Karol Kiedrzyński
Karol Kiedrzyński (ur. 5 lipca 1897 w Pietropawłowsku, zm. 13 lipca 1942 w KL Auschwitz) – rotmistrz Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
rotmistrz | |
Data i miejsce urodzenia | 5 lipca 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 13 lipca 1942 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
Urodził się 5 lipca 1897 w Pietropawłowsku, w ówczesnym obwodzie akmolińskim, w rodzinie Franciszka Władysława i Wiktorii z Golczów[1][2][3][4][5]. W 1903, po śmierci ojca, przyjechał do Warszawy[6]. W 1915 ukończył 8-klasową Szkołę Realną Witolda Wróblewskiego[7]. Przed I wojną światową był studentem Politechniki i członkiem Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Warszawie[5].
12 lutego 1915 wstąpił do Legionów Polskich i został przydzielony do II plutonu 2. szwadronu I Dywizjonu Kawalerii. Od 28 września tego roku służył na froncie. 7 lipca 1916 pod Trojanówką został ranny i wzięty do niewoli. Uwolniony w drodze wymiany jeńców. 14 lutego 1917 zwolniony ze szpitala w Litomierzycach jako inwalida. 9 kwietnia 1917 znajdował się w Stacji Zbornej Legionów Polskich w Pradze i został przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola. 30 czerwca 1917 w Lublinie został zwolniony z Legionów, jako niezdolny do wszelkiej służby[5].
1 czerwca 1921 jako podporucznik znajdował się w Szpitalu Mokotowskim w Warszawie, a jego oddziałem macierzystym był 27 pułk ułanów[8]. Później został formalnie przeniesiony do rezerwy i jako oficer rezerwy zatrzymany w służbie czynnej, w 1 pułku szwoleżerów w Warszawie[9]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 kwietnia 1921 i 2. lokatą w korpusie oficerów rezerwy jazdy[10]. Później, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przemianowany na oficera zawodowego[11]. W listopadzie 1924 został przydzielony z macierzystego pułku do 2 szwadronu pionierów w Warszawie na stanowisko młodszego oficera szwadronu[12][13][14][15][16]. 2 kwietnia 1929 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1929 stopień rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii i 27. lokatą[17]. W kwietniu 1933 został przeniesiony do Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko referenta[18]. W marcu 1934 był w tym departamencie kierownikiem referatu[19]. Z dniem 1 listopada 1934 do Biura Personalnego MSWojsk.[20] Z dniem 1 listopada 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[21]. 18 grudnia tego roku jako oficer stanu spoczynku został przeniesiony do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I, do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I[22]. Mieszkał w Warszawie przy ul. 29 Listopada 24 m. 8[23]. Sekretarz Sądu Koleżeńskiego Okręgu Stołecznego Związku Legionistów Polskich od 1937[24].
W czasie okupacji niemieckiej, w Warszawie, wraz z żoną Wandą z Puzinowskich włączył się w działalność konspiracyjną. 19 lub 20 listopada 1941 oboje zostali aresztowani przez Gestapo i osadzeni na Pawiaku[4]. 18 kwietnia 1942 Karol przybył do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie został zamordowany 13 lipca tego roku[25], natomiast Wanda została skierowana do obozu Ravensbrück, ale przeżyła[4]. Symboliczny grób Karola Kiedrzyńskiego znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie pochowana została jego żona i teściowa[26].
Według Tadeusza Kryska-Karskiego rotmistrz Karol Kiedrzyński we wrześniu 1939 walczył w obronie Warszawy na stanowisku kwatermistrza 336 pułku piechoty[4]. Natomiast według Ludwika Głowackiego kwatermistrzem 336 pp był rotmistrz Antoni Kiedrzyński[27]. 28 września 1939 dowódca Armii „Warszawa” gen. dyw. Juliusza Rómmla odznaczył rotmistrza Antoniego Kiedrzyńskiego, kwatermistrza 336 pp Krzyżem Walecznych po raz czwarty[28]. Wymieniony oficer dostał się do niemieckiej niewoli i przebywał kolejno w Oflagach X A, X C i VI B Dössel (od 17 września 1942)[4].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5426 – 17 maja 1922[29][1][30]
- Krzyż Niepodległości – 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[31]
Przypisy
Bibliografia
- Kiedrzyński Karol Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.53-4373 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-30].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
- Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.