10.000 meter (atletiek)
De 10.000 meter is in de atletiek het langste loopnummer op de atletiekbaan dat een vast onderdeel is van alle nationale en internationale kampioenschaptoernooien. Dat wil niet zeggen dat er op de atletiekbaan in wedstrijdverband geen langere afstanden worden gelopen. Op incidentele basis worden soms ook nummers als de 20.000 m en de uurloop bij vooraanstaande baanatletiekwedstrijden verwerkt. Over het algemeen worden deze nummers in de wedstrijdprogramma’s opgenomen om atleten de gelegenheid te geven om bestaande nationale en/of wereldrecords aan te vallen.
| 10000 meter | ||||
|---|---|---|---|---|
| Algemene gegevens | ||||
| Organisatie | .svg){kind=small} België: KBAB Nederland: Atletiekunie Suriname: SABMondiaal: IAAF | |||
| Categorie | Hardlopen | |||
| Locatie | Atletiekbaan | |||
| Competities / Kampioenschappen | ||||
| Kampioenschappen | BK / NK / EK / WK (outdoor) Diamond League World Challenge | |||
| Kampioenen | ||||
| Belgisch kampioen | 29.15,54 Enzo Noel 34.14,95 Jana Van Lent | |||
| Nederlands kampioen | 28.38,09 Samuel Barata 34.10,17 Silke Jonkman | |||
| Wereldkampioen | 27.51,42 Joshua Cheptegei 31.27,18 Gudaf Tsegay | |||
| Olympisch kampioen | 27.43,22 Selemon Barega 29.55,32 Sifan Hassan | |||
| Records | ||||
| Belgisch record | indoor 28.12,40 Miel Puttemans outdoor 26.52,30 Mohammed Mourhit 31.03,60 Marleen Renders | |||
| Nederlands record | outdoor 27.26,29 Kamiel Maase 29.06,82 Sifan Hassan | |||
| Europees record | outdoor 26.46,57 Mo Farah 29.06,82 Sifan Hassan | |||
| Wereldrecord | outdoor 26.11,00 Joshua Cheptegei 29.01,03 Letesenbet Gidey | |||
| Verwante sporten | ||||
| Disciplines | 60m 100m 200m 400m 800m 1000m 1500m 3000m 5000m 100km Halve marathon Marathon 4 x 100m 4 x 200m 4 x 400m 4 x 800m 4 x 1500m Zweedse estafette Veldlopen | |||
| Verwante sporten | Snelwandelen Hordelopen Triatlon Duatlon | |||
| Laatst bijgewerkt op: 1 november 2023 | ||||
| ||||
De 10.000 meter dient in exact 25 ronden te worden gelopen; de standaardlengte van een atletiekbaan bedraagt namelijk 400 meter. Start en finish van dit atletiekonderdeel vinden dus op de finishlijn plaats.
Aangezien er ook op de weg veel wedstrijden worden georganiseerd met afstanden variërend van 10 km t/m de marathon en de nationale en internationale atletiekorganisaties hier ook officiële records in erkennen, wordt in de recordlijsten onderscheid gemaakt tussen gevestigde records op de baan en op de weg door baanrecords in meters weer te geven (bijvoorbeeld 20.000 m) en wegrecords in kilometers (bijvoorbeeld 20 km).
Bij de Olympische Spelen staat het nummer bij de mannen sinds 1912 op het programma, bij de vrouwen sinds 1988.
