ਹਲਾਲ
ਹਲਾਲ (/h▁ˈlɑːl/; ਅਰਬੀ: هلال, πalāl) ਇੱਕ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ "ਇਜਾਜ਼ਤਯੋਗ" ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ permissible ਹੈ। ਕੁਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹਲਾਲ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਹਰਾਮ (ਵਰਜਿਤ) ਦੇ ਵਿਪਰੀਤ/ਉਲਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਈਨਰੀ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਇਕ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਵਰਗੀਕਰਣ ਵਿਚ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ "ਪੰਜ ਫੈਸਲਿਆਂ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਲਾਜ਼ਮੀ, ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਨਿਰਪੱਖ, ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਅਤੇ ਵਰਜਿਤ।[1] ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨਦਾਨ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਹਲਾਲ ਸ਼ਬਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਜਾਂ ਪਹਿਲੇ ਚਾਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਇਸਲਾਮੀ ਲਹਿਰਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਰੋਤਿਆਂ ਲਈ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਹਲਾਲ ਅਤੇ ਹਰਾਮ ਦੇ ਸਰਲ ਫਰਕ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।[2][3]
ਭੋਜਨ
ਇਸਲਾਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਲਾਲ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਹਦੀਸ ਜਾਂ ਕੁਰਾਨ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ' ਤੇ ਮਨਾਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।[4] ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਕੇ, ਹਲਾਲ ਭੋਜਨ ਉਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ:
1. ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ (ਸ਼ਰੀਅਤ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਸ਼ੀਨੀ, ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ, ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਬਣਾਇਆ, ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
2. ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਵਰਜਿਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ।[5]
ਹਰਾਮ (ਗੈਰ-ਹਲਾਲ) ਭੋਜਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਉਦਾਹਰਨ ਸੂਰ ਦਾ ਮਾਸ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੂਰ ਦਾ ਮਾਸ ਹੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਸ ਹੈ ਜੋ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ (ਕੁਰਾਨ ਇਸ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸੂਰ 2:173 ਅਤੇ 16:115) ਹੋਰ ਭੋਜਨ ਜੋ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਨੂੰ ਵੀ ਹਰਾਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਰ ਦੇ ਮਾਸ ਦੀਆਂ ਗੈਰ-ਵਸਤੂਆਂ ਵਾਸਤੇ ਕਸੌਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਰੋਤ, ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਸ਼ੈੱਲਫਿਸ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਹਲਾਲ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਪਕਵਾਨ ਹਲਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਲਕੋਹਲ/ਸ਼ਰਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਸਰਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ
ਹਲਾਲ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਹਲਾਲ ਵਿਰੋਧੀ ਲਾਬੀ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ,[6] ਜੋ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਲਾਲ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।[7] ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕੌਂਸਲਜ਼ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਕੀਸਰ ਟਰਾਡ ਨੇ ਜੁਲਾਈ 2014 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।[8]
ਹਲਾਲ ਮੀਟ
ਹਲਾਲ ਮੀਟ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਪਲਾਇਰ ਤੋਂ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹਲਾਲ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਧਬਾਹ (ههههَِيْحَة) ਇਸਲਾਮੀ ਕਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰੀ-ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸਾਰੇ ਮੀਟ ਸਰੋਤਾਂ ਲਈ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਢਣ ਦੀ ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੀਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਤਿੱਖੇ ਚਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਗਲ਼ੇ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ, ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਅਤੇ ਗਲੇ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਪਰ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਕੱਟਦਾ।[9] ਇੱਕ ਜਾਨਵਰ ਦਾ ਸਿਰ ਜਿਸਨੂੰ ਹਲਾਲ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਕਿਬਲਾਹ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਿਸ਼ਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਲਾਮੀ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਬਿਸਮਿਲਾਹ ਦੇ ਉਚਾਰਨ 'ਤੇ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।[10]