କାର୍ଲ ମାର୍କସ

ବାଲ୍ୟକାଳ ଓ ଶିକ୍ଷା : ୧୮୧୮-୧୮୩୫

କାର୍ଲ ମାର୍କସ ୫ ମଇ, ୧୮୧୮ରେ ପ୍ରୋସିଆର ତ୍ରିଏରଠାରେ ଏକ ଇହୁଦୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।^[୯] କାର୍ଲଙ୍କର ପିତା ହର୍ସେଲ ମାର୍କସ ଧର୍ମ ନିରପେକ୍ଷ ଶିକ୍ଷା ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବିତ୍ତଶାଳୀ ଥିଲେ, ଏବଂ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଅଙ୍ଗୁର ବଗିଚାର ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ଜୀଉମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେଉଥିବା ବିରୋଧାଭାସ ପାଇଁ ସେ ଇହୁଦୀରୁ ପ୍ରୋଟେଷ୍ଟାଣ୍ଟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି, ହେନେରିକ ଭଳି ଏକ ଜର୍ମାନ ନାମକୁ ଆଦରି ନେଇଥିଲେ ।^[୧୦] କାର୍ଲଙ୍କର ବାଲ୍ୟକାଳରେ ଏକ କମ ଜଣାଥିବା ତଥ୍ୟ ହେଉଛି^[୧୧], ପିତାମାତାଙ୍କ ୯ଟି ସନ୍ତାନ ମଧ୍ୟରୁ ସେ ତୃତୀୟ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ବଡ଼ଭାଇ ମୋରିଜଙ୍କ ୧୮୧୯ରେ ମୃତ୍ୟୁ^[୧୨] ହେବାପରେ ସେ ପରିବାରର ବଡ଼ ସନ୍ତାନ ହୋଇଥିଲେ; ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଭାଇଭଉଣୀ ଯଥା ସୋଫି, ହର୍ମାନ, ହେନେରିଟା, ଲୁଇସ, ଏମିଲି ଓ କାରୋଲିନଙ୍କ ସହ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୨୪ରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମ ପାଇଁ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।^[୧୩] ୧୮୩୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ସେ ଗରୋଇ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କଇଥିଲେ, ଏବଂ ସେହି ବର୍ଷ ତ୍ରିଏର ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ ଯାହାର ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକ ହ୍ୟୁଗୋ ୱେଟେନବାକ ଥିଲେ । ପ୍ରଶାସନକୁ କ୍ରୋଧିତ କରି ୱେଟେନବାକ ଅନେକ ମାନବବାଦୀ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ, ଯଦ୍ୱାରା ୧୮୩୨ରେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଉପରେ ପୁଲିସ ଚଢ଼ଉ ହୋଇଥିଲା ।^[୧୪] ୧୮୩୫ରେ, ୧୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ କାର୍ଲ ବୋନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଦର୍ଶନ ପଢ଼ିବାର ଇଚ୍ଛାନେଇ ଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ପିତାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କ୍ରମେ ଆଇନ ପଢ଼ିଥିଲେ ।^[୧୫] ଦୁର୍ବଳ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ^[୧୬] ପାଇଁ ୧୮ ବର୍ଷରେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୈନ୍ୟବାହିନୀରେ ଯୋଗଦେବରୁ ସେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ, ଏବଂ ବୋନଠାରେ ପୋଲିସଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ "ପୋଏଟ କ୍ଲବ"ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।^[୧୭] ଆହୁରି ମଧ୍ୟ "ତ୍ରିଏର ଟ୍ରାଭର୍ଣ କ୍ଲବ"ରେ ସେ ଯୋଗ ଦେଇ ଉପ-ସଭାପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।^[୧୮] ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ଅନ୍ୟ ବହୁ ବିବାଦରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲେ; ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୩୬ରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କର୍ମକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ସହ ଯୁକ୍ତିତର୍କ ଅନ୍ୟତମ ।^[୧୯] ଶିକ୍ଷାବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଆଶାଜନକ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ପରେ ଦ୍ରୁତ ଅବନ୍ନତି ଘଟିବାରୁ ତାଙ୍କ ପିତା ପାଠ୍ୟ ଖସଡ଼ା ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଥିବା "ବର୍ଲିନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ"ରେ ପଢିବାକୁ ପଠେଇ ଦେଇଥିଲେ ।^[୨୦]

=== ହେଗେଲଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରାର ପ୍ରଭାବ : ୧୮୩୬-୧୮୪୩ ===ଏକ

ପ୍ୟାରିସ : ୧୮୪୩-୧୮୪୫

ବ୍ରସେଲସ : ୧୮୪୫-୧୮୪୭

କଲୋଜିନ : ୧୮୪୮-୧୮୪୯

ଜୀବନୀ

• Vincent Barnett. Marx (Routledge, 2009)
• Isaiah Berlin. Karl Marx: His Life and Environment (Oxford University Press, 1963) ISBN 0-19-520052-7
• McLellan, David. Karl Marx: his Life and Thought Harper & Row, 1973 ISBN 978-0-06-012829-6
• Franz Mehring|Mehring, Franz. Karl Marx: The Story of His Life (Routledge, 2003)
• David McLellan (academic). Marx before Marxism (1980), Macmillan, ISBN 978-0-333-27882-6
• Maximilien Rubel. Marx Without Myth: A Chronological Study of his Life and Work (Blackwell, 1975) ISBN 0-631-15780-8
• Sperber, Jonathan. Karl Marx: A Nineteenth-Century Life (W.W. Norton & Company; 2013) 648 pages; by a leading academic scholar
• Walker, Frank Thomas. 'Karl Marx: a Bibliographic and Political Biography. (bj.publications), 2009.
• Francis Wheen|Wheen, Francis. Karl Marx: A Life Archived 2013-04-10 at the Wayback Machine., (Fourth Estate, 1999), ISBN 1-85702-637-3

