Ertsgebergte

middelgebergte in Duitsland, Tsjechië

Het Ertsgebergte (Duits: Erzgebirge, Tsjechisch: ) is een bergketen in Duitsland (Saksen) en Tsjechië die over een lengte van 150 kilometer de grens tussen de twee landen vormt. Het dankt zijn naam aan de rijkdom aan ertsen die er lange tijd gedolven werden.

Ertsgebergte
Ertsgebergte
Hoogste puntKlínovec (1244 m)
Lengte150 km
Breedte40 km
LocatieDuitsland en Tsjechië
TypeMiddelgebergte
Detailkaart
Kaart van Ertsgebergte
Foto's
Bouřňák (869 m.)
Portaal  Portaalicoon  Aardwetenschappen

De hoogste punten bevinden zich in het westelijke gedeelte van het Ertsgebergte. De Klínovec (1244 m) is de hoogste berg aan de Tsjechische kant en de Fichtelberg (1215 m) is de hoogste berg aan de Duitse zijde van het gebergte. Naar het westen toe gaat het Ertsgebergte over in het veel lagere Elstergebergte en het Beierse Fichtelgebergte. De oostelijke voortzetting van het Ertsgebergte wordt gevormd door het Elbezandsteengebergte met daarachter de Sudeten. Naar het noorden toe gaat het Ertsgebergte over in heuvels waar de steden Zwickau en Chemnitz liggen. Aan de oostkant van het Ertsgebergte ligt het Elbedal met daarin de stad Dresden.

De huidige Duits-Tsjechische grens komt voor het grootste deel overeen met de grenslijn, die in 1459 tussen Bohemen en het Keurvorstendom Saksen (1423-1485) werd overeengekomen in het Verdrag van Eger. Alleen in 1546 vond nog een grenswijziging van betekenis plaats.

Tijdens de middeleeuwen was het gebergte dicht bebost. De ontdekking van zilver- en tinertsen in de 15e eeuw zorgde ervoor dat het gebergte bewoond werd. Toen deze rijkdommen steeds sterker in verval raakten, zocht men alternatieven voor inkomsten. Sinds 2019 staat het mijngebied op de Unesco-Werelderfgoedlijst.

Omdat er veel bruikbaar beuken- en lindehout beschikbaar was en is, begon men met het snijden van houten beeldjes en houten speelgoed. De bekendste vormen zijn de zogenoemde Nußknacker (notenkrakers), Schwibbogen en Räuchermännchen, die in allerlei maten en varianten beschikbaar zijn. In het plaatsje Borstendorf werden schaakfiguren gemaakt. De plaatsen Seiffen en Grünhainichen zijn productiecentra op dit gebied. Er zijn kastelen te bezichtigen en wandelingen in de natuur te maken. Voor wielrenners is het een pittig gebied met hellingen tot 14%. De omgeving van Fichtelberg / Oberwiesenthal leent zich voor de wintersport. In de adventstijd behoren kerstmarkten tot het culturele erfgoed. Chemnitz is in de jaren na die Wende sterk gemoderniseerd en heeft grote winkelcentra en midden in het centrum (Roter Turm) een dagmarkt.

In Steinheidel in de gemeente Breitenbrunn heeft de Staahaadler Aff (Aap van Steinheidel) bekendheid, een mandolineorchestrion uit de 19e eeuw. Uit het gebied van het Ertsgebergte zijn de Weihnachtsberg en kerstpiramide bekend.

Bergen in het Ertsgebergte

  • Klínovec (Keilberg), 1244 m, hoogste berg van het Ertsgebergte
  • Fichtelberg, 1215 m, hoogste berg van Sachsen
  • Božídarský Špičák (Gottesgaber Spitzberg), 1115 m
  • Meluzína (Wirbelstein), 1094 m
  • Blatenský vrch (Plattenberg), 1043 m
  • Eisenberg (Erzgebirge), 1028 m
  • Plešivec (Pleßberg), 1028 m
  • Auersberg, 1019 m
  • Einsberg, 1003 m
  • Taufichtig, 1001 m
  • Jelení hora (Haßberg), 993 m
  • Tisovský vrch, 976 m
  • Velký Špičák, 965 m
  • Brückenberg, 964 m
  • Loučná (Wieselstein), 956 m, hoogste berg van het Osterzgebirge
  • Kamenáč (Aschberg), 936 m
  • Rehhübel, 932 m
  • Riesenberg (Erzgebirge), 923 m
  • Na strašidlech, 913 m
  • Rabenberg (Erzgebirge), 913 m
  • Mědník (Kupferhübel), 910 m
  • Kahleberg, 905 m
  • Bärenstein, 898 m, tafelberg van basalt
  • Fastenberg, 891 m
  • Hirtstein, 888 m
  • Leistnerhübel, 879 m
  • Bouřňák (Stürmer), 869 m
  • Stropník, 856 m
  • Ochsenkopf bei Rittersgrün, 836 m
  • Pöhlberg, 832 m, tafelberg van basalt
  • Geisingberg, 824 m
  • Ochsenkopf bei Jägerhaus, 823
  • Morgenleithe, 811 m
  • Komáří hůrka (Mückenberg), 808 m, bekend van het Mückentürmchen
  • Scheibenberg, 807 m, tafelberg van basalt
  • Drachenkopf bei Nassau, 805 m
  • Olověný vrch, 802 m
  • Sauberg, 797 m
  • Schwartenberg, 789 m
  • Kohlhaukuppe, 786 m
  • Adlerfels, 778 m
  • Schatzenstein, 760 m
  • Greifensteine, 731 m
  • Spiegelwald, 728 m
  • Špičák (Sattelberg), 723 m
  • Nakléřovská vyšina, 703 m

Rivieren

Van west naar oost:

  • Zwota (Tsjechisch: Svatava)
  • Rolava (Duits: Rohlau)
  • Zwickauer Mulde
    • Schwarzwasser
    • Chemnitz
      • Zwönitz
  • Freiberger Mulde
    • Zschopau
      • Flöha
  • Rote Weißeritz en Wilde Weißeritz
  • Müglitz
  • Gottleuba

Natuurgebieden

  • Duitsland
    • SPA-Gebiet Westerzgebirge
    • FFH-Gebiet Große Bockau
    • Naturschutzgroßprojekt Bergwiesen im Osterzgebirge
    • NSG Geisingberg, 314,00 ha
    • NSG Georgenfelder Hochmoor, 12,45 ha
    • NSG Fürstenauer Heide (Birkhuhn-Schutzgebiet (reservaat) bij Fürstenau (Geising)), 7,24 ha
    • NSG Kleiner Kranichsee, 28,97 ha
    • NSG Großer Kranichsee, 611,00 ha
    • NSG Hermannsdorfer Wiesen, 185,00 ha
  • Tsjechië
    • NPR Božídarské rašeliniště, 929,57 ha (1965)
    • NPR Velké jeřábí jezero, 26,9 ha (1938)
    • NPR Velký močál, 50,27 ha (1969)
    • NPR Novodomské rašeliniště, 230 ha (1967)
    • PR Natuurgebied Černý rybník, bij Černý rybník, 32,56 ha (1993)
    • PR Malé jeřábí jezero, 6,02 ha (1962)
    • PR Natuurgebied Ryžovna bij Ryžovna, 20 ha

Externe links

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Ore Mountains op Wikimedia Commons.