Испания әкімшілік бөлінісі

Испания - унитарлы мемлекет,бірақ Басков пен Каталонияның автономиясы кең.

Негізгі әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде автономдық бірлестік (ис. comunidad autonoma) танылады. Қазіргі таңда мемлкетте 17 автономдық бірлестік бар.Автономдық бірлестіктердің құрылуы Испанияның 1978 жылғы Конституциясында қарастырылады,(152.1 бабы автономдық бірлестіктердің институционалды негізін қарастырады ) -жалпы сайлаумен таңдалатын, құқықтық Ассамблея,атқаратын қызметтерімен Үкімет кеңесі және құқықтық Ассамблеясымен сайланатын автономдық бірлестік төрағасы),кейбір аудандар бірізділігін тек қана демократияға ауысқаннан кейін(мысалы — Мадрид, Риоха), тарихи облыстарға кірген,шекаралары провинция шекараларымен түйіскен.Автономдық бірлестіктердің өзіндік жарғылары бар;билікті одақ үкіметі орталық үкіметпен бөліседі.Автономдық бірлестіктердің өкілдік органы - парламенттер(Parlamento),Астурияда - бас басшы(Junta General),Мурсияда,Эстремадурада,Мадридте(автономдық бірлестік) - жиналыстар (Asamblea), Арагонда, Кастилия — Ла-Манчада, Кастилия и Леонда және Валенсияда(автономдық бірлестік) — палаталар (cortes), атқарушы органдармен — Галисиядағы, Эстремадурадағы, Кастилия — Ла-Манчадағы,Кастилия және Леондағы үкіметтер(Gobierno) -басшылық(Junta) ,Арагонда және Наваррада(автономдық бірлестік)- депутациялар(Diputación),Андалусияда және Валенсияда(автономдық бірлестік) - кеңестер (Consejo),әрбір атқарушы орган төраға(Presidente) мен кеңесшілерден (Consejero) тұрады.

Өз кезегінде автономдық бірлестіктер провинцияларға(provincias) бөлінеді,Африкадағы 2 автономдық (ciudades autónomas) қалаларды Сеута және Мелилья қосқанда 52 жуық провинция бар.Провинцияның өкілдік органдары,әрқайсысы төраға (Presidente) мен вокалдан (Vocal) тұратын - провинциалды депутациялар(Diputación provincial),атқарушы органдар - үкімет басшылығы(Junta de Gobierno).

Провинциялар комаркаларға бөлінеді,комаркалар муниципияға бөлінеді.Муниципияның өкілдік органы - аюнтамьенто (Ayuntamiento),атқарушы органы - жергілікті үкімет басшылығы(Junta de Gobierno Local),әрқайсысы алькальда (alcalde) және вокалдан (Vocal) тұрады.

Құқықтық Ассамблеялар

Аудан көлеміндегі ассамблеялар бір палаталы парламенттен тұрады,аудандарына байланысты құқықтық органдардың түрлері әр тұрлі болады:

  • Парламент: Андалусия, Балеар аралы, Канар аралы, Каталония, Галисия, Риоха, Наварра, Басков
  • Кортесалар: Арагон, Кастилья ла Манча, Кастилья және Леон,Валенсия
  • Асамблея: Экстрамадура, Мадрид және Мурсия
  • Хунта: Астурия

Сайлау

Аумақтық органдардағы сайлау -жалпы құқықтық сайлауға негізделген.Сайлау барлық автономдық бірлестктерде әр 4 жыл сайын мамыр айының соңғы жексенбісінде өтеді,мыналардан басқа:

  • Андалусия
  • Каталония
  • Галисия
  • Басков
  • Валенсия, Наварра және Арагон сайлаулары осы жүйемен өтеді,бірақ автономиялық реформадан кейін автономдық бірлестіктің төрағасында парламентті тарату және сайлауды кез келген уақытқа қою құқығы пайда болды.

Басқа органдар

Бірлестіктер өзіндік бюджеттік тексерістер құра алады(Tribunales de Cuentas),Сообщества могут создавать свои собственные органы бюджетного контроля (Tribunales de Cuentas), адам құқықтары туралы институт (Defensor del Pueblo) және т.б өз қызметін жақсартуға арналған мекемелер бар.

Испанияның автономдық бірлестіктері және олардың астаналары

АумақӘкімшілік орталығыЖер аумағы
км²
Халқы
2011
Туы
1АндалусияСевилья87 2688 424 102
2АрагонСарагоса47 7191 346 293
3АстурияОвьедо10 6041 081 487
4Балеар аралыПальма-де-Мальорка4 9921 113 114
5ВаленсияВаленсия23 2555 117 190
6ГалисияСантьяго-де-Компостела29 5742 795 422
7Канар аралыЛас-Пальмас-де-Гран-Канария, Санта-Крус-де-Тенерифе7 4472 126 769
8КантабрияСантандер5 321 593 121
9Кастилия — Ла-МанчаТоледо79 4632 115 334
10Кастилия и ЛеонВальядолид94 2232 558 463
11КаталонияБарселона32 1147 539 618
12МадридМадрид8 0286 489 680
13МурсияМурсия11 3131 470 069
14НаварраПамплона10 391 642 051
15РиохаЛогроньо5 045 322 955
16БасковВитория7 2342 184 606
17ЭстремадураМерида41 6341 109 367
Всего505 62547 029 641