Японы эзэнт гүрэн

Японы эзэнт гүрэн нь 3000 жилийн түүхтэй байдаг. 19-р зуунд АНУ, Их Британы нөлөөгөөр Мэйжийгийн хувьсгал болж 1945 онд Дэлхийн 2-р дайнд ялагдаж 1947 онд Хэмжээт эрхт үндсэн хуульт Япон орон байгуулагдсан байдаг.

Японы эзэнт гүрэн 大日本帝國 Дай Ниппон Тейкоку
1868–1947
Төрийн далбаа Эзэн хааны сүлд
Уриа:  (1868–1912) 五箇条の御誓文 Гокайоо но Госеймон "Таван зүйл дэх тангараг"
Төрийн дуулал:  (1869–1945) 君が代 Кимигаё "Эзэн дээдэс таны хаанчлал" [1][2][a]
1910 оноос Солонгосыг нэгтгэснээс 1945 онд ялагдах хүртэлх Японы эзэнт гүрэн (1-6).[b]
Дэлхийн 2-р дайнд Японы эзэнт гүрэн де-факто хянаж байсан нутаг дэвсгэр (1942):   Найчи[c]   Гайчи: Де-факто колони (Солонгос, Тайвань, болон Карафүто[d])/Мандат/Зээлсэн Нутаг   Тоглоомын улс/Эзэлсэн нутаг дэвсгэр
Нийслэл	Киото (1868–1869)[3] Токио хот (1869–1943) Токио (1943–1947)
Томоохон хот	Токио хот (1868–1943) Токио (1943–1947)
Албан ёсны хэл	Япон хэл
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн орон нутгийн хэл	Тайванийн Хоккиен хэл Хятад хэл Тайванийн Хакка хэл Солонгос хэл
Шашин	Де-юре: Шашингүй улс Де-факто: Төрийн Шинто (төрийн үзэл суртал)
Төр засаг	Нэгдмэл хэмжээгүй эрхт хаант засаг (1868–1889)[4] Дайжоо-каны дор[4] (1868–1885) Нэгдмэл парламентын үндсэн хуульт хаант засаг (1889–1947)[5] Тоосэйха цэргийн дарайнгуйлал дор (1931–1940) Шоова Статист нэг намын тоталитар цэргийн дарайнгуйлал (1940–1945) эзлэн түрэмгийлэл дор (1945–1947)
Эзэн хаан
• 1868–1912	Мэйжи
• 1912–1926	Тайшоо
• 1926–1947	Шоова
Ерөнхий сайд
• 1885–1888 (анхны)	Итоо Хиробуми
• 1946–1947 (сүүлчийн)	Шигэру Ёшида
Хууль тогтоох байгууллага	Байхгүй (тушаалаар удирдах) (1868–1871) Пэрүүдийн Танхим (1871–1889) Эзэнт Гүрний Хурал (1889 оноос)
• Дээд танхим	Пэрүүдийн Танхим (1889–1947)
• Доод танхим	Төлөөлөгчдийн танхим (1890 оноос)
Түүхэн эрин	Мэйжи • Тайшоо • Шоова
• Мэйжийн хувьсгал	1 сарын 3, 1868[6]
• Мэйжийн Үндсэн хууль	2 сарын 11, 1889
• Хятад-Японы нэгдүгээр дайн	7 сарын 25, 1894
• Орос-Японы дайн	2 сарын 8, 1904
• Дэлхийн 1-р дайн	23 August 1914
• Мүгдэний хэрэг явдал	9 сарын 18, 1931
• Хятад-Японы хоёрдугаар дайн	7 сарын 7, 1937
• ЭЗЗТН байгуулагдав	10 сарын 12, 1940
• Дэлхийн 2-р дайн	12 сарын 7, 1941
• Японы ялагдал	9 сарын 2, 1945
• Шинэ үндсэн хууль	5 сарын 3, 1947[5]
Газар нутаг
1938[7]	1,984,000[e] км2
1942[8]	7,400,000[f] км2
Хүн ам
• 1920	77,700,000a
• 1940	105,200,000[g]b
Мөнгөний нэгж	Японы иен Солонгос иен Тайванийн иен
Өмнө нь Дараа нь Токүгава шоогүн Бүгд Найрамдах Эзо Улс Эзлэгдсэн Япон
56.0 сая хүн найчид амьдарч байсан.[9] 73.1 сая хүн найчид амьдарч байсан.[9]