Top tien aller tijden
Mannen
| Rang | Tijd | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 26.11,00 | Joshua Cheptegei |  Oeganda | 7 oktober 2020 | Valencia |
| 2. | 26.17,53 | Kenenisa Bekele |  Ethiopië | 26 augustus 2005 | Brussel |
| 3. | 26.22,75 | Haile Gebrselassie | Ethiopië | 1 juni 1998 | Hengelo |
| 4. | 26.27,85 | Paul Tergat |  Kenia | 22 augustus 1997 | Brussel |
| 5. | 26.30,03 | Nicolas Kemboi | Kenia | 5 september 2003 | Brussel |
| 6. | 26.30,74 | Abebe Dinkesa | Ethiopië | 29 mei 2005 | Hengelo |
| 7. | 26.33,84 | Grant Fisher |  Verenigde Staten | 6 maart 2022 | San Juan Capistrano |
| 8. | 26.33,93 | Jacob Kiplimo | Kenia | 19 maart 2021 | Ostrava |
| 9. | 26.34,14 | Mohammed Ahmed |  Canada | 6 maart 2022 | San Juan Capistrano |
| 10. | 26.35,63 | Micah Kemboi Kogo | Kenia | 25 augustus 2006 | Brussel |
Bijgewerkt: 11 augustus 2022
Vrouwen
| Rang | Tijd | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 29.01,03 | Letesenbet Gidey | Ethiopië | 8 juni 2021 | Hengelo |
| 2. | 29.06,82 | Sifan Hassan | Nederland | 6 juni 2021 | Hengelo |
| 3. | 29.17,45 | Almaz Ayana | Ethiopië | 12 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
| 4. | 29.29,73 | Gudaf Tsegay | Ethiopië | 23 juni 2023 | Nerja |
| 5. | 29.31,78 | Wang Junxia | .svg){kind=small} Zwitserland | 8 september 1993 | Peking |
| 6. | 29.32,53 | Vivian Cheruiyot | Kenia | 12 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
| 7. | 29.42,56 | Tirunesh Dibaba | Ethiopië | 12 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
| 8. | 29.47,42 | Grace Loibach Nawowuna | Kenia | 3 juni 2023 | Hengelo |
| 9. | 29.50,77 | Kalidan Gezahegne |  Bahrein | 8 mei 2021 | Maia |
| 10. | 29.53,51 | Alice Aprot | Kenia | 12 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
Bijgewerkt: 1 november 2023
Continentale records (outdoor)
| Continent | Geslacht | Prestatie | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Afrika | M | 26.11,00 (WR) | Joshua Cheptegei | UGA | 7 oktober 2020 | Valencia |
| V | 29.01,03 (WR) | Letesenbet Gidey | ETH | 8 juni 2021 | Hengelo | |
| Noord- en Midden-Amerika | M | 26.33,84 | Grant Fisher | USA | 6 maart 2022 | San Juan Capistrano |
| V | 30.03,82 | Alicia Monson | USA | 4 maart 2023 | San Juan Capistrano | |
| Zuid-Amerika | M | 27.28,12 | Marilson dos Santos |  BRA | 2 juni 2007 | Neerpelt |
| V | 31.47,76 | Carmen de Oliveira | BRA | 21 augustus 1993 | Stuttgart | |
| Azië | M | 26.38,76 | Ahmad Hassan Abdullah |  QAT | 5 september 2003 | Brussel |
| V | 29.31,78 | Wang Junxia |  CHN | 8 september 1993 | Peking | |
| Europa | M | 26.46,57 | Mo Farah | .svg){kind=small} GBR | 3 juni 2011 | Eugene |
| V | 29.06,82 | Sifan Hassan | NED | 6 juni 2021 | Hengelo | |
| Oceanië | M | 27.15,35 | Jack Rayner |  AUS | 6 maart 2022 | San Juan Capistrano |
| V | 30.35,54 | Kim Smith |  NZL | 4 mei 2008 | Palo Alto |
Bijgewerkt: 1 november 2023
Wereldrecordontwikkeling
Mannen
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Vrouwen
| Tijd | Atleet | Nationaliteit | Plaats | Datum |
|---|---|---|---|---|
| 32.17,20 | Jelena Sipatowa |  URS | Moskou | 19 oktober 1981 |
| 31.35,3 | Mary Decker | USA | Eugene | 16 juli 1982 |
| 31.35,01 | Ljoedmila Baranova | URS | Krasnodar | 29 mei 1983 |
| 31.27,58 | Raisa Sadrejdinova | URS | Odessa | 7 september 1983 |
| 31.13,78 | Olga Bondarenko | URS | Kiev | 24 juni 1984 |
| 30.59,42 | Ingrid Kristiansen |  NOR | Oslo | 27 juli 1985 |
| 30.13,74 | Ingrid Kristiansen | NOR | Oslo | 5 juli 1986 |
| 29.31,78 | Wang Junxia | CHN | Peking | 8 september 1993 |
| 29.17,45 | Almaz Ayana | ETH | Rio de Janeiro | 12 augustus 2016 |
| 29.06,82 | Sifan Hassan | NED | Hengelo | 6 juni 2021 |
| 29.01,03 | Letesenbet Gidey | ETH | Hengelo | 8 juni 2021 |
Medaillewinnaars op de Olympische Spelen
Mannen
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Vrouwen
.svg){kind=small}
