ბაიონა
ბაიონა[3] (ფრანგ. Bayonne [bajɔn]; ოქსიტ. Baiona [baˈjunɔ]; ბასკ. Baiona [baiona]; ესპ. Bayona) — ქალაქი სამხრეთ-დასავლეთ საფრანგეთში, ატლანტური პირენეების დეპარტამენტში, მდინარეების ადურისა და ნივის შესართავთან. 51 228 მცხოვრები (2017).[1] ძირითადად დასახლებულია ბასკებით.[3] სამდინარო და საზღვაო პორტი ბისკაის ყურეში. სატრანსპორტო კვანძი.[4]
| ქალაქი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ბაიონა Bayonne | |||||
 ხედი მდინარე ნივზე | |||||
| |||||
| ქვეყანა |  საფრანგეთი | ||||
| რეგიონი | ახალი აკვიტანია | ||||
| დეპარტამენტი | ატლანტური პირენეები | ||||
| კოორდინატები | 43°29′37″ ჩ. გ. 1°28′30″ დ. გ. / 43.49361° ჩ. გ. 1.47500° დ. გ. | ||||
| მმართველი | Jean-René Etchegaray | ||||
| პირველი ხსენება | XI საუკუნე | ||||
| ადრეული სახელები | ლაპურდუმი | ||||
| ფართობი | 21,68 კმ² | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 0–55 მ | ||||
| მოსახლეობა | 51 228[1] კაცი (2017) | ||||
| სიმჭიდროვე | 2400 კაცი/კმ² | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+1, ზაფხულში UTC+2 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 64100 | ||||
| ოფიციალური საიტი | https://www.bayonne.fr[2] | ||||
  | |||||
დაარსდა რომაული გამაგრებული დასახლების ადგილზე კელტური დასახელებით ლაპურდუმი (Lapurdum, Laburdum); სახელი „ბაიონა“ პირველად 1059–1061 წლებში იხსენიება. 1154 წლიდან ინგლისის მეფეთა მფლობელობაში იყო, 1451 წლიდან — საფრანგეთის შემადგენლობაში. შემონახულია საფორტიფიკაციო ნაგებობების ნაშთები — რომაული, შუა საუკუნეებისა და XVII საუკუნის. წმინდა მარიას გოტიკური ტაძარი (მშენებლობა 1258 წელს დაიწყო; XV–XVI საუკუნეში დასრულდა) მასთან მომიჯნავე XIII საუკუნის კლუატრით. ძველი (XI ს.) და ახალი (XII ს.) ციხე-დარბაზები, XVII საუკუნის ფახვერკიანი საცხოვრებელი სახლები. მუზეუმები: ბასკური (XVI საუკუნის შენობაში), ლ. ბონის (ბაიონელი პიროვნების; დასავლეთევროპული ფერწერა და ბონის ქმნილებები). განვითარებულია საავიაციო და ქიმიური მრეწველობა. ბაიონის სიახლოვესაა კურორტი ბიარიცი.[4]
ლიტერატურა
- Goyhénètche M. Bayonne: guide historique. Donostia, 1986;
- Middleton K. Bayonne. Dover, 1995.