Cytykolina
Cytykolina, CDP-cholina[2] – organiczny związek chemiczny, nukleotyd i związek pośredni w czasie syntezy fosfatydylocholiny. Jest ważnym fosfolipidem błony komórkowej. Zbudowana jest z cytydyno-5′-difosforanu (CDP), do którego (do grupy β-fosforanowej) przyłączona jest wiązaniem estrowym reszta choliny. Wykazano, że ma właściwości neuroprotekcyjne[3][4][5]. Występuje naturalnie w komórkach ludzkich i zwierzęcych[6].
| |||||||||
| |||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||
| Wzór sumaryczny | C14H26N4O11P2 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa | 488,33 g/mol | ||||||||
| Identyfikacja | |||||||||
| Numer CAS | |||||||||
| PubChem | |||||||||
| DrugBank | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Właściwości
Neuroprotekcja
Związek ogranicza uwalnianie wolnej postaci kwasów tłuszczowych z fosfolipidów błon neuronów podczas niedokrwienie mózgu[6]. Substancja wykazała korzystne działanie wobec urazów rdzenia kręgowego i patologicznych zmian w mózgu. Wykazano również poprawę wobec udaru w kilku eksperymentach klinicznych trzeciej fazy, jednak wyniki skuteczności leku pozostają niejednoznaczne[7].
Historia
Została odkryta przez Eugena Patricka Kennedyego w 1955 roku, a po raz pierwszy zsyntetyzowana w następnym roku[4]. Zaczęto ją stosować w medycynie w latach 70. XX w. Właściwości neuroprotekcyjne substancji wykazano w roku 1981, a właściwości nootropowe zostały wykorzystane po raz pierwszy w leczeniu choroby Parkinsona w Japonii[6].
Otrzymywanie
Na skalę przemysłową cytykolinę otrzymuje się z drożdży piwowarskich[6]. Jako że występuje naturalnie w komórkach zwierzęcych, może być ona uzyskiwana między innymi z wątroby szczura lub kury[8].
