ମୃଣାଳ ସେନ

ମୃଣାଳ ୧୯୨୩ ମସିହାରେ ସେତେବେଳର ବେଙ୍ଗଲ ପ୍ରେସିଡେନସି ଓ ବର୍ତ୍ତମାନର ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ଫରୀଦପୁରଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । କଲିକତାର ସ୍କଟିସ୍ ଚର୍ଚ୍ଚ କଲେଜ ଓ କଲିକତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକ ଓ ସ୍ନାତକତ୍ତୋର ଶିକ୍ଷା ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଛାତ୍ରଜୀବନରୁ ସେ ବାମପନ୍ଥୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ରହିଥିଲେ । ଆଜୀବନ ମୁଖ୍ୟତଃ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଦ୍ୟଯୌବନରେ ତାଙ୍କୁ ମେଡିସିନ୍ ରିପ୍ରେଜେଣ୍ଟେଟିଭ କାମ ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ।

୧୯୫୫ ମସିହାରେ ମୃଣାଳ ନିଜର ପ୍ରଥମ ବଙ୍ଗଳା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର "ରାତ ଭୋରେ" ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ସେ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ମାଟିର ମଣିଷକୁ ନେଇ, ସମନାମରେ ଏକ ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ମାଟିର ମଣିଷ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଟି ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ଏକ ନୂଆ ଦିଗଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲା । ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ ବେଳର ଅନୁଭୂତିକୁ ସେନ ନିଜ ଆତ୍ମଜୀବନୀ "ଅଲୱେଜ୍ ବିଙ୍ଗ୍ ବର୍ଣ୍ଣ୍"ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ସେ ଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କ ଗଳ୍ପ "ଶିକାର"କୁ ନେଇ "ମୃଗୟା" ନାମକ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।^[୨]

• ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ - ୧୯୮୧
• ଦାଦା ସାହେବ ଫାଲକେ ପୁରସ୍କାର - ୨୦୦୫
• ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର (୧୮ ଥର)^[୩]

• ଇଣ୍ଟରନେଟ ମୁଭି ଡାଟାବେସରେ ମୃଣାଳ ସେନ