Wokalna harmonija je asimilaciski proces, kotryž artikulaciju wolóžuje. We wuskim zmysle je připodobnjenje sufiksowych wokalow na zdónk, ale tež znutřka zdónka. Při tym cuze słowa abo najnowše požčonki často k wokalnej harmoniji wjace (dospołnje) njewjedu.
W baškiršćinje wustupujetej dwě warianće wokalneje harmonije. Štyriformowa warianta wužiwa wokale "ы", "о", "е" a "ө". Na př. prašenska partikla ma formy -мы, -мо, -ме, -мө.
Dwuformowa warianta wužiwa jenož wokalej "а" a "ә".
Turkowšćina ma wósom wokalow a rozeznawa je po dwěmaj přiznamjenjomaj, a to [±prědnje] a [±kulojćene].
W turkowšćinje dwě warianće wokalneje harmonije wustupujetej. A to tak mjenowana "małka wokalna harmonija" (z wokalomaj "a" a "e", turkowsce küçük sesliler uyumu) a "wulka wokalna harmonija" (z wokalemi "i", "ı", "u" a "ü", turkowsce büyük sesliler uyumu).
Małka wokalna harmonija
Po wokalach e, i, ö a ü sćěhuje e w sufiksu, mjeztym zo po wokalach a, ı, o a u sćěhuje a.
Wokale я, е, ю, ё su faktisce kombinacije wokalow а, э, у, о z konsonantom й. Jeli słowo wobsahuje jenož wokal и, da so jako słowo prědnjeho rjada wobjednawa.
Neutralne wokale so móžeja po wokalu z dweju prěnjeju skupinow jewja a so móžeja z wokalemi z wobeju rjadow kombinować, na př. äi, öi, yi a ai, oi a ui. Jeli słowo wobsahuje jenož neutralne wokale, da so wokale z prědnjeho skupiny wužiwaja, na př. eikö, eihän.
Madźaršćina ma 14 wokalow. Ale w někotrych narěčach a zdźěla wobchadnej rěči so dalša warianta "e" jewi.
Eksistuja tři typy sufiksow, a to jednoformowe, dwuformowe a třiformowe.
Jednoformowe sufiksy často maja jedyn z wokalow "e", "é", "i" a "í" a su na př. -ig "hač do" (na př. hajóig "hač do łódźe"), -ként "jako" (na př. hajóként "jako łódź"), -kor (čas, na př. negykor "pjećich"), -é 'wobsydstwowa kóncowka'.
Dwuformowe sufiksy su na př. -ban/-ben "w +lokatiw" (inesiw, na př. kezben "w ruce", hajóban "we łódźi"), -be/-ba "do +genitiw" (ilatiw, na př. kezbe "do ruki", hajóba "do łódźe"), -nek/-nak "-ej/-u, -je/-i (sg.); -am (pl.)" (datiw, na př. körnek "kruhu", hajónak "łódźi"), -unk/-ünk "my +prezensa"
Třiformowe sufiksy su na př. -hoz/-hez/-höz "k" (na př. hajóhoz "k łódźi", évhez "k lětu", körhöz "ke kruhu"), -szor/-szer/-ször "raz" (na př. kétszer "dwójce", ötször "pjeć raz", hatszor "šěsć raz")
Glück, Helmut (wud.): Metzler Lexikon Sprache. 1. nakład. J. B. Metzler'sche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart 1993, ISBN 3-476-00937-8 (Zapis Vokalharmonie, str. 683).(němsce)
Za jednotliwe rěče
Margarete I. Ersen-Rasch: Baschkirisch, Lehrbuch für Anfänger und Fortgeschrittene. Harrassowitz, 2099, ISBN 978-3-447-05730-1 (Zapis Die Vokale und die Vokalharmonie, str. XV-XVI).(němsce)
Hasan Çakır: Grammatik kurz & bündig Türkisch. PONS GmbH, Stuttgart, ISBN 978-3-12-561667-7 (Zapis Die Vokalharmonie, str. 12-14).(němsce)
Hans-Peter Vietze: Lehrbuch der mongolischen Sprache. 5. nakład. VEB Verlag Enzyklopädie, Leipzig 1988, ISBN 3-324-00242-7 (Zapis Die Vokalharmonie, str. 20-21).(němsce)
Semrau, Richard: Langenscheidts Praktisches Lehrbuch Finnisch. Langenscheidt, Berlin 1995, ISBN 3-468-26140-3.(němsce)
Tompa, József: Kleine Ungarische Grammatik. VEB Verlag Enzyklopädie a Akadémiai Kiadó, Leipzig, Budapest 1972, str. 14-16, 19.(němsce)
Hegedűs, Rita: Grammatik kurz & bündig Ungarisch. Ernst Klett Sprachen GmbH, Stuttgart 2006, ISBN 978-3-12-561167-2, str. 9-10.(němsce)
Simig, Pia: Kauderwelsch Ungarisch Wort für Wort. 10. nakład. Reise KNOW-HOW Verlag, Bielefeld 2008, ISBN 978-3-89416-053-1, str. 12-13.(němsce)