Ֆրենսիս Ալեն
Ֆրենսիս Էլիզաբեթ Ալեն (անգլ.՝ Frances Elizabeth Allen, օգոստոսի 4, 1932[1][2], Peru, Քլինտոն շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3] - օգոստոսի 4, 2020[4][5][2], Սկենեկտադի, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6][2]), համակարգչային համակարգերի տեսության ամերիկացի գիտնական։ Առաջին կինը, որն արժանացել է Թյուրինգի մրցանակին (2006)[16][17]։
Ֆրենսիս Ալեն անգլ.՝ Frances Elizabeth Allen | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 4, 1932[1][2] Peru, Քլինտոն շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3] |
| Մահացել է | օգոստոսի 4, 2020[4][5][2] (88 տարեկան) Սկենեկտադի, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6][2] բնական մահով[7] |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | համակարգչային գիտնական, համալսարանի դասախոս և ճարտարագետ |
| Հաստատություն(ներ) | IBM[1], Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի, Նյու Յորքի համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | ինֆորմատիկա[1] և computational science? |
| Անդամակցություն | Էլեկտրական և Էլեկտրոնիկական ճարտարագետների ինստիտուտ, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա, Հաշվողական տեխնիկայի ասոցիացիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Օլբանիի համալսարան (1954)[1] և Միչիգանի համալսարան (1957)[1] |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին(ներ) | Jacob T. Schwartz? |
 Frances E. Allen Վիքիպահեստում | |
IBM-ի աշխատակից, Գիտությունների ազգային ակադեմիայի (2010) և ԱՄՆ ճարտարագիտական ակադեմիայի, ինչպես նաև Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության (2001) անդամ։
Կենսագրություն
Ծնվել և մեծացել է Նյու Յորք նահանգի ֆերմայում։ Ընտանիքի վեց երեխաներից ավագն էր։ Նրա հայրը ֆերմեր էր, իսկ մայրը` ուսուցիչ[18]։ 1954 թվականին ավարտել է ուսուցչական քոլեջը (այժմ` Նյու Յորք նահանգի Օլբանիի համալսարան)` ստանալով մաթեմատիկայի բակալավրի աստիճան։ Միչիգանի համալսարանում 1957 թվականին ձեռք է բերել մագիստրոսի կոչում, այնուհետև մի կարճ ժամանակահատված դասավանդել է դպրոցում, սակայն դժգոհ լինելով վաստակից` նույն` 1957 թվականի հուլիսի 15-ին Ալենն աշխատանքի է անցել IBM-ի կորպորացիայում, որտեղ աշխատել է հաջորդ 45 տարիների ընթացքում[19]։ 1991 թվականին Ֆրենսիս Ալենը Ալբերտայի համալսարանի կողմից արժանացել է պատվավոր դոկտորի կոչման[19]։
1980-ականների սկզբին Ֆրենսիս Ալենը ղեկավարում էր Parallel TRANslation (PTRAN) հետազոտական խումբը, որտեղ նա զբաղվում էր զուգահեռ հաշվարկների հարցերով[19]։ Այս աշխատանքի ընթացքում Ալենը և նրա գործընկերները ուսումնասիրում են օպտիմալացման հիմունքները, որոնք այսօր օգտագործվում են շատ կոմպիլյատորներում։
2002 թվականից անցել է թոշակի։
Արվեստի և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիայի անդամ։
Մահացել է 2020 թվականի օգոստոսի 4-ին` իր 88-ամյակի օրը։
Անձնական կյանք
Ամուսնացած է եղել Նյու Յորքի համալսարանի ինֆորմատիկայի պրոֆեսոր Ջեյքոբ Թ. Շվարցի հետ. նրանց ամուսնությունն ավարտվել է ամուսնալուծությամբ[20]։
Պարգևներ և պատվոգրեր
- IBM Fellow (1989, կին առաջին մրցանակակիրը)
- Ընդգրկվել է Women in Technology International կազմակերպության փառքի սրահում (1997)
- Ադա Լավլեյսի մրցանակ, Association for Women in Computing (2002)
- Թյուրինգի մրցանակ (2006). «համակարգչային ծրագրերի օպտիմալացման տեսության և պրակտիկայի մեջ նորարարական ներդրման համար, որը հիմք է հանդիսացել ժամանակակից օպտիմիզացնող կոմպիլյատորների և ծրագրերի ավտոմատ զուգահեռացման համար»[21]
- Erna Hamburger Prize (2008)
- Նրա պատվին IBM-ը 2007 թվականին սահմանել է IBM Ph.D. Fellowship Award-ը[22]։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
- Ֆրենսիս Ալլենը IBM-ի էջում(անգլ.)
- «2000 Fellow Awards Recipient», Համակարգչային պատմության թանգարան(անգլ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրենսիս Ալեն» հոդվածին։ |