რიო-დე-ლა-პლატა
რიო-დე-ლა-პლატა (ესპ. Río de la Plata - ვერცხლის მდინარე) — მდინარე და ესტუარი სამხრეთ ამერიკის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლში. წარმოიქმნება არგენტინა-ურუგვაის საზღვართან, მდინარეების — პარანისა და ურუგვაის შერწყმით. გააჩნია ძაბრის ფორმა. მისი სიგრძე 290 კმ-ია.
რიო-დე-ლა-ლპატის შიდა მხარის სიგანე 2 კმ-ია, ხოლო ოკეანესთან მოსაზღვრე უბნის 220 კმ.[1] მის მცირე მონაკვეთზე არგენტინა-ურუგვაის სახელმწიფო საზღვარი გაედინება. მის სანაპირო ზოლზე მდებარეობს ამ ორი ქვეყნის დედაქალაქები და უმთავრესი საზღვაო პორტები, ბუენოს-აირესი სამხრეთ-დასავლეთით და მონტევიდეო ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ესტუარის სანაპირო ზოლი არგენტინისა და ურუგვაის ყველაზე მჭიდროდ დასახლებულ არეალს წარმოადგენს.[2]
გეოგრაფთა ნაწილი რიო-დე-ლა-პლატას ატლანტის ოკეანის განაპირა ზღვად ან ყურედ მიიჩნევს, მეორე ნაწილს კი ის მდინარედ მიაჩნია.[2] თუ ამ უკანასკნელებს დავეთანხმებით, მაშინ რიო-დე-ლა-პლატა მსოფლიოში ყველაზე განიერი მდინარე გამოდის, მაქსიმალური სიგანით 220 კმ და საერთო ფართობით 35 000 კმ². [2]
მიუხედავად ამისა, რიო-დე-ლა-პლატა ყველანაირად ამჟღავნებს ესტუარის თვისებებს, აქ მტკნარი წყალი და ზღვის წყალი ერთამნეთშია შერეული. მტკნარი წყალი ესტუარში მდინარე ურუგვაისა და პარანას ჩამოაქვთ, მათ შორის პარანა მსოფლიოს ერთ-ერთ უგრძეს მდინარეა. ბოლო დროს, ესტუარში შეინიშნება მოქცევა, რომელიც პარანისა და ურუგვაის სიღრმეშიც კი აღწევს.[2]
რესურსები ინტერნეტში
- ჰიდროლოგიური მოხსენება
- არგენტინა-ურუგვაის ხელშეკრულება რიო-დე-ლა-პლატასა და მასზე საზღვაო საზღვარზე (19 ნოემბერი1973)
- რიო-დე-ლა-პლატის ურუგვაის სანაპირო ზოლის მიწისა და წყლის მენეჯმენტი
- RioPla.com დაარქივებული 2012-02-07 საიტზე Wayback Machine. Río de la Plata on-line information (WAP, RSS and WWW): tides, weather, wind. Charts for Garmin GPS.
- Bibliography on Water Resources and International Law Peace Palace Library
- Aquatic Habitat Modifications in La Plata River Basin, Patagonia and Associated Marine Areas