Jump to content

Վիլհելմ Անդերսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Անդերսոն (այլ կիրառումներ)
Վիլհելմ Անդերսոն
Ծնվել էհոկտեմբերի 28, 1880(1880-10-28)[1][2]
Մինսկ, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էմարտի 26, 1940(1940-03-26)[1][2] (59 տարեկան)
Մենձիժեչ, Lubusz Voivodeship, Լեհաստան[1]
Քաղաքացիություն Էստոնիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս, աստղագետ, աստղաֆիզիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Տարտուի համալսարան
Գործունեության ոլորտաստղաֆիզիկա
Պաշտոն(ներ)պրոֆեսոր
Ալմա մատերՏարտուի համալսարան, Կազանի Դաշնային համալսարան և First Kazan Male Gymnasium?
Գիտական աստիճանդոկտորի աստիճան[3] և Դիսերտացիա[3]
ՀայրNikolai Anderson?
 Wilhelm Anderson Վիքիպահեստում

Վիլհելմ Ռոբերտ Կարլ Անդերսոն (բելառուս․՝ Вільгельм Роберт Карл Андэрсан, հոկտեմբերի 28, 1880(1880-10-28)[1][2], Մինսկ, Ռուսական կայսրություն[1] - մարտի 26, 1940(1940-03-26)[1][2], Մենձիժեչ, Lubusz Voivodeship, Լեհաստան[1]), գերմանական ծագմամբ էստոնառուսական աստղաֆիզիկոս, հայտնի է աստղերի ֆիզիկական կազմության հետազոտություններով։

Կենսագրությունխմբագրել կոդը

Վիլհելմ Անդերսոնը ծնվել է Մինսկում (այժմ՝ Բելառուսիա) բնիկ գերմանացիների ընտանիքում։ Նրա կրտսեր եղբայրներն են հայտնի մաթեմատիկոս Օսկար Անդերսոնը (1887-1960) և բանահավաք Վալտեր Անդերսոնը (1885-1962)։ Պատանեկան տարիներն անցել են Կազանում, որտեղ նրա հայրը՝ Նիկոլայ Անդերսոնը (1845-1905) Կազանի համալսարանի դասախոս էր և զբաղվում էր ուգրո-ֆիննական լեզուների ուսումնասիրությամբ։

Վիլհելմը սովորել է նույն համալսարանում՝ 1909 թվականին ավարտելով մաթեմատիկայի և գիտության ֆակուլտետը։ 1910-1928 թվականներին որպես ֆիզիկայի ուսուցիչ աշխատել է Սամարայում, 1918-ից՝ Մինսկում։ Եղբոր՝ Վալտեր Անդերսոնի հետ 1920 թվականին տեղափոխվել է Տարտու (Էստոնիա)։ 1923 թվականին Տարտուի համալսարանում ստանում է աստղագիտության մագիստրոսի աստիճան, իսկ 1927 թվականին դառնում է գիտությունների դոկտոր, նրա դիսերտացիան նվիրված էր արևապսակի ֆիզիկային։ Որակավորման բարձրագույն փուլն անցել է 1934 թվականին։ 1936 թվականին դարձել է Տարտուի համալսարանի ընթերակա պրոֆեսոր։ Ինչպես շատ բալթիական գերմանացիներ, 1939 թվականի վերջին վերաբնակեցվում է Գերմանիայում, որտեղ որոշ ժամանակ անց մահանում է Մեզերից-Օբրավալդե առողջարանում (գերմ.՝ Meseritz-Obrawalde

Անդերսոնի ամենահայտնի գիտական աշխատությունը վերաբերում է սպիտակ թզուկ աստղերի զանգվածի վերին սահմանին՝ հրատարակված 1929 թվականին Տարտուում։ Այժմ այդ մեծությունը կրում է Չանդրասեկարի մեծություն անունը։ Անդերսոնի անունն է կրում Սթոուներ-Անդերսոնի հավասարումը։

Ընտրյալ աշխատություններխմբագրել կոդը

  • Über die Existenzmöglichkeit von kosmischem Staube in der Sonnenkorona. Zeitschrift für Physik 28, Berlin, 1924.
  • Über die Grenzdichte der Materie und der Energie. Zeitschrift für Physik 56, Berlin, 1929.

Ծանոթագրություններխմբագրել կոդը

Աղբյուրներխմբագրել կոդը

  • Kuusk, P.; Martinson, I. (1997), «Tartu astrofüüsik Wilhelm Anderson», Akadeemia, 2: 358–375, Վերցված է 2012-11-24-ին
  • Blackman, E. (2006), «Giants of physics found white-dwarf mass limits», Nature (published 2006-03-09), 440: 148, Bibcode:2006Natur.440..148B, doi:10.1038/440148d
  • Hockey, Th.; Trimble, V.; Palmeri, J.; Bracher, K.; Jarrell, R.; Marché, J.D., eds. (2014), «Anderson, Wilhelm Robert Karl», Biographical Encyclopedia of Astronomers (2nd ed.), Springer, ISBN 9781441999160, Վերցված է 2013-06-12-ին

Արտաքին հղումներխմբագրել կոդը

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլհելմ Անդերսոն» հոդվածին։
🔥 Top keywords: Գլխավոր էջՎիքիպեդիա:Վիքին սիրում է Երկիրը 2024Սպասարկող:ՈրոնելԲագրատ ԳալստանյանՊարույր ՍևակՀայաստանՀովհաննես ԹումանյանԱկսել ԲակունցԳևորգ Մարզպետունի (վեպ)Եղիշե ՉարենցՏիգրան ՊետրոսյանՆոր ԿալեդոնիաՀամո ՍահյանԳարեգին ՆժդեհՎահան ՏերյանԿոմիտասՔաոս (վեպ)Հովհաննես ՇիրազԱրարատՎիլյամ ՍարոյանՎարդանանք (պատմավեպ)Սեռական հարաբերությունԵրևանՍամվել (վեպ)Բագրատունիների թագավորությունՀայաստանի առաջին հանրապետությունԱրեգակնային համակարգՍևանա լիճՀայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանումՎիկտոր ՀամբարձումյանԱմերիկայի Միացյալ ՆահանգներԱռաջին համաշխարհային պատերազմՄեսրոպ ՄաշտոցԱվետիք ԻսահակյանԽաչատուր ԱբովյանԿենդանիների հատկանիշների ցանկՀայերենի այբուբենԵրկրորդ համաշխարհային պատերազմԲայ