Przejdź do zawartości

Oronzio Gabriele Costa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oronzio Gabriele Costa
Państwo działania

Królestwo Włoch

Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1787
Alessano

Data i miejsce śmierci

7 listopada 1867
Neapol

Specjalność: chirurgia
Alma Mater

Uniwersytet w Neapolu

Oronzio Gabriele Costa ([orontsjo ɡabrjele ˈkɔsta], wym. ˈkostaˈ; ur. 26 sierpnia 1787 w Alessano, zm. 7 listopada 1867 w Neapolu) – włoski lekarz, zoolog i polityk.

W nomenklaturze zoologicznej stosuje się skrót Costa (O.G. Costa) przy oznaczeniu taksonu opisanego przez Oronzia Gabriela Costę, np. Dactylopius coccus Costa.

Biografiaedytuj kod

Oronzio Costa urodził się w rodzinie Domenico i Vity Manieri w Alessano 26 sierpnia 1787 roku. Najpierw uczył się w Lecce. Od 1808 roku mieszkał w Neapolu, gdzie ukończył studia medyczne. Praktykę lekarską rozpoczął w Lecce. Stworzył prywatną kolekcję minerałów i skamieniałości. Zaczął prowadzić darmowe wykłady dla zainteresowanych. W 1813 roku został zatrudniony jako nauczyciel fizyki i chemii w Kolegium Królewskim w Lecce (wł. Reale Collegio). Za tę pracę nie pobierał wynagrodzenia[1]. W 1824 roku przeniósł się do Neapolu, gdzie rozpoczął współpracę z państwowymi i prywatnymi instytucjami naukowymi (m.in. Accademia Pontaniana). W latach 1827–1839 odbył szereg wypraw naukowych po Południowych Włoszech. W 1831 roku Costa był członkiem delegacji prowadzącej w Wiedniu obserwacje i badania w związku z epidemią cholery. W 1836 został profesorem Uniwersytetu w Neapolu[2].

Naukowiec udostępniał studentom własne zbiory, organizował wyprawy do Francji i Szwajcarii. Obserwacje przyrodnicze zaczęli prowadzić również dwaj jego synowie: Achille i Giuseppe. W 1849 został pozbawiony katedry uniwersyteckiej. Prowadził nadal badania w oparciu o własne zbiory i obserwacje. Po przyłączeniu Neapolu do Królestwa Włoch był ponownie związany z uniwersytetem jako emerytowany profesor. Został wybrany do włoskiej Izby Deputowanych, w której zasiadał w latach 1861–1865. Zmarł w Neapolu 7 listopada 1867 roku[2][3].

Niektóre dziełaedytuj kod

  • Fauna Vesuviana (1827).
  • Fauna di Aspromonte (1828).
  • Fauna del Regno di Napoli ossia enumerazione di tutti gli animali che abitano le diverse regioni di questo regno ..., 16 tomów, Neapol, Torchi del Tramater, 1832–1836. (kontynuował syn Achille[4])
  • Paleontologia del Regno di Napoli contenente la descrizione e figura di tutti gli avanzi organici fossili racchiusi nel suolo di questo regno, 3 tomy, Neapol, 1857–1863;
  • Vocabolario zoologico comprendente le voci volgari con cui in Napoli e in altre contrade del Regno appellansi animali o parti di essi, con la sinonimia scientifica ed italiana, Neapol, 1846.

Niektóre taksony opisane przez Costęedytuj kod

  • Dactylopius Costa 1829 – rodzaj pluskwiaków z rodziny Dactylopiidae
  • Acinipe calabra Costa 1828 – owad z rzędu Orthoptera
  • Alburnus albidus Costa 1838 – ryba z rodziny Cyprinidae
  • Cyclosa insulana Costa 1834 – pająk z rodziny Araneidae
  • Dactylopius coccus Costa 1835 – pluskwiak z rodziny Dactylopiidae
  • Himacerus mirmicoides Costa 1834 – pluskwiak z rodziny Nabidae
  • Nemesia meridionalis Costa 1835 – pająk z rodziny Nemesiidae
  • Prionotropis appula Costa 1836 – owad z rodziny Pamphagidae
  • Clinidium canaliculatum Costa 1839 – owad z rodziny Rhysodidae

Taksony nazwane na cześć Costyedytuj kod

  • Alpaida costai Levi 1988 – pająk z rodziny Araneidae
  • Esunculus costai Kaup 1856 – synonim Albula vulpes Linnaeus 1758, ryba z rodziny Albulidae
  • Italopodisma costai Targioni-Tozzetti 1881 – owad z rodziny Acrididae

Przypisyedytuj kod

🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaSpecjalna:SzukajRobert FicoYasukeAgnieszka OsieckaSłowacjaDariusz JońskiNowa KaledoniaZuzana ČaputováKierunek – Socjalna DemokracjaAndrzej BobolaPolskaKrzysztof Rutkowski (ur. 1960)Marek HłaskoCherIga ŚwiątekPeter PellegriniBańska BystrzycaUrugwaj (rzeka)16 majaZmarli w maju 2024Konkurs Piosenki Eurowizji 2024Ján KuciakWaldemar BudaTomasz SzmydtHalina KonopackaCoco GauffDanielle CollinsMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024MiG-31HandlováBitwa o Monte CassinoOłeksandr UsykNemo MettlerMistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie 2024 (elita)Specjalna:Ostatnie zmianyWojciech CejrowskiWładysław II JagiełłoWarzęcha