Strzechwowate
Strzechwowate[3] (Grimmiaceae Arn.) – rodzina mchów (prątników) z rzędu strzechwowców. Obejmuje 9[2]–11[4] rodzajów z ok. 325 gatunkami spotykanymi na całym świecie[4]. Do polskiej flory należy 56 gatunków z tej rodziny[3]. Mchy te są kserofitami zasiedlającymi nagie, suche podłoża[4], zwykle piaski, skały, głazy i mury w nasłonecznionych miejscach[5].
 Grimmia pulvinata | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa | Dicranidae |
| Rząd | |
| Rodzina | strzechwowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Grimmiaceae Arn.[2] | |
Morfologia
- Gametofit
- Rośliny niewielkie, do 4 cm wysokie[5], tworzące sporofity na szczytach wzniesionych łodyżek lub na szczytach bocznych odgałęzień[6]. Tworzą zwykle zwarte, mniej lub bardziej rozległe darnie o barwie oliwkowej do zielonoczarnej[4]. Łodyżki przeważnie wzniesione, czasem podnoszące się lub płożące, rozwidlające się dychotomicznie lub nieregularnie[4]. Listki wzniesione i przylegające do łodyżek lub ciasno zawijające się ku górze, często hyalinowe na końcu[6]. Jajowate, lancetowate, językowate do równowąskich[4], zwykle całobrzegie[6]. Liście perychecjalne, wspierające rodnie, niezróżnicowane lub odmienne od innych liści wegetatywnych[4].
- Sporofit
- Seta krótka lub długa, zwykle naga, rzadko brodawkowata. Zarodnia zwykle jajowata lub walcowata i prosto wzniesiona. Perystom zwykle obecny i pojedynczy, składający się z 16 ząbków, rzadko zredukowany. Czepek kapturkowaty, różnej długości (od przykrywającego tylko wieczko po sięgający za połowę zarodni), zwykle nagi, rzadziej brodawkowaty[4].
Systematyka
Rodzina z rzędu strzechwowców Grimmiales M. Fleisch. z podklasy Dicranidae Doweld, klasy prątniki Bryopsida Rothm., podgromady Bryophytina Engler, gromady mchy Bryophyta Schimp.[2] Do rodziny w ujęciu Goffineta i in. należy 9 rodzajów[2]. W niektórych ujęciach w osobny rodzaj strzechewka Orthogrimmia wyodrębniane są gatunki przez Goffineta włączane do podrodzaju Grimmia subg. Orthogrimmia. Podobnie wyodrębniany bywa rodzaj litonerw Guembelia (≡ Grimmia subg. Guembelia) i strumieniowiec Hydrogrimmia[3][2].
Podrodzina subfam. Grimmioideae Brotherus in H. G. A. Engler and K. Prantl, Nat. Pflanzenfam. 215(I,3): 444. 1902
- Coscinodon Spreng. – siatkoząb
- Dryptodon Brid. – strzechwowiec
- Grimmia Hedw. – strzechwa
- Leucoperichaetium Magill
- Schistidium Bruch & Schimp. – rozłupek
Podrodzina subfam. Racomitrioideae Bednarek-Ochyra & Ochyra in R. Ochyra et al., Cens. Cat. Polish Mosses. 135. 2003
- Bucklandiella Roiv. – skalnik
- Codriophorus P. Beauv. – tępolistka
- Niphotrichum (Bednarek-Ochyra) Bednarek-Ochyra & Ochyra – szroniak
- Racomitrium Brid. – skalniczek