جوہان گوٹلِب فِشٹ
| جوہانن گوٹلیب فِشٹ | |
|---|---|
| (جرمن وچ: Johann Gottlieb Fichte) | |
 | |
| جم | 19 مئی 1762 [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]
|
| وفات | 27 جنوری 1814 (52 سال)[۲][۶][۸][۹][۱۰][۱۱]
|
| وجہ وفات | ٹائفَس [۱۲] |
| طرز وفات | طبعی موت |
| قومیت | جرمن |
| رکن | باوارین اکیڈمی آف سائنس اینڈ ہیومنٹیز |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | جینا یونیورسٹی |
| ڈاکٹری مشیر | کانٹ |
| استاذ | کانٹ |
| پیشہ | فلسفی [۱۱][۱۳]، استاد جامعہ ، لکھاری [۱۴] |
| پیشہ ورانہ زبان | جرمن [۱۵][۱۶] |
| شعبۂ عمل | فلاسفی |
| ملازمت | جینا یونیورسٹی ، ہمبولٹ یونیورسٹی برلن |
| مؤثر | روسو ، کانٹ ، سپینوزا ، روسو |
| دستخط | |
 | |
ترمیم  | |
جوہانن گوٹلیب فِشٹ (/ˈfɪxtə/;[۳۹] سانچہ:IPA-de; 19 مئی 1762 – 27 جنوری، 1814)، جرمن فلسفی سی جو جرمن وچاردھارا وجوں جانے جاندے اس فلسفی تحریک دا اک بانی بن گیا سی، جس نوں امانوئیل کانت دیاں اصولی اتے نیتک لکھتاں توں ترقی یافتہ کیتا گیا سی۔ ہال ہی وچ، دارشنکاں اتے ودواناں نے سوے-فکر جاں سوے-جاگروکتا دی نیچر دے بارے اسدی مولک سوجھ دے کارن پھشت نوں اک اہم فلاسفر دے طور تے ستکارنا شروع کر دتا اے۔ پھشت تھیسس-اینٹیتھیسس-سنتھیسس دی شروعات کرن والا وی سی،[۲۰] اک وچار جہڑا کہ اکثر غلطی نال ہیگل دا کہہ دتا جاندا اے۔[۴۰]،اس توں پہلاں ڈیکارٹ اتے کانٹ دی طرحاں، پھشت انترمکھتا اتے فکر دی مسئلہ توں راغب سی۔ پھشت نے سیاسی فلسفے دیاں رچناواں وی لکھیاں؛ جرمن قوم پرستی دے بانیاں وچوں اک دے طور تے وی اسدی مشہوری اے۔
جیونی
فِشٹ دا جم رامیناؤ، اتری لستیا وچ ہویا سی۔[۴۱] اک ربن بنکر دا پتر، اوہ کسان خاندان توں سی جو کہ اس کھیتر وچ کئی پیڑھیاں توں رہِ رہا سی۔ پروار اپنی نیکی اتے پوترتا لئی آنڈھ-گوانڈھ وچ مشہور سی۔ جوہانن گوٹلیب دے پیؤ، کرشچیئن پھشت نے اپنے رتبے توں کجھ اپر ویاہ کیتا سی۔ ایہہ سجھاء دتا گیا اے کہ جو وی تھوڑی بہت بے صبری پھشت دے سارے جیون دوران اس دے سبھا وچ ملدی سی اوہ اسنوں اسدی ماں توں وراثت وچ ملی سی۔
جوان پھشت نے اپنے پیؤ توں سکھیا دی مول ادھار حاصل کیتے۔ اس نے چھوٹی عمر توں ہی کمال دی اہلیت دکھائی، اتے ایہہ پینڈوآں وچ اس دی وکار دے کارن سی کہ اسنے اس نالوں کتے چنگی سکھیا حاصل کیتی جنی دا موقع اس نوں ملنا سی۔ کہانی پرچلت اے کہ اک دہات دا اک زمیدار پھریہرر وون ملٹز مقامی پادری دا پربچن سنن لئی بہت دیر نال پہنچیا۔ لیکن، اس نوں دسیا گیا کہ گوانڈھ وچ اک بچہ سارا پربچن نوں اکھر اکھر دوہرا سکدا اے۔ نتیجے وجوں، بیرن نے اس لڑکے نوں اپنی سرپرستی وچ لے لیا، جسدا مطلب اے کہ اسدی ٹیوشن دا بھگتان اوہ کریگا۔[۴۲]