Nalabbasit a Listaan ti IUCN

The Nalabbasit a Lisstaan dagiti Naipangta a Sebbangan ti IUCN (ammo pay a kas ti Nalabbasit a Listaan ti IUCN wenno Listaan ti Nallabbasit a Datos), a napundar idi 1965, ket nagbalbaliw a nagbalin a kaaduan iti imbentoria iti global a kasasaad ti konserbasion kadagiti biolohiko a sebbangan. Daytoy ket agusar iti agasmang ti kriteria tapno mangipateg ti riesgo iti pannakaawan dagiti ginasut a sebbagan ken subsebbangan. Dagitoy a kriteria ket napateg kadagiti amin a sebbangan ken kadagiti amin a rehion iti lubong. Iti napigsa a sientipiko a batayanna, mabigbigan ti Nalababsit a Listaan ti IUCN a kas ti mapagtalkan a tarabay iti kasasaad ti biolohiko a dibersidad. Ti maysa a serye ti Rehional a Nalabbasit a Listaan ket patauden babaen dagiti pagilian ken dagiti gunglo, a mangipateg iti riesgo ti pannakaawan kadagiti sebbangan iti kaunegan ti yunit ti politikal a panangimaton.

Ti Nalabbasit a Listaan ti IUCN ket naibatay iti apag-isu a kriteria tapno mapategan ti riesgo ti pannakaungaw dagiti rinibu a sebbangan ken subsebbangan. Dagitoy a kriteria ket napateg kadagiti amin a sebbangan kadagiti amin a rehion iti lubong. Ti gandat ket tapno maiwanawan ti kinaganat dagiti banag ti konserbasion iti publiko ken kadagiti agparpartuat iti annuroten, ken ti pay panagtulong iti internasional a komunidad tapno makapadas a mangpabassit iti pannakaawan dagiti sebbangan. Segun ti International Union for Conservation of Nature (IUCN) (1996), dagiti pormal a naibagbaga a gandat ti Nalabbasit a Listaan ti IUCN ket ti (1) mangited iti pakaammo a naibatay iti siensia iti kasasaad dagiti sebbangan ken dagiti subsebbangan iti global nga agpang, (2) tapno maturongan iti pannakadlaw iti kasaknap ken kinapangruna ti naipangta a biodibersidad, (3) tapno maimpluensiaan ti nailian ken internasional nga annuroten ken panagaramid iti keddeng, ken (4) tapno makaited iti pakaammo a mangiwanwan kadagiti tignay a mangkonserba ti biolohiko a dibersidad.^[1]