ମାର୍କସଙ୍କ ଉପରେ ବିଭିନ୍ନ ମତ

• Althusser, Louis. For Marx. London: Verso, 2005.
• Althusser, Louis and Balibar, Étienne. Reading Capital. London: Verso, 2009.
• Shlomo Avineri. The Social and Political Thought of Karl Marx (Cambridge University Press, 1968) ISBN 0-521-09619-7
• Kostas Axelos. Alienation, Praxis, and Techne in the Thought of Karl Marx (translated by Ronald Bruzina, University of Texas Press, 1976).
• Blackledge, Paul. Reflections on the Marxist Theory of History (Manchester University Press, 2006)
• Bottomore, Tom, ed. A Dictionary of Marxist Thought. Oxford: Blackwell, 1998.
• Alex Callinicos. The Revolutionary Ideas of Karl Marx (Bookmarks, 1983)
• Harry Cleaver. Reading Capital Politically (AK Press, 2000)
• Gerald Cohen. Karl Marx's Theory of History: A Defence (Princeton University Press, 1978) ISBN 0-691-07068-7
• Collier, Andrew. Marx (Oneworld, 2004)
• Hal Draper, Karl Marx's Theory of Revolution (4 volumes) Monthly Review|Monthly Review Press
• Duncan, Ronald and Colin Wilson. (editors) Marx Refuted, (Bath, UK, 1987) ISBN 0-906798-71-X
• Eagleton, Terry. Why Marx Was Right (New Haven & London: Yale University Press, 2011).
• Ben Fine. Marx's Capital. 5th ed. London: Pluto, 2010.
• John Bellamy Foster. Marx's Ecology: Materialism and Nature. New York: Monthly Review Press, 2000.
• Stephen Jay Gould. A Darwinian Gentleman at Marx's Funeral – E. Ray Lankester Archived 2013-07-26 at the Wayback Machine., Page 1, Find Articles.com (1999)
• David Harvey (geographer). A Companion to Marx's Capital. London: Verso, 2010.
• Harvey, David. The Limits of Capital. London: Verso, 2006.
• Iggers, Georg G. "Historiography: From Scientific Objectivity to the Postmodern Challenge."(Wesleyan University Press, 1997, 2005)
• Leszek Kołakowski. Main Currents of Marxism Oxford: Clarendon Press, OUP, 1978
• Little, Daniel. The Scientific Marx, (University of Minnesota Press, 1986) ISBN 0-8166-1505-5
• Ernest Mandel. Marxist Economic Theory. New York: Monthly Review Press, 1970.
• Mandel, Ernest. The Formation of the Economic Thought of Karl Marx. New York: Monthly Review Press, 1977.
• István Mészáros (professor). Marx's Theory of Alienation (The Merlin Press, 1970)
• Miller, Richard W. Analyzing Marx: Morality, Power, and History. Princeton, N.J: Princeton University Press, 1984.
• Postone, Moishe. Time, Labour, and Social Domination: A Reinterpretation of Marx's Critical Theory. Cambridge [England]: Cambridge University Press, 1993.
• Murray Rothbard. An Austrian Perspective on the History of Economic Thought Volume II: Classical Economics (Edward Elgar Publishing Ltd., 1995) ISBN 0-945466-48-X
• Alfredo Saad-Filho. The Value of Marx: Political Economy for Contemporary Capitalism. London: Routledge, 2002.
• Alfred Schmidt (philosopher). The Concept of Nature in Marx. London: NLB, 1971.
• Seigel, Jerrold. Marx's fate: the shape of a life (Princeton University Press, 1978) ISBN 0-271-00935-7
• Paul Strathern. "Marx in 90 Minutes", (Ivan R. Dee, 2001)
• Thomas, Paul. Karl Marx and the Anarchists. London: Routledge & Kegan Paul, 1980.
• Fernando Vianello, F. [1989], “Effective Demand and the Rate of Profits: Some Thoughts on Marx, Michał Kalecki and Piero Sraffa”, in: Sebastiani, M. (ed.), Kalecki's Relevance Today, London, Macmillan, ISBN 978-0-312-02411-6.
• Wendling, Amy. Karl Marx on Technology and Alienation (Palgrave Macmillan, 2009)
• Wheen, Francis. Marx's Das Kapital, (Atlantic Books, 2006) ISBN 1-84354-400-8

• Works by Karl Marx at Zeno.org
• Karl Marx at Libcom.org
• Karl Marx on In Our Time at the BBC. (listen now)

• Marxists.org, homepage of the Marxists Internet Archive
• Works by or about କାର୍ଲ ମାର୍କସ in libraries (WorldCat catalog)

• Works by Karl Marx in audio format from LibriVox
• Works by Karl Marx at Project Gutenberg