Język zhuang
Język zhuang (zhuang: Cuengh lub Cueŋь; chiń. upr. 壮语, chiń. trad. 壯語, pinyin: Zhuàngyǔ) – w klasyfikacji Ethnologue: makrojęzyk[1] obejmujący szereg języków należących do grupy języków tajskich, używanych przez autonomiczną ludność Zhuang w Chinach. Większość z nich mieszka w regionie autonomicznym Kuangsi. Język ten pełni tam funkcję języka urzędowego.
| Obszar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących | 14 milionów | ||||
| Pismo/alfabet | |||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||
| |||||
| Status oficjalny | |||||
| UNESCO | 5 krytycznie zagrożony↗ | ||||
| Kody języka | |||||
| ISO 639-1 | za | ||||
| ISO 639-2 | zha | ||||
| ISO 639-3 | zha | ||||
| IETF | za | ||||
| Glottolog | nort3180 | ||||
| Ethnologue | zha | ||||
| GOST 7.75–97 | чжу 791 | ||||
| SIL | zha | ||||
| W Wikipedii | |||||
| |||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||
Standaryzowany zhuang bazuje na dialektach z okolic regionu Wuming (武鸣县). Język buyei, uznawany za odrębny język, w rzeczywistości jedynie niewiele różni się od standaryzowanego zhuang.
Zhuang jest językiem tonalnym, posiadającym sześć tonów. Przez wiele wieków zapisywany był logograficznym systemem sawndip, wywodzącym się z pisma chińskiego. Do jego zapisu opracowano dwa systemy transkrypcji: pierwszy, z 1955 roku, oparty był na połączeniu alfabetu łacińskiego z cyrylicą. W 1986 roku na jego podstawie opracowano nowy, oparty jedynie o znaki występujące w alfabecie łacińskim[2].
Pierwszy artykuł Deklaracji Praw Człowieka zapisany w dwóch różnych systemach transkrypcji języka zhuang:
| 1955 | 1986 |
|---|---|
| Bouч bouч ma dəŋƨ laзƃɯn couƅ miƨ cɯyouƨ, cinƅyenƨ cəuƽ genƨli bouчbouч biŋƨdəŋз. Gyoeŋƽ vunƨ miƨ liзsiŋ cəuƽ lieŋƨsim, ɯŋdaŋ daiƅ gyoengƽ de lumз beiчnueŋч ityieŋƅ. | Boux boux ma daengz lajmbwn couh miz cwyouz, cinhyenz caeuq genzli bouxboux bingzdaengj. Gyoengq vunz miz lijsing caeuq liengzsim, wngdang daih gyoengq de lumj beixnuengx ityiengh. |
Przypisy
Bibliografia
- Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
Linki zewnętrzne
- Wikipedia w języku zhuang
- Ortografia języka zhuang na portalu Omniglot
- Problemy zachowania zhuang i innych języków południowych Chin. linguapax.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-21)].
- Film w języku zhuang (angielskie napisy)