Abras de Mantequilla

Abras de Mantequilla położony jest w środkowym Ekwadorze, w dorzeczu rzeki Guayas^[1]. W pobliżu zlokalizowane są trzy miasta: Vinces, Baba i Puebloviejo^[2]. Obszar zalewowy ma według różnych szacunków od 22 500^[3] do ok. 29 000 hektarów. Powierzchnia całego obszaru to przeszło 67 tysięcy hektarów. Największymi zbiornikami wodnymi są Mantequilla, Cimarrón, El Garzal, Zapallo i San Juan^[2]. Jeziora położone są na wysokości od 30 do 60 m n.p.m.^[2] Zasilane są dzięki wodzie deszczowej i ciekom, z rzeką Nuevo na czele^[4].

W rejonie Abras de Mantequilla występuje klimat tropikalny. Średnia roczna temperatura wynosi ok. 25 °C. Najwyższe temperatury notuje się w porze deszczowej, trwającej od grudnia do kwietnia^[2]. Wtedy też występuje najwyższa wilgotność. Średnia roczna wilgotność sięga 82%. Każdego roku na tym obszarze spada ok. 1260 mm wody^[2]. Opady rejestruje się średnio w ciągu 116 dni w roku. Większość z nich przypada na porę deszczową, kiedy poziom wody w jeziorach podnosi się o 5–8 metrów^[2]. Na całym obszarze podmokłym mieści się wówczas do 50 milionów m³ wody^[5]. Poprzez przechwytywanie części wody z okolicznych rzek, Abras de Mantequilla ogranicza skalę powodzi w całym regionie^[2].

Obszar Abras de Mantequilla stanowi siedlisko dla około 120 gatunków ptaków^[6], z których wiele zagrożonych jest wyginięciem. Żyją tam między innymi przedstawiciele ośmiu gatunków endemicznych, w tym garncarz jasnonogi (Furnarius leucopus), dzięcioł szkarłatny (Veniliornis callonotus), sóweczka peruwiańska (Glaucidium peruanum) i drozd żółtooki (Turdus maculirostris). Na awifaunę obszaru składają się też cyranki modroskrzydłe (Spatula discors), lelczyki małe (Chordeiles minor), drozdki okularowe (Catharus ustulatus)^[3], rybołowy zwyczajne (Pandion haliaetus)^[2], wróbliczki zielonolice (Forpus coelestis), zagrożone wyginięciem białostrzaby płaszczowe (Pseudastur occidentalis), bekardziki okopcone (Pachyramphus spodiurus)^[2] i stadniczki siwolice (Brotogeris pyrrhoptera)^[7].

Pożywienie dla wielu gatunków ptaków stanowią licznie występujące w jeziorach ryby, dla których miejsce to pełni funkcję tarliska^[3]. Wśród ok. 100 gatunków ssaków występujących w pobliżu jezior^[6] znajdują się wydraki długoogonowe (Lontra longicaudis), mulaki białoogonowe (Odocoileus virginianus)^[5], gryzonie z gatunku Aegialomys xanthaeolus^[8], oceloty (Leopardus)^[5] i wyjce (Alouattinae)^[9].

W lasach zlokalizowanych w pobliżu jezior stwierdzono występowanie około 150 gatunków drzew^[9], w tym liczących przeszło 100 lat nieszpułek zwyczajnych (Mespilus germanica)^[9]. Jeziora obfitują w roślinność wodną, wśród której wyróżnia się między innymi eichornia gruboogonkowa (Eichhornia crassipes)^[2].

Obszar okoliczny względem Abras de Mantequilla jest gęsto zaludniony. W pobliżu jezior znajduje się ok. 80 miast i wsi^[5]. W regionie intensywnie rozwija się także rolnictwo. Największe znaczenie mają uprawy ryżu i kukurydzy, a także hodowla bydła. Miejscami uprawia się również olejowca gwinejskiego i bambus^[4]. Na południu obszaru położone są rozległe plantacje bananów^[4]. Teren pod uprawę pozyskuje się poprzez wycinkę naturalnych lasów, przez co w regionie zajmują one już zaledwie 2% powierzchni^[4]. Ponadto, środowisku zagraża duże zużycie nawozów sztucznych i pestycydów^[4].

Nadmierne korzystanie z zasobów wodnych oraz wprowadzenie do jezior tilapii z uwagi na potrzeby rybołówstwa prowadzi natomiast do zmniejszenia populacji rodzimych gatunków ryb^[3]. Zagrożeniem dla środowiska Abras de Mantequilla są również plany budowy zapory Baba na rzece o tej samej nazwie^[10], będącej jednym z cieków zasilających jeziora. Jej powstanie może doprowadzić do zmniejszenia się różnorodności biologicznej w regionie, wystąpienia powodzi w nieregularnych odstępach czasu i obniżenia jakości wody w jeziorach^[11].

14 marca 2000 roku obszar został objęty ochroną w ramach konwencji ramsarskiej^[3]. Nad jeziorami podejmuje się także liczne działania mające zapewnić utrzymanie różnorodności biologicznej regionu^[9].