Óngerwies
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Nuts. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Ongerwies weurt gebroek veur 't euverbringe van kènnis en vaardighede in ein sjoeëlsituatie. Educatie is 'n term die vaak weurt gebroek veur óngerwies aan volwassene. In 't bedriefslaeve en de uëverheid zunt de terme cursus (veur 't verkriege van kènnis) en training (veur 't verkriege van vaardighede) gebroekelik. De sjtudie van de óngerwieskunde weurt ouch waal didactiek genumd. Behauve kènnis en vaardighede sjpeelt ouch de uëverdraag van houding, menére, norme en waarde 'n rol.
Óngerwies begint bie de geboeërte en is 'n leëveslank proces. Veur sómmige is de praktiekvan 't alledaags laeve väöl leërrieker as formeël sjoeëlóngerwies.
Oetdaginge veur educatie
De basis vuur educatie is 't euverdrage van ideë van de inne persoeën nao inne angere, of van inne persoeën nao 'n groep van angere. 't Grotste prebleem is dan 't euverdrage van die kènnis, welke kènnis mót weure óngerweze, wat is relevant en broekbaar veur luuj, en wat kinne ze beware van die kènnis.
Prominente ongerwieskóndige
- F. Matthias Alexander
- Catherine Baker
- Benjamin Bloom
- Garth Boomer
- Jim Cummins
- Obeng de Lawrence
- John Dewey
- Hermann Ebbinghaus
- Moshe Feldenkrais
- Paulo Freire
- Robert M. Gagne
- Howard Gardner
- John Taylor Gatto
- Paul Goodman
- Ivan Illich
- Joseph Lancaster
- Horace Mann
- Maria Montessori
- A.S. Neill
- Seymour Papert
- Helen Parkhurst
- Ivan Pavlov
- Johann Heinrich Pestalozzi
- Alec Peterson
- Jean Piaget
- Plato
- Neil Postman
- Jean-Jacques Rousseau
- B.F. Skinner
- Gustav Wyneken
- Lev Vygotsky