Zhuang (taal)

taal
Zhuang (Sawcuengh)
Gesproken inChina
Totaal aantal
sprekers:
14 miljoen
Genetische
classificatie
Officiële status
Officiële taal vanChina
Taalcodes
ISO 639-1:za
ISO 639-2:zha
SIL:ZHA (algemeen)
CCX (Noordelijk)
CCY (Zuidelijk)

Zhuang is een Tai-taal met 18 miljoen sprekers waarvan de sprekers (bijna) allemaal in de Zhuang Autonome Regio Guangxi wonen. Zhuang, dat tot de Tai-talen behoort, is in deze regio een officiële taal. Zhuang is een van de vier grote Chinese minderheidstalen. Daarom staat Zhuang onder andere vermeld op Chinese bankbiljetten.De standaardtaal is gebaseerd op dat van Wuming (Chinees: 武鸣县). Zhuang is vroeger sterk door vormen van het Kantonees beïnvloed. Aan de andere kant is Kantonees weer beïnvloed door Zhuang. Tegenwoordig is in een deel van de Kantonese dialecten nog wat woordenschat van Zhuang te vinden.[1]

Zhuang (taal)
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd壮语
Traditioneel壯語
Pinyinzhuàngyǔ
Jyutping (Standaardkantonees)zong3 jyu5
Tibetaansཀྲོང་སྐད།
Zhuyinㄓㄨㄤˋ ㄩˇ
StandaardkantoneesIPA: [tsɔŋ jyː]
Weitouhuazong1 yü1
DapenghuaIPA: [tsɔŋ jiː]
Hongkong-Hakkazong4 ngi1
Taiwan-HakkaChong-fa
ZhuangSawcuengh,
[saɯ̯˨˦ ʃue̯ŋ˧],
Cuengh,
Cueŋь,
Vahcuengh / 吪僮
Thaisภาษาจ้วง
VietnameesTiếng Tráng

Zhuang is een toontaal Het heeft zes tonen in open lettergrepen:

Tonen
Tone19571986
1Niet weergegeven
2Ƨ ƨZ z
3З зJ j
4Ч чX x
5Ƽ ƽQ q
6Ƅ ƅH h

In gesloten lettergrepen zijn dit er twee, een hoge en een lage.

Buyi, dat gezien wordt als een aparte taal in China is eigenlijk een iets andere standaardvorm van Zhuang, en wordt gebruikt op de grens met Guizhou. Er bestaat een dialectcontinuüm tussen Zhuang en Buyi.

Schrift

Boeken die de taal 'Zuang' beschrijven

Zhuang is vroeger met Chinese karakters geschreven. Dit systeem leek erg op het Vietnamese Chữ nôm. In 1957, in de Volksrepubliek China is er een gemengd Latijns-Cyrillisch schrift alfabet ontwikkeld (zie hieronder). Een spellingshervorming werd in 1986 geïntroduceerd om Cyrillische letters te vervangen door Latijnse, om dit praktischer te maken voor computers e.d.

Dit zijn de klanken van Zhuang:

Medeklinkers
1957198619571986195719861957198619571986
B bB bƂ ƃMb mbM mM mF fF fVV
D dD dƋ ƌNd ndN nN nS sS sL lL l
G gG gGv gvGv gvŊ ŋNg ngH hH hR rR r
C cC cY yY yNv nyNy nyŊv ŋvNgv ngv
By byBy byGy gyGy gyMy myMy my
Klinkers
195719861957198619571986
A aA aE eE eƏ əAE ae
I iI iO oO oƜ ɯW w