Zapowiedniki w Rosji

W Rosji znajdują się 104 zapowiedniki (stan na listopad 2021 roku), nie licząc 5 zapowiedników na zaanektowanym przez Rosję Półwyspie Krymskim. Wszystkie z nich posiadają status ścisłego rezerwatu przyrody kategorii Ia według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). 19 z nich jest wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO (w tym 6 na wstępną), 39 otrzymało status rezerwatu biosfery UNESCO, a 20 jest wpisanych na listę konwencji ramsarskiej. Największym zapowiednikiem jest Wielki Rezerwat Arktyczny o powierzchni 41 692,22 km², a najmniejszym Rezerwat przyrody „Galiczja gora” o powierzchni 2,31 km²^[1].

Zestawienie zapowiedników w Rosji

Lp.	Zdjęcie	Nazwa zapowiednika	Rok utworzenia	Powierzchnia (km²)	Powierzchnia strefy ochronnej wokół rezerwatu (km²)	Położenie	Uwagi
1.		Rezerwat „Ałatau Kuźniecki”[2] Государственный природный заповедник «Кузнецкий Алатау»	1989	4129	2459,31	Obwód kemerowski	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
2.		Ałtajski Rezerwat Biosfery[2] Алтайский государственный природный биосферный заповедник	1932	8812,38	0	Republika Ałtaju	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
3.		Astrachański Rezerwat Biosfery[2] Астраханский ордена Трудового Красного Знамени государственный природный биосферный заповедник	1919	679,17	310	Obwód astrachański	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
4.		Rezerwat przyrody „Azas” Государственный природный заповедник «Азас»	1985	3373	900	Republika Tuwa	ostoja ptaków IBA
5.		Rezerwat Bajkalsko-Leński[2] Байкало-Ленский государственный природный заповедник	1986	6599,19	0	Obwód irkucki	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5]
6.		Bajkalski Rezerwat Biosfery[2] Байкальский государственный природный биосферный заповедник	1969	1657,24	347,88	Buriacja	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
7.		Barguziński Rezerwat Biosfery[2] Баргузинский государственный природный биосферный заповедник	1917	3743,46	0	Buriacja	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
8.		Rezerwat przyrody „Basiegi” Государственный природный заповедник «Басеги»	1982	379,57	213,45	Kraj Permski
9.		Rezerwat przyrody „Bastak” Государственный природный заповедник «Бастак»	1997	1270,95	153,9	Żydowski Obwód Autonomiczny
10.		Rezerwat Baszkirski[2] Башкирский государственный природный заповедник	1929	496,09	0	Baszkortostan
11.		Rezerwat przyrody „Biełogorie” Государственный природный заповедник «Белогорье»	1979	21,31	27,48	Obwód biełgorodzki
12.		Rezerwat przyrody „Bogdinsko-Baskunczakskij” Государственный природный заповедник «Богдинско-Баскунчакский»	1997	184,78	0	Obwód astrachański	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
13.		Rezerwat przyrody „Bolszaja Kokszaga” Государственный природный заповедник «Большая Кокшага»	1993	214,05	130	Republika Mari El	na liście konwencji ramsarskiej[4]
14.		Rezerwat przyrody „Bolszechiechcyrskij” Государственный природный заповедник «Большехехцирский»	1963	453,4	120	Kraj Chabarowski
15.		Rezerwat przyrody „Bołonskij” Государственный природный заповедник «Болоньский»	1997	1036	0	Kraj Chabarowski	na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
16.		Rezerwat przyrody „Botczinskij” Государственный природный заповедник «Ботчинский»	1994	2673,8	810	Kraj Chabarowski
17.		Rezerwat przyrody „Brianskij les” Государственный природный биосферный заповедник «Брянский лес»	1987	122,8	91,59	Obwód briański	rezerwat biosfery UNESCO[3]
18.		Rezerwat Burejski[2] Государственный природный заповедник «Буреинский»	1987	3584,44	533	Kraj Chabarowski
19.		Rezerwat Chakaski[2] Государственный природный заповедник «Хакасский»	1993	2675,65	1676,49	Chakasja	rezerwat biosfery UNESCO[6], wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
20.		Chankajski Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Ханкайский»	1990	392,89	724,43	Kraj Nadmorski	rezerwat biosfery UNESCO[3] na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
21.		Rezerwat Chingański[2] Хинганский государственный природный заповедник	1963	970,73	270,25	Obwód amurski	na liście konwencji ramsarskiej[4]
22.		Rezerwat przyrody „Choperskij” Государственный природный заповедник «Хоперский»	1935	161,78	298	Obwód woroneski
