Medioév

Chèst artìcol a l'è scricc in Lombàrd, ortograféa bergamasca del Dücàt.

Ol Medioév (significàt Età de Mès)^[1] l'è öna di quatèr époche (antìca, medievàla, modèrna e de incö) de la stòria de l'Euròpa segónd la storiograféa modèrna.La piö part di stòrech i dóvra cóme data de prensépe ol 476 (tóma de l'Impéro Romà) e per la fì ol 1492 (scoèrta de l'Amèrica).^[2]L'espressiù Medioév la compàr per la prìma ólta in del XV sècol in latì, e la riflèt ol pensà di chi agn là, che l' tegnìa in granda considerassiù la cültüra clàsseca e l' spressàa chi ótre.^[2]

Chela vus chì a l'è part de la serie
Èpoche de la stòria

I trè class de la socetà in del Medioév: ciàrech, caaliér, laorét (in latì oratores, bellatores, laboratores).
Li Livres dou Sante, XIII sècol.

Preistòria

Età de la Préda
- Paleolìtich
- Mesolìtich
- Neolìtich
Età del Ram
Età del Bróns
Età del Fèr
Protostòria

Stòria

Età Antìca
- Antichità pre-Clàsseca
- Antichità Clàsseca
- Tarda Antichità
Età de Mès
- Ólt Medioév
- Bass Medioév
Età Modèrna
Età de Incö

Categoria: Stòria

This box: view • talk • edit

Ótre datassiù

Per ol presépe:

Ol 410, an del sach de Róma da part de l'Alarich.^[1]
L'espansiù àraba e la fì de l'üniù del Mediteràneo in del VII sècol.^[3]
L'incoronassiù del Carl Magn in del 800.

Per la fì:

Ol 1348, an de la masìma espansiù de la Pèst Nigra.
Ol 1453, an de la tóma de Costantinopel.^[1]
Ol prensèpe de la Refórma Protestànt (1517).^[1]

Divisiù

Ol Medioév l'è dividìt in dü perìodi:^[4]

Ólt Medioév (V-X sècol)
Bass Medioév (XI-XIV sècol)

Ön'ótra divisiù l'è 'n quatèr perìodi:

Tàrda Antichità (IV-VI sècol)
Ólt Medioév (VII-X sècol)
Pié Medioév (XI-XIII sècol)
Bass Medioév (XIV-XV sècol)

Fóncc

[1]

[2]

[3]

[4]