Rybak nocny
Rybak nocny[31] (Noctilio leporinus) – gatunek ssaka z rodziny rybakowatych (Noctilionidae).
Noctilio leporinus[1] | |||||
(Linnaeus, 1758) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Nadrodzina | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek | rybak nocny | ||||
| |||||
Podgatunki | |||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[30] | |||||
Zasięg występowania | |||||
Kolor bordowy - N. leporinus leporinus, kolor zielony - N. leporinus mastivus, kolor niebieski - N. leporinus rufescens. |
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz nadając mu nazwę Vespertilio leporinus[2]. Holotyp pochodził z Surinamu[32].
Taksonomia N. leporinus od dłuższego czasu jest stabilna[33]. Nowsze prace oparte na sekwencjonowaniu DNA mitochondrialnego (region kontrolny) i jądrowego (RAG2) materiału genetycznego dały stosunkowo jednolity krajobraz filogenetyczny o niskiej różnorodności genetycznej, który wydaje się wskazywać, że podgatunek z północnego zasięgu jest ważny[33]. W Ameryce Południowej N. leporinus może być reprezentowany tylko przez jeden inny podgatunek, ale potrzebne są dodatkowe badania[33]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunków[33]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:
Podgatunek | Oryginalna nazwa | Autor i rok opisu | Miejsce typowe |
---|---|---|---|
N. l. mastivus | Vespertilio Mastivus | Vahl, 1797 | Saint Croix, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Stany Zjednoczone[34]. |
N. I. rufescens | Noctilio rufescens | Olfers, 1818 | Paragwaj[35]. |
Etymologia
- Noctilio: łac. nox, noctis „noc”; końcówka -ilio (jak w Vespertilio)[36].
- leporinus: łac. lepus, leporis „zając”[37]; przyrostek -inus „odnoszący się do, podobny”[38].
- mastivus: nowołac. mastivus „odnoszące się do mastifa”, od ang. mastiff „mastif”[39].
- rufescens: łac. rufescens, rufescentis „rudawy, czerwonawy”, od rufescere „być rudawym”, od rufus „czerwony”[40].
Zasięg występowania
Rybak nocny występuje w Ameryce zamieszkując w zależności od podgatunku[33]:
- N. leporinus leporinus – Gujana, Nizina Amazonki i większość Brazylii.
- N. leporinus mastivus – zachodni i południowy Meksyk, Ameryka Środkowa, Indie Zachodnie, północna, zachodnia i wschodnia Kolumbia, Wenezuela, zachodni Ekwador i skrajnie północno-zachodnie Peru.
- N. leporinus rufescens – wschodnia Boliwia, Paragwaj, północna Argentyna i południowa Brazylia.
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 82–100 mm, długość ogona 23–28 mm, długość ucha 28–30 mm, długość tylnej stopy 25–34 mm, długość przedramienia 81–87 mm; masa ciała 50–90 g[41]. Ma duże uszy i małe oczy, a jego górna warga jest rozdzielona i przez wcięcie widoczne są duże siekacze. Ma długą, gęstą, pomarańczową sierść z jasną smugą wzdłuż grzbietu.
Ekologia
Zamieszkuje zróżnicowane środowiska w tropikalnej części Ameryki Środkowej i Południowej. Rybak nocny żyje nad brzegami zbiorników wód słodkich i nad morzem, w grupach liczących od 50 do 80 osobników. Żywi się owadami, żabami, rybami i gryzoniami.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- A. von Pelzeln. Brasilische Säugethiere. Resultate von Johann Natterer's Reisen in den Jahren 1817 bis 1835. „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 33, s. 1–140, 1883. (niem.).
- Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).
- "Ssaki Wielka Encyklopedia Zwierząt" Educational Oxford
- D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Noctilio (Noctilio) leporinus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-07-01].
- J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-06-28]. (ang.).