23.		Centralno-Leśny Rezerwat Biosfery[2] Центрально-лесной государственный природный биосферный заповедник	1931	241,73	460,61	Obwód twerski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
24.		Centralno-Czarnoziemny Rezerwat Biosfery[2] Центрально-Черноземный государственный природный биосферный заповедник имени профессора В.В. Алехина	1935	52,84	307,81	Obwód kurski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
25.		Rezerwat „Czarne Ziemie”[8] Государственный природный биосферный заповедник «Черные земли»	1990	1219,01	911,7	Kałmucja	na liście konwencji ramsarskiej[4]
26.		Rezerwat Dagestański[2] Государственный природный заповедник «Дагестанский»	1987	190,61	210,65	Dagestan	na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
27.		Dalekowschodni Morski Rezerwat Biosfery[2] Дальневосточный морской биосферный заповедник	1978	643,16	741,31	Kraj Nadmorski	rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
28.		Darwinowski Rezerwat Biosfery[2] Дарвинский государственный природный биосферный заповедник	1945	1126,3	219,24	Obwód wołogodzki	rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
29.		Daurski Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Даурский»»	1987	497,64	1732,01	Kraj Zabajkalski	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
30.		Rezerwat przyrody „Dienieżkin Kamień” Государственный природный заповедник «Денежкин Камень»	1946	781,92	183,51	Obwód swierdłowski	ostoja ptaków IBA
31.		Rezerwat Dolnoświrski[2] Нижне-Свирский государственный природный заповедник	1980	416,15	0	Obwód leningradzki	na liście konwencji ramsarskiej[4]
32.		Rezerwat przyrody „Dżerginskij” Государственный природный заповедник «Джергинский»	1992	2378,06	0	Buriacja
33.		Rezerwat Dżugdżurski[2] Государственный природный заповедник «Джугджурский»	1990	8599,56	2525	Kraj Chabarowski
34.		Rezerwat przyrody „Erzi” Государственный природный заповедник «Эрзи»	2000	352,92	349,4	Inguszetia
35.		Rezerwat przyrody „Galiczja gora” Государственный природный заповедник «Галичья гора»	1925	2,31	0	Obwód lipiecki
36.		Rezerwat Ilmeński[2] Ильменский государственный заповедник	1920	301	9,6	Obwód czelabiński	wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], ostoja ptaków IBA
37.		Rezerwat przyrody „Juganskij” Государственный природный заповедник «Юганский»	1982	6486,36	938,93	Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
38.		Kabardyjsko-Bałkarski Rezerwat Wysokogórski[2] Кабардино-Балкарский государственный высокогорный природный заповедник	1976	826,49	0	Kabardo-Bałkaria	ostoja ptaków IBA
39.		Kaukaski Rezerwat Biosfery[2] Кавказский государственный природный биосферный заповедник имени Х.Г. Шапошникова	1924	2803,35	0	Adygeja, Kraj Krasnodarski, Karaczajo-Czerkiesja	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
40.		Rezerwat przyrody „Kałużskije zasieki” Государственный природный заповедник «Калужские засеки»	1992	185,33	19,35	Obwód kałuski
41.		Rezerwat Kandałakszański[2] Кандалакшский государственный природный заповедник	1939	705,27	0	Karelia, Obwód murmański	na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
42.		Katuński Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Катунский»	1991	1516,64	0	Republika Ałtaju	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
43.		Rezerwat biosfery „Kiedrowaja Pad´” Государственный природный биосферный заповедник «Кедрoвая Падь»	1916	180,45	0	Kraj Nadmorski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
44.		Rezerwat przyrody „Kierżenskij” Государственный природный биосферный заповедник «Керженский»	1993	469,4	106,6	Obwód niżnonowogrodzki	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
45.		Rezerwat przyrody „Kiwacz” Государственный природный заповедник «Кивач»	1931	108,8	64,93	Karelia
46.		Rezerwat przyrody „Kołogriwskij les” Государственный природный заповедник «Кологривский лес»	2006	589,4	685,52	Obwód kostromski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
47.		Komandorski Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Командорский»	1993	36486,79	0	Kraj Kamczacki	wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], rezerwat biosfery UNESCO[3]
48.		Rezerwat przyrody „Komsomolskij” Государственный природный заповедник «Комсомольский»	1963	644,12	141,19	Kraj Chabarowski
