എഎംഡി64(X86-64)
x86 ഇൻസ്ട്രക്ഷൻ സെറ്റിന്റെ 64-ബിറ്റ് പതിപ്പാണ് x86-64 (x64, x86_64, AMD64, ഇന്റൽ 64 എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു).[1][2] പുതിയ 4-ലെവൽ പേജിംഗ് മോഡിനൊപ്പം 64-ബിറ്റ് മോഡ്, കോംപാറ്റിബിളിറ്റി മോഡ് എന്നീ രണ്ട് പുതിയ പ്രവർത്തന രീതികൾ ഇത് അവതരിപ്പിക്കുന്നു. 64-ബിറ്റ് മോഡും പുതിയ പേജിംഗ് മോഡും ഉപയോഗിച്ച്, അതിന്റെ 32-ബിറ്റ് മുൻഗാമികളിൽ സാധ്യമായതിനേക്കാൾ വലിയ അളവിലുള്ള വിർച്വൽ മെമ്മറിയും ഫിസിക്കൽ മെമ്മറിയും ഇത് പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, ഇത് മെമ്മറികളിൽ വലിയ അളവിലുള്ള ഡാറ്റ സംഭരിക്കാൻ പ്രോഗ്രാമുകളെ അനുവദിക്കുന്നു. x86-64 പൊതുവായ ഉദ്ദേശ്യ രജിസ്റ്ററുകളും 64-ബിറ്റിലേക്ക് വികസിപ്പിക്കുന്നു, അതുപോലെ തന്നെ അവയുടെ എണ്ണം 8 ൽ നിന്ന് (അവയിൽ ചിലത് പരിമിതമോ സ്ഥിരമോ ആയ പ്രവർത്തനക്ഷമതയുണ്ടായിരുന്നു, ഉദാ. സ്റ്റാക്ക് മാനേജുമെന്റിനായി) 16 (പൂർണ്ണമായും പൊതുവായ) വരെ വിപുലീകരിക്കുന്നു, കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി മെച്ചപ്പെടുത്തലുകളും നൽകുന്നു . നിർബന്ധിത എസ്‌എസ്‌ഇ 2 പോലുള്ള നിർദ്ദേശങ്ങൾ വഴി ഫ്ലോട്ടിംഗ് പോയിൻറ് പ്രവർത്തനങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, മാത്രമല്ല x87 / MMX സ്റ്റൈൽ രജിസ്റ്ററുകൾ സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കില്ല (പക്ഷേ 64-ബിറ്റ് മോഡിൽ പോലും ലഭ്യമാണ്); പകരം, 32 വെക്റ്റർ രജിസ്റ്ററുകളുടെ ഒരു സെറ്റ്, 128 ബിറ്റുകൾ വീതം ഉപയോഗിക്കുന്നു. (ഓരോന്നിനും ഒന്നോ രണ്ടോ ഇരട്ട-കൃത്യ സംഖ്യകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നോ നാലോ സിംഗിൾ പ്രിസിഷൻ നമ്പറുകൾ അല്ലെങ്കിൽ വിവിധ സംഖ്യ ഫോർമാറ്റുകൾ സംഭരിക്കാൻ കഴിയും.) 64-ബിറ്റ് മോഡിൽ, 64-ബിറ്റ് ഓപ്പറാൻഡുകളെയും 64-ബിറ്റ് അഡ്രസ്സ് മോഡിനെയും പിന്തുണയ്‌ക്കുന്നതിന് നിർദ്ദേശങ്ങൾ പരിഷ്‌ക്കരിച്ചു. 64-ബിറ്റ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം പിന്തുണയ്ക്കുന്നുവെങ്കിൽ, 16-, 32-ബിറ്റ് ഉപയോക്തൃ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ 64-ബിറ്റ് ആപ്ലിക്കേഷനുകളുമായി പരിഷ്‌ക്കരിക്കാതെ പ്രവർത്തിക്കാൻ കമ്പാറ്റിബിലിറ്റി മോഡിനെ അനുവദിക്കുന്നു.[3]പൂർണ്ണമായ x86 16-ബിറ്റ്, 32-ബിറ്റ് ഇൻസ്ട്രക്ഷൻ സെറ്റുകൾ യാതൊരു ഇടപെടലും കൂടാതെ ഹാർഡ്‌വെയറിൽ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനാൽ, ഈ പഴയ എക്സിക്യൂട്ടബിളുകൾക്ക് പെർഫോമൻസ് പെനാൽറ്റി ഇല്ലാതെ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ കഴിയും, അതേസമയം പുതിയതോ പരിഷ്‌ക്കരിച്ചതോ ആയ അപ്ലിക്കേഷനുകൾക്ക് പ്രോസസർ ഡിസൈനിന്റെ പുതിയ സവിശേഷതകൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ കഴിയും മാത്രമല്ല,[4]പ്രകടന മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ നേടുന്നതിന് പ്രോസസ്സർ ഡിസൈനിന്റെ പുതിയ സവിശേഷതകൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ പുതിയത് അല്ലെങ്കിൽ പരിഷ്‌ക്കരിച്ച അപ്ലിക്കേഷനുകൾക്ക് കഴിയും. കൂടാതെ, x86-64 നെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഒരു പ്രോസസർ 8086 യുമായുള്ള പൂർണ്ണ പിന്നോക്ക അനുയോജ്യതയ്ക്കായി(backward compatibility) യഥാർത്ഥ മോഡിൽ ഇപ്പോഴും പ്രവർത്തിക്കുന്നു, പരിരക്ഷിത മോഡിനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന x86 പ്രോസസ്സറുകൾ 80286 മുതൽ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു.
