ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା

୧୯୯୩ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ପହିଲା ଦିନ ନୂଆପଡ଼ା ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଜିଲ୍ଲାର ମାନ୍ୟତା ପାଇଲା । ୧ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୯୩ ପୂର୍ବରୁ ଏହା କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା । ନୂଆପଡ଼ା ସହର ଏହାର ସଦର ମହକୁମା ।

ଓଡ଼ିଶାର ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଆୟତନ ୩,୦୪୮ ବର୍ଗ କିମି ।

ଅବସ୍ଥିତି

• ପୂର୍ବରେ : ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲା
• ପଶ୍ଚିମରେ: ଛତିଶଗଡ଼ ରାଜ୍ୟ
• ଉତ୍ତରରେ : ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା
• ଦକ୍ଷିଣରେ: ଛତିଶଗଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଅଛି ।

ଜନଗଣନା

୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ^[୧]ଅନୁସାରେ ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକସଂଖ୍ୟା ୬,୦୬,୪୯୦

• ପୁରୁଷ: ୩,୦୦,୩୦୭
• ମହିଳା: ୩,୦୬,୧୮୩
  • ଛ ବର୍ଷରୁ କମ: ୮୪,୮୯୩
• ପଢୁଆ ହାର ୫୮.୨୦%
  • ପୁରୁଷ: ୭୧.୫୫%
  • ମହିଳା: ୪୫.୨୧%

ମୁଖ୍ୟ ନଦୀ

ଉଦନ୍ତୀ ନଦୀଜୋଙ୍କ ନଦୀସୁନ୍ଦର ନଦୀ

• ଉପଖଣ୍ଡ (ସବ୍ ଡିଭିଜନ): (୧): ନୂଆପଡ଼ା
• ବ୍ଳକ: (୫): ୧. କୋମନା, ୨.ଖରିଆର, ୩. ନୂଆପଡ଼ା, ୪. ବୋଡ଼େନ ଓ ୫. ସିନାପାଲି
• ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତ: ୧୦୯
• ଗ୍ରାମ: ୬୫୩
• ସହର (ବିଜ୍ଞାପିତ ଅଞ୍ଚଳ ପରିଷଦ): ୨
• ତହସିଲ: (୫): ୧. କୋମନା, ୨.ଖରିଆର, ୩. ନୂଆପଡ଼ା, ୪. ବୋଡ଼େନ ଓ ୫. ସିନାପାଲି

ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ

• କଳାହାଣ୍ଡି

ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ

ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ୨ଟି ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ହେଉଛି:

1. ନୂଆପଡ଼ା (୦୭୧)
2. ଖରିଆର (୦୭୨)

ଯୋଗୀମଠ

ଏହା ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଖଡ଼ିଆଳ ବ୍ଲକ ଅଧୀନରେ ଥିବା ତୁକୁଲା ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଅଛି ।ଏହା ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଶିଳାଲେଖ ଅଟେ । ଏହାକୁ ପ୍ରଥମେ ବିଶିଷ୍ଟ ଐତିହାସିକ ତଥା ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ଡ.ଜିତାମିତ୍ର ପ୍ରସାଦ ସିଂହଦେବ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ। ଡ.ସିଂହଦେବ ଏହାକୁ ନୂତନ ପ୍ରସ୍ତର ଯୁଗର ବା Neolithic ageର ବୋଲି ମତ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦିଏ। ଗେରୁଆ ରଙ୍ଗରେ ବିଭିନ୍ନ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କିତ। ଏହାର ସମୟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ପାଞ୍ଚ ହାଜର ବର୍ଷ ବୋଲି ମତ ଦିଅନ୍ତି। ସରକାରଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ନପଡ଼ିବାରୁ ଏହା ଅବହେଳିତ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡ଼ିରହିଛି। 

ପତୋରା

ନୂଆପଡ଼ାଠାରୁ ୧୮ କିମି ଦୁରରେ ମାରାଗୁଡ଼ା ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ପତୋରା ଶୈବ ପୀଠ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ଜୋଙ୍କ ନଦୀରେ ହୋଇଥିବା ନଦୀବନ୍ଧଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏଠାରେ ଯୋଗେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଏକ ରାମମନ୍ଦିର ଓ ୪୦ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ହନୁମାନ ମୂର୍ତ୍ତି ଅବସ୍ଥିତ ।^[୨][୩]

ଖରିଆର

ଦଧିବାମନ ଯାହାକି ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷାରେ ବଡଗୁଡି ମନ୍ଦିର ଏହାର କେନ୍ଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହ ନୂଆପଡ଼ାଠାରୁ ୭୦ କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

ପାତାଳଗଙ୍ଗା

ଏହା ଖରିଆରଠାରୁ ୪୧କିମି । ଏହା ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ। ବିସ୍ୱାଶ କରଯାଏ ଯେ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ବନବାସ ବେଳେ ଏହିଠାରେ ଦେବି ସିତାଙ୍କୁ ଶୋଶ ଲାଗିଲା ଆଖପାଖରେ କୌଣସି ଜଳର ସ୍ରୋତନଥିବରୁ ନିଜେ ଧନୁତିର ମାରି ଗଙ୍ଗାଙ୍କୁ ଆଣୀଥିଲେ ସେଇଦିନଠାରୁ ଏହା ପାତାଳଗଙ୍ଗା ନାମରେ ନାମିତ।

ଗୋଧୁସ୍ ଜଳସ୍ରୋତ

ଏହା ନୂଆପଡ଼ାଠାରୁ ୩୦କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୩୦ ମିଟର ।

ଥିପାଖୋଲ ଜଳପ୍ରପାତ

ଥିପାଖୋଲ ଜଳପ୍ରପାତ ସିନାପାଲି ବ୍ଲକଠାରୁ 16 କି.ମି. ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ।

• ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ସରକାରୀ ପୃଷ୍ଠା
• orissadiary.comରେ ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା Archived 2012-02-11 at the Wayback Machine.