Florida

Florida (Hispana vorto por "lando di la flori") esas Usana stato. Lu havas kom vicini Georgia ed Alabama, norde. L'Atlantiko jacas este, la Gulfo di Mexikia jacas weste, e sude jacas la stretajo di Florida e Kuba. Ol esas la 3ma maxim populoza stato di Usa, dop Kalifornia e Texas.

Florida
Stato di Usa
ChefurboTallahassee
Maxim granda urboJacksonville
Oficala linguoAngla
Surfaco170 304 km²
Habitanti
Denseso di habitantaro
22 610 726 (2023)
160 hab./km²
GuberniestroRon DeSantis (R)
Transformo en stato:3ma di marto 1845
Posto-kodexo abreviuroFL
Retowww.myflorida.com

Ol havas la maxim extensa litoro de la kontigua Usana stati: 2170 km, ed esas l'unika stato qua bordizas ambe la Gulfo di Mexikia e l'Atlantiko.

Bazala fakti pri Florida.

Historio

Graburo da Bernard Picart pri l'indijeni de Florida, cirkume 1721[1]

Florida ja habitesis adminime 14 mil yari ante nun,[2] ma la skribita historio di la regiono komencis kande Hispana explorero Juan Ponce de León arivis en la regiono, ye la 2ma di aprilo 1513, dum "Floroza Pasko" (Hispane: Pascua Florida). Lore, Florida habitesis da cirkume 350 mil indijeni de multa tribui. Hispani mencionis cirkume 100 indijena grupi trovita da li, exemple le Apalachee, kun cirkume 50 mil personi. La habitantaro di multa tribui diminutis pro la morbi adportita dal Europani. La diminuteso dil originala habitantaro stimulis la migrado di altra populi, exemple le Seminole, qui arivis ibe cirkum la yaro 1700.[3]

Kelka Hispani mariajis od unionis kun mulieri de etnii Pensacola, Creek, od Afrikana, sive sklavi, sive libera. To kreis granda grupo di mestici en la kolonio. Hispani stimulis sklavi de la Britaniana kolonii sude fugar e habitar Florida kom refujinti, kambie de lia konverto a katolikismo. Rejulo Carlos la 2ma di Hispania lansis rejala proklamo qua liberigis omna sklavi qui fugis a Florida ed aceptis konverto e bapto. La maxim multa establisis su proxim St. Augustine, ma altri establisis su ank en Pensacola. Multa ek li formacis milici por defensar Florida del ataki Britaniana. En 1738, lora guvernisto Manuel de Montiano establisis fuorto Fort Gracia Real de Santa Teresa de Mose proxim St. Augustine, kom unesma kolonieto por libera sklavi en Nord-Amerika.

La geografiala areo di Florida diminutis kande Britaniani koloniigis lua nordo e Franci reklamacis lua westo. L'Angli atakis St. Augustini multafoye e brulis komplete lua katedralo. En 1763, Hispana imperio negociis Florida kun Britania kambie la kontrolo di Havana, Kuba, qua kaptesis dal Britani dum la sep-yara milito. Francia cedis Louisiana a Hispana imperio kambie la perdajo di Florida dal Hispani. Granda parto de la habitantaro di Florida, inkluzinta indijeni, translojis a Kuba. Britaniani rapide konstruktis choseo nomizita King's Road, liganta Florida a Georgia.

Florida divenis la 27ma Usana stato en 3ma di marto 1845, kom stato qua mantenis sklaveso, e ne pluse kom loko ube fuginta sklavi trovus refujeyo. De 1855 til 1858 eventis la triesma milito kontre aborijeni Seminole. La maxim multa aborijeni ekpulsesis de Everglades.

Ye la 10ma di januaro 1861 preske omna deputati de statal asemblo deklaris la separo di Florida de la Uniono, e posibligis ke ol divenus un ek la kunfederita stati. Dum l’interna milito di Usa, la Kunfederuro recevis poka helpo de Florida: nur 15 mil soldati.

Geografio

Topografiala mapo di Florida.
Nacionala parko Everglades

Florida konsistas precipue ek peninsulo kun basa altitudi (la mezavalora altitudo dil stato esas 30 metri) qua separas Atlantiko de Karibia. La maxim alta monto dil stato esas Britton Hill, kun 105 metri di altitudo.

La klimato dil stato esas precipue temperema kun marala influo, pro la basa altitudi di lua tereni. La dominacanta klimato esas subtropikala humida (Cfa, segun la klimatala klasifikuro da Köppen). La regioni sude de la lago Okeechobee, inkluzite l'insuli Florida Keys, havas tropikala klimato Aw. La mezavalora maxima temperaturi en junio (somero) varias de 32°C til 34 °C. En januaro la mezavalora temperaturi norde del stato varias de 4°C til 7°C, dum ke en Miami la mezavalora temperaturo esas 16°C dum la sama monato. Pro lua subtropikala e tropikala klimati, multe rare nivas en la stato.

Ekonomio

L'ekonomio dil stato dependas multe de turismo.

Demografio

La 10 maxim granda urbi di Florida
(2014)
ImajiRangoNomoHabitantaro

Jacksonville

Miami
1maJacksonville892 062
2maMiami463 347
3maTampa385 430
4maOrlando280 257
5maSt. Petersburg263 255
6maHialeah239 673
7maTallahassee191 049
8maPort St. Lucie189 344
9maCape Coral183 365
10maFort Lauderdale180 072
Fonto: [4]

Referi


Stati di Usa

AlabamaAlaskaArizonaArkansasConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHavayiIdahoIllinoisIndianaIowaKaliforniaKansasKentuckyKoloradoLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNordal KarolinaNordal DakotaNova-HampshireNova-JerseyNova-MexikiaNova-YorkOhioOklahomaOregonPensilvaniaRhode IslandSudal KarolinaSudal DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiaWashingtonWestal VirginiaWisconsinWyoming