ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା

ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା ଏକ ମୃଦୁ ଅର୍ବୁଦ ଯାହା ପିଟୁଇଟାରି ଗ୍ରନ୍ଥିରୁ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନ ତିଆରି କରୁଥିବା କୋଷରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।^[୨] ଉଚ୍ଚ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନ ସ୍ତର କିମ୍ବା ଆଖପାଖ ତନ୍ତୁମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅର୍ବୁଦ ଜନିତ ଚାପରୁ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ | ^[୧] ଉଚ୍ଚ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନ୍ ସ୍ତର ହେବା ଫଳରେ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୌନ ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ; ମହିଳାମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଋତୁସ୍ରାବର ଅନ୍ତର କମିଯାଏ, ଅନୁର୍ବରତା, ଏବଂ କମ୍ କ୍ଷୀର ହୁଏ; ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହ୍ରାସ ପାଏ | ^[୧] ଚାପର ପ୍ରଭାବରେ ଦୃଷ୍ଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ତୃଟି ହୁଏ, କ୍ରାନିଆଲ ପାଲ୍ସି, ଏବଂ ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା ହୋଇପାରେ | ^[୧] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ବାତ, କିମ୍ବା ପିଟୁଇଟାରି ଆପୋପ୍ଲେକ୍ସି ହୋଇପାରେ ^[୧]

Prolactinoma
ବିଭାଗ	Endocrinology, neurosurgery[୧]
ଲକ୍ଷଣ	High prolactin: sexual dysfunction in males; decreased periods, infertility, milk production in females; decreased growth in children[୧] Pressure effects: visual field defects, cranial nerve palsy, headaches[୧]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ	Around 30 years[୧]
କାରଣ	Generally unclear[୧]
ବିପଦ କାରକ	Family history, multiple endocrine neoplasia type 1[୧]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି	Based on lab tests and medical imaging after ruling out other causes[୧]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	Pregnancy, certain medications, hypothyroidism[୧]
ଚିକିତ୍ସା	Periodically monitored, cabergoline, bromocriptine, hormone replacement therapy, surgery, radiation therapy[୧]
Prognosis	Small (excellent), larger (mixed)[୧]
ପୁନଃପୌନିକ	2 per 10,000 people[୧]
[edit on Wikidata]

ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର କାରଣ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି। ^{[୨] [୩]} ବିପଦ କାରକଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ଏବଂ ଏକାଧିକ ଏଣ୍ଡୋକ୍ରାଇନ ନିଓପ୍ଲାସିଆ ଟାଇପ ୧ ଥିବା ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ | ^[୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପରେ ଲ୍ୟାବ ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗ ଉପରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଆଧାରିତ ହୁଏ |^[୧] ସେଗୁଡିକ ତିନି ପ୍ରକାର ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଯଥା: ମାଇକ୍ରୋ (<10 ମିମି ବ୍ୟାସ), ମାକ୍ରୋ (୧୦ରୁ ୪୦ ମିମି ବ୍ୟାସ), ଏବଂ ବିଶାଳ (> 40 ମିମି ବ୍ୟାସ) ।^[୧]

ଲକ୍ଷଣ ବିହୀନ ଛୋଟ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା କେବଳ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ନିରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇପାରେ | ^[୨] ବଡ଼ କିମ୍ବା ଲକ୍ଷଣ ଥିବା ରୋଗଗୁଡିକ କାବେରଗୋଲିନ ଓ ବ୍ରମୋକ୍ରିପ୍ଟିନ ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରେ | ^[୧] ହରମୋନ ପୁନସ୍ଥାପନ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ | ^[୧] ଏହି ଚିକିତ୍ସା ସଫଳ ନ ହେଲେ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର କିମ୍ବା ବିକିରଣ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ |^[୧] ଛୋଟ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା ଚିକିତ୍ସା ଫଳାଫଳ ସାଧାରଣତଃ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଥିବାବେଳେ ବୃହତ ଅର୍ବୁଦଗୁଡିକର ମିଶ୍ରିତ ଫଳ ମିଳିଥାଏ ।^[୧]

ପ୍ରତି ୧୦,୦୦୦ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା ପ୍ରାୟ ୨ ଜଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | ^[୨] ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ତିନି ଗୁଣ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ^[୧] ପ୍ରାୟ ୩୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | ^[୧] ଏହା ପିଟୁଇଟାରି ଅର୍ବୁଦମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ଅର୍ବୁଦ | ^[୪] ୧୯୫୦ ଏବଂ ୧୯୬୦ ଦଶକରେ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନୋମା ପ୍ରଥମେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା | ^{[୫] [୬]}