എഎംഡി 2000 ൽ പുറത്തിറക്കിയ ഒറിജിനൽ സ്‌പെസിഫിക്കേഷൻ ഇന്റൽ, വിഐഎ എന്നീ കമ്പനികൾകൂടി ഇത് നടപ്പിൽ വരുത്തി. ഒപ്‌റ്റെറോൺ, അത്‌ലോൺ 64 പ്രോസസറുകളിലെ എഎംഡി കെ 8 മൈക്രോആർക്കിടെക്ചറാണ് ഇത് ആദ്യമായി നടപ്പിലാക്കിയത്. ഇന്റൽ അല്ലാത്ത ഒരു കമ്പനി രൂപകൽപന ചെയ്ത x86 ആർക്കിടെക്ചറിലേക്കുള്ള ആദ്യത്തെ പ്രധാന കൂട്ടിച്ചേർക്കലായിരുന്നു ഇത്. ഇത് പിന്തുടരാൻ ഇന്റൽ നിർബന്ധിതരാവുകയും എഎംഡിയുടെ സ്പെസിഫിക്കേഷനുമായി സോഫ്റ്റ്‌വെയർ-കംമ്പാറ്റിബിലിറ്റിമായി ഒത്തുപോകത്തക്ക തരത്തിൽ പരിഷ്‌ക്കരിച്ച നെറ്റ്‌ബർസ്റ്റ് ഫാമിലിയെ അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വിഐഎ(VIA) ടെക്നോളജീസ് അവരുടെ വിഐഎ ഐസായ്(VIA Isaiah) ആർക്കിടെക്ചറിൽ വിഐഎ നാനോയ്‌ക്കൊപ്പം x86-64 അവതരിപ്പിച്ചു.[5]
x86-64 ആർക്കിടെക്ചർ ഡെസ്‌ക്‌ടോപ്പ്, ലാപ്‌ടോപ്പ് പേഴ്‌സണൽ കമ്പ്യൂട്ടറുകൾക്കും സെർവറുകൾക്കുമായി ലഭ്യമാക്കുകയും അത് പ്രചുലപ്രചാരം നേടുകയും ചെയ്തു, അവ സാധാരണയായി 16ജിബി അല്ലെങ്കിൽ അതിലധികമോ മെമ്മറി ഉപയോഗിക്കാൻ സാധിക്കത്ത വിധത്തിൽ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. x86 ആർക്കിടെക്ചറിന് പകരം വയ്ക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്ന, നിർത്തലാക്കപ്പെട്ട ഇന്റൽ ഇറ്റാനിയം ആർക്കിടെക്ചറിന് (മുമ്പ് IA-64) പകരം ഇത് ഉപയോഗിക്കാൻ സാധിച്ചു.[6] x86-64, ഇറ്റാനിയം എന്നിവ നേറ്റീവ് ഇൻസ്ട്രക്ഷൻ സെറ്റ് ലെവലിൽ പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല, കൂടാതെ ഒരു ആർക്കിടെക്ചറിനായി കംപൈൽ ചെയ്ത ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങളും ആപ്ലിക്കേഷനുകളും മറ്റൊന്നിൽ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ല.