49.		Rezerwat Koriacki[2] Государственный природный заповедник «Корякский»	1995	3271,56	6760,62	Kraj Kamczacki	na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
50.		Rezerwat przyrody „Kostomukszskij” Государственный природный заповедник «Костомукшский»	1983	475,69	0	Karelia	rezerwat biosfery UNESCO[3]
51.		Rezerwat Biosfery „Kotlina Uwska”[2] Госуда́рственный приро́дный биосфе́рный запове́дник «Убсуну́рская котлови́на»	1993	3231,98	6019,38	Tuwa	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
52.		Kronocki Rezerwat Biosfery[2] Кроноцкий государственный природный биосферный заповедник	1934	11420	0	Kraj Kamczacki	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
53.		Rezerwat Kurylski[2] Государственный природный заповедник «Курильский»	1984	653,65	734,75	Obwód sachaliński	ostoja ptaków IBA
54.		Lapoński Rezerwat Biosfery[2] Лапландский государственный природный биосферный заповедник	1930	2784,35	279,98	Obwód murmański	rezerwat biosfery UNESCO[3]
55.		Rezerwat przyrody „Łazowskij” Лазовский государственный природный заповедник им. Л.Г. Капланова	1935	1209,98	159,87	Kraj Nadmorski
56.		Rezerwat Magadański[2] Государственный природный заповедник «Магаданский»	1982	8838,17	937	Obwód magadański	wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], ostoja ptaków IBA
57.		Rezerwat przyrody „Małaja Sośwa” Государственный природный заповедник «Малая Сосьва»	1976	2255,62	1600,25	Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
58.		Rezerwat Mordwiński[2] Мордовский государственный природный заповедник имени П.Г. Смидовича	1936	321,48	62	Mordowia
59.		Rezerwat Nieniecki[2] Государственный природный заповедник «Ненецкий»	1997	3134	2692	Nieniecki Okręg Autonomiczny	ostoja ptaków IBA
60.		Rezerwat przyrody „Norskij” Государственный природный заповедник «Норский»	1998	2111,68	98,68	Obwód amurski
61.		Rezerwat przyrody „Nurgusz” Государственный природный заповедник «Нургуш»	1994	237,34	175,66	Obwód kirowski
62.		Ocki Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный заповедник «Окский»	1935	557,44	229,75	Obwód riazański	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
63.		Rezerwat Olokiemski[2] Государственный природный заповедник «Олекминский»	1984	8471,02	776	Jakucja
64.		Rezerwat Orenburski[2] Государственный природный заповедник «Оренбургский»	1989	381,91	129,25	Obwód orenburski
65.		Rezerwat przyrody „Paswik” Государственный природный заповедник «Пасвик»	1992	145,86	0	Obwód murmański
66.		Peczorsko-Iłycki Rezerwat Biosfery[2] Печоро-Илычский государственный природный биосферный заповедник	1930	7213,22	0	Republika Komi	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
67.		Rezerwat Pineżański[2] Государственный природный заповедник «Пинежский»	1974	515,22	305,45	Obwód archangielski	na liście konwencji ramsarskiej[4]
68.		Rezerwat przyrody „Polistowskij” Государственный природный заповедник «Полистовский»	1994	379,83	172,79	Obwód pskowski	na liście konwencji ramsarskiej[4]
69.		Rezerwat Południowouralski[2] Государственный природный заповедник «Южно-Уральский»	1978	2528,24	0	Baszkortostan, Obwód czelabiński	ostoja ptaków IBA
70.		Rezerwat przyrody „Poronajskij” Государственный природный заповедник «Поронайский»	1988	566,94	445,68	Obwód sachaliński
71.		Rezerwat Północnoosetyjski[2] Северо-Осетинский государственный природный заповедник	1967	312,98	416,35	Osetia Północna	ostoja ptaków IBA
72.		Rezerwat przyrody „Prioksko-Terrasnyj” Приокско-Террасный государственный природный биосферный заповедник имени М.А.Заболоцкого	1945	49,45	47,1	Obwód moskiewski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
73.		Rezerwat przyrody „Prisurskij” Государственный природный заповедник «Присурский»	1995	91,48	254,98	Czuwaszja
74.		Rezerwat przyrody „Priwołżskaja lesostep” Государственный природный заповедник «Приволжская лесостепь»	1989	82,42	190,59	Obwód penzeński, Obwód uljanowski
75.		Rezerwat Putorański[2] Путорaнский госудaрственный прирoдный заповeдник	1988	18 872	17 733	Kraj Krasnojarski	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5]
76.		Rezerwat przyrody „Rdejskij” Государственный природный заповедник «Рдейский»	1994	369,22	48,44	Obwód nowogrodzki	na liście konwencji ramsarskiej[4]
