոս
Հեղաշրջման փորձ Թուրքիայում (2016)
Թուրք-Սիրիական կոնֆլիկտ

Թուրքիայի պորտալ

Պատմություն

Հիմնվել է դինաստիան Օսման I-ի կողմից[2] (կառավարել է 1299/1300-1324 թվականներին, այլ տվյալներով՝ 1326)։ Դինաստիայի հայտնի ներկայացուցիչներ են նաև Բայազիդ I Յըլդըրըմը («կայծակնային»)՝ կառավարել է 1389-1402 թվականներին, Մեհմեդ II Ֆաթիհը («Նվաճող»)՝ կառավարել է 1444 և 1451-1481 թվականներին, Սելիմ I Յավուզը («Ահեղ», «Դաժան»)՝ կառավարել է 1512 թվականից 1520 թվականները, Սուլեյման I Կանունին («Իրավարար», եվրոպական գրականության մեջ՝ «Հիասքանչ»)` կառավարել է 1520 թվականից 1566 թվականները, Սելիմ III-ը (կառավարել է 1789-1807), Մահմուդ II-ը (1808-1839) և Աբդուլ Համիդ II-ը (1876-1909): Սուլթանության վերացումից հետո (հոկտեմբերի 29 1923 թվական) Օսմանյան վերջին սուլթան Մուհամմեդ VI-ը (կառավարել է 1918-1922 թվականներին), փախավ Թուրքիայից։ Թուրքական մեջլիսի որոշմամբ խալիֆ դարձավ օսմանյան դինաստիայի արքայազն Աբդուլ Մեդջիթ II-ը։ Երբ 1924 թվականի մարտի 3-ին խալիֆայությունը լուծարվեց, կայսերական դինաստիայի բոլոր ներկայացուցիչները արտաքսվեցին երկրից[3]։

Սուլթաններ

Անուն[4]Կյանքի տարիներ[4]Կառավարման ժամանակաշրջան[4]
Մուրադ I1319/1326—13891362—1389
Բայազիդ I Յըլդըրըմ1360—14031389—1402
Մուրադ IIհունիս 1404փետրվարի 3 14511421—1444
Մեհմեդ II Ֆաթիհ1432—14811444—1481
Բայազիդ II1447—15121481—1512
Սելիմ I Յավուզ1470—15201512—1520

Սուլթաններ և խալիֆներ

Անուն[4]Կյանքի տարիներ[4]Կառավարման ժամանակաշրջան[4]
Սելիմ I Յավուզ1470—15201517—1520
Սուլեյման I Հիասքանչ149415661520—1566
Սելիմ II152415741566—1574
Մուրադ III154615951574—1595
Մուհամմեդ III156816031595—1603
Ահմեդ I159016171603—1617
Մուստաֆա I159216391617—1618
Օսման II160416221618—1622
Մուստաֆա I159216391622—1623
Մուրադ IV161216401623—1640
Իբրահիմ I161516481640—1648
Մուհամմեդ IV Ավջի164216931648—1687
Սուլեյման II164216911687—1691
Ահմեդ II164316951691—1695
Մուստաֆա II1664—17031695—1703
Ահմեդ III1673—17361703—1730
Մահմուդ I1696—17541730—1754
Օսման III1696—17571754—1757
Մուստաֆա III1717—17741757—1774
Աբդուլ Համիդ I1725—17891774—1789
Սելիմ III1761—18071789—1807
Մուստաֆա IV1779—18081807—1808
Մահմուդ II1784—18391808—1839
Աբդուլ Մեջիդ1823—18611839—1861
Աբդուլ Ազիզ1830—18761861—1876
Մուրադ V1840—1904մայիսի 301876
Աբդուլ Համիդ II1842—19181876—1909
Մուհամմեդ V Ռեշադ1844—19181909—1918
Մուհամմեդ VI Վահիդդեդին1861—19261918—1922

Խալիֆներ

ԱնունԿյանքի տարիներԿառավարման ժամանակաշրջան
Մուհամմեդ VI Վահիդդեդին1861—19261922
Աբդուլ Մեդջիթ II1868—19441922—1924

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օսմաններ» հոդվածին։