ଆଦିବାସୀ

ଆଦିବାସୀ ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଆଦିମ ଅଧିବାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ ସାମୁହିକ ଭାବେ ବୁଝାଏ ।^{[୧][୨][୩][୪]} ଏହି ଶବ୍ଦଟି ଏକ ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ ଓ ଏହା ୧୯୩୦ ଦଶକରେ ରାଜନୈତିକ କର୍ମୀମାନେ ଆଦିମ ଅଧିବାସୀଙ୍କ ଏକ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପତ୍ତି ଦାବି କରି ଏକ ଆଦିବାସୀ ପରିଚୟ ଦେବା ପାଇଁ ତିଆରି କରିଥିଲେ ।^[୫] ଏହି ଶବ୍ଦଟି ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ଚକମା, ନେପାଳର ଭୂମିପୁତର ଖାସା ଏବଂ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ବେଦା ପରି ଜାତିଗତ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ଆଦିବାସୀ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇନାହିଁ ଏବଂ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତି ନାମ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।^[୬] ଭାରତ ସରକାର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ଜନଜାତିମାନଙ୍କୁ ଆଦିବାସୀ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ । ଭାରତ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଆଦିବାସୀ ଓ ଜନଜାତି ଜନଜାତି ସମ୍ପର୍କିତ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ ସଂଗଠନ (ଆଇଏଲଓ) ଚୁକ୍ତି ୧୦୭ (୧୯୫୭)କୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବା ସହ ଆଇଏଲଓ ଚୁକ୍ତି ୧୬୯ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଛି ।^[୭] ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଗୋଷ୍ଠୀ ଭାରତର ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ବର୍ଗରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।^[୬]