तत्त्वज्ञ

तत्त्वज्ञानी किंवा तत्त्वज्ञ (इंग्रजी: Philosopher) म्हणजे तत्त्वज्ञानाचा अभ्यास करणारी व्यक्ती. फिलॉसॉफर हा शब्द प्राचीन ग्रीकमधून आला आहे: φιλόσοφος, रोमनीकृत: फिलॉसॉफॉस, म्हणजे 'शहाणपणाचा प्रेमी'.

या शब्दाचे श्रेय ग्रीक विचारवंत पायथागोरस (इसपू ६वे शतक) यांना दिले गेले आहे.

शास्त्रीय अर्थाने, एक तत्त्वज्ञानी अशी व्यक्ती होती जी एखाद्या विशिष्ट जीवनपद्धतीनुसार जगली, मानवी स्थितीबद्दलच्या अस्तित्वात्मक प्रश्नांचे निराकरण करण्यावर लक्ष केंद्रित करते; हे आवश्यक नव्हते की त्यांनी सिद्धांतांवर प्रवचन केले किंवा लेखकांवर टिप्पणी केली.^[१] ज्यांनी स्वतःला या जीवनशैलीसाठी कठोरपणे वचनबद्ध केले त्यांना तत्त्वज्ञानी मानले गेले असते आणि ते सामान्यत: हेलेनिस्टिक तत्त्वज्ञानाचे अनुसरण करतात.

आधुनिक अर्थाने, तत्त्वज्ञानी हा एक बौद्धिक आहे जो तत्त्वज्ञानाच्या एक किंवा अधिक शाखांमध्ये योगदान देतो, जसे की सौंदर्यशास्त्र, नीतिशास्त्र, ज्ञानशास्त्र, विज्ञानाचे तत्त्वज्ञान, तर्कशास्त्र, मेटाफिजिक्स, सामाजिक सिद्धांत, धर्माचे तत्त्वज्ञान आणि राजकीय तत्त्वज्ञान. तत्त्वज्ञानी असाही असू शकतो ज्याने मानविकी किंवा इतर विज्ञानांमध्ये काम केले आहे जे अनेक शतकांपासून तत्त्वज्ञानापासून वेगळे झाले आहे, जसे की कला, इतिहास, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र, मानसशास्त्र, भाषाशास्त्र, मानववंशशास्त्र, धर्मशास्त्र आणि राजकारण. ^[२]