ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍ସୋନ

ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍ସୋନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Buprenorphine/naloxone ଯାହାର ଏକ ବ୍ୟବସାୟୀକ ନାମ ସୁବୋକ୍ସୋନ/Suboxone) ପ୍ରକୃତରେ ଦୁଇଟି ଔଷଧର ଏକ ମିଶ୍ରଣ (combination medication‌) ଯେଉଁଥିରେ ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ ଓ ନାଲୋକ୍‌ସୋନ ଔଷଧ ଦ୍ୱୟ ଥାଏ । ^[୨] ଓପିଅଏଡ ବେମାରୀର (opioid use disorder) ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଏହା ସ‌ହିତ କାଉନସେଲିଙ୍ଗର (counselling) ଆବଶ୍ୟକତା ଥାଏ ।^[୨][୩] ଉଇଥଡ୍ରଆଲ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ କମିଯାଏ ।^[୪] ଜିଭ ତଳେ under the tongue ବା ପାଟି ଭତରେ in the cheek ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍‌ସୋନ ରଖି ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।^[୧]

ଏହାର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ କମ୍ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା (respiratory depression/ decreased breathing), ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ (low blood pressure), ଛୋଟ ଆଖି ପିତୁଳା (small pupils) ଓ ନିଦ୍ରାଳୂ ଭାବ ଦେଖାଯାଏ ।^[୨] ମେଥାଡନ ଅପେକ୍ଷା ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍ସୋନର ମାତ୍ରାଧିକ ହେବା ସଙ୍କଟ କମ୍ ଥାଏ ।^[୪] କିନ୍ତୁ ମେଥାଡନ ଅପେକ୍ଷା ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍ସୋନ ଚିକିତ୍ସା ଶୀଘ୍ର ବନ୍ଦ କରିଦିଅନ୍ତି ।^[୪] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ମେଥାଡନ ଅଧିକ ପସନ୍ଦ କରାଯାଏ ।^[୪]

ଅଳ୍ପ ମାତ୍ରାରେ ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ ସାଧାରଣ ଓପିଅଏଡ (opioid) ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଏ କିନ୍ତୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଏ ନାହିଁ ।^[୫] ଏହି କାରଣରୁ ଏହାର ଅଧିକ ମାତ୍ରାର ସଙ୍କଟ ଅନ୍ୟ ଓପିଅଏଡ ଅପେକ୍ଷା କମ ଥାଏ ।^[୫] ନାଲୋକ୍‌ସୋନ ଏକ ଓପିଅଏଡ ପ୍ରତିରୋଧକ (opioid antagonist) ଯାହାକୁ ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ଦେଲେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଓପିଅଏଡମାନଙ୍କୁ ଅବରୋଧ କରେ ।^[୨] ପାଟିରେ ଦେଲେ ନାଲୋକ୍‌ସୋନ ସ୍ୱଳ୍ପ ଅବଶୋଷିତ ହୁଏ ଓ ଇଞ୍ଜେକସନର ଅପ‌ବ୍ୟବ‌ହାର ରୋକିବା ନିମନ୍ତେ ଏହା ଦିଆଯାଏ ।^[୧] ତ‌ଥାପି ଇଞ୍ଜେକସନ ଓ ନାସା ପଥରେ ଏହା ନେଇ ଅପ‌ବ୍ୟବ‌ହାର ହେଉଛି ।^[୨] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଅପବ୍ୟବ‌ହାର ହାର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଓପିଅଏଡ ଅପେକ୍ଷା କମ୍ ।^[୬]

ବୁପ୍ରେନର୍ଫିନ/ନାଲୋକ୍ସୋନର ଏହି ଫର୍ମୁଲା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସନ ୨୦୦୨ରେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[୨][୬] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଦୈନିକ ଡୋଜର ମୂଲ୍ୟ ସନ ୨୦୧୭ରେ ୨.୩୨ରୁ ୩.୧୫ ଆମେରୀକୀୟ ଡଲାର ଥିଲା ।^[୭] ସନ ୨୯୧୫ରେ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଦୈନିକ ୦.୯୦ରୁ ୨.୭୨ ପାଉଣ୍ଡ ଥିଲେ ।^[୮] ମଧ୍ୟ ୨୦୧୮ରେ ଏହାର ଏକ ଜେନେରିକ ସଂସ୍କରଣ (generic version) ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[୯]