77.		Rostowski Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Ростовский»	1995	94,65	743,5	Obwód rostowski]	rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
78.		Sajańsko-Szuszeński Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Саяно-Шушенский»	1976	3903,66	1062	Kraj Krasnojarski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
79.		Sichotealiński Rezerwat Biosfery[2] Сихотэ-Алинский государственный природный биосферный заповедник имени К.Г. Абрамова	1935	4014,28	652,5	Kraj Nadmorski	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
80.		Sochondyński Rezerwat Biosfery[2] Сохондинский государственный природный биосферный заповедник	1973	2109,88	3180,5	Kraj Zabajkalski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
81.		Rezerwat przyrody „Szajtan-Tau” Государственный природный заповедник «Шайтан-Тау»	2014	67,26	0	Obwód orenburski
82.		Rezerwat przyrody „Szulgan-Tasz” Государственный природный биосферный заповедник «Шульган-Таш»	1986	225,31	0	Baszkortostan	rezerwat biosfery UNESCO[3], wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
83.		Środkowosyberyjski Rezerwat Biosfery[2] Государственный природный биосферный заповедник «Центральносибирский»	1985	9720,17	0	Kraj Krasnojarski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
84.		Tajmyrski Rezerwat Biosfery[2] Госуда́рственный приро́дный биосфе́рный запове́дник «Таймы́рский»	1979	17815,36	9377,6	Kraj Krasnojarski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
85.		Rezerwat przyrody „Tigiriekskij” Государственный природный заповедник «Тигирекский»	1999	406,93	262,57	Kraj Ałtajski
86.		Rezerwat Tunguski[2] Государственный природный заповедник «Тунгусский»	1995	2965,62	202,41	Kraj Krasnojarski
87.		Rezerwat Ujścia Leny[2] Государственный природный заповедник «Усть-Ленский»	1985	14330	10500	Jakucja	ostoja ptaków IBA
88.		Rezerwat Ussuryjski[2] Уссурийский государственный природный заповедник им.В.Л.Комаров	1934	412,34	578	Kraj Nadmorski
89.		Rezerwat przyrody „Utrisz” Государственный природный заповедник «Утриш»	2010	113,39	47,12	Kraj Krasnodarski
90.		Rezerwat Wasiugański[2] Государственный природный заповедник «Васюганский»	2017	6148,03	0	Obwód nowosybirski Obwód tomski	wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
91.		Wielki Rezerwat Arktyczny[2] Большой Арктический государственный природный заповедник	1993	41692,22	95,5	Kraj Krasnojarski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
92.		Rezerwat przyrody „Wierchnie-Tazowskij” Государственный природный заповедник «Верхне-Тазовский»	1986	6313,08	0	Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny
93.		Wisimski Rezerwat Biosfery[2] Висимский государственный природный биосферный заповедник	1946	334,96	461	Obwód swierdłowski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
94.		Rezerwat Witimski[2] Государственный природный заповедник «Витимский»	1982	5850,21	0	Obwód irkucki
95.		Rezerwat przyrody „Wiszerskij” Государственный природный заповедник «Вишерский»	1991	2412	522	Kraj Permski
96.		Rezerwat Wołżańsko-Kamski[2] Государственный природный заповедник «Волжско-Камский»	1960	114,01	128,19	Tatarstan	rezerwat biosfery UNESCO[3]
97.		Rezerwat przyrody „Wostoczno-Uralskij” Государственный природный заповедник «Восточно-Уральский»	1966	166,16	0	Obwód czelabiński
98.		Woroneski Rezerwat Biosfery[2] Воронежский государственный природный биосферный заповедник имени В.М. Пескова	1923	308	80	Obwód woroneski	rezerwat biosfery UNESCO[3]
99.		Rezerwat przyrody „Woroninskij” Государственный природный заповедник «Воронинский»	1994	103,20	112,06	Obwód tambowski
100.		Rezerwat „Wschód Zatoki Fińskiej”[2] Государственный природный заповедник «Восток Финского залива»	2017	140,86	36,8	Obwód leningradzki
101.		Rezerwat „Wyspa Wrangla”[2] Государственный природный заповедник «Остров Врангеля»	1976	22 256,5	37 453,0	Czukocki Okręg Autonomiczny	lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], ostoja ptaków IBA
102.		Rezerwat przyrody „Wyspy Niedźwiedzie” Государственный природный заповедник «Медвежьи острова»	2020	8155,68	0	Jakucja
103.		Rezerwat Zejski[2] Зейский государственный природный заповедник	1963	986,32	340	Obwód amurski
104.		Rezerwat Żyguliński[2] Жигулевский государственный природный биосферный заповедник имени И.И.Спрыгина	1927	233,84	11,32	Obwód samarski	rezerwat biosfery UNESCO[3]