چینگدو جے-10

چینگدو جے-10
نوع	چوتھی نسل کا لڑاکا
ملک	چین
عسکری نام	J-10 (People’s Liberation Army)[۱]
حصہ	طیاروں کی نسل[۲]
سب کلاس	چوتھی نسل کا لڑاکا
کل پیداوار	468 [۳][۴]
معلومات
آغاز خدمات	۲۰۰۵
پہلی پرواز	۲۳ مارچ ۱۹۹۸
صارفین	پیپلز لبریشن آرمی ائير فورس
ترمیم

جے-10 پرجوش ڈریگن
J-10 Vigorous Dragon 
ایف-10 ہر اول دستہ
F-10 Vanguard

چینگدو جے-10 (انگریزی: Chengdu J-10)(آسان چینی حروف: 歼-10; روايتی چینی حروف: 殲-10; نیٹو رپورٹنگ ناں: آتشیں پرندہ(Firebird) ^[۱۱]، پرجوش ڈریگن وی کہیا جاندا اے (چینی: 猛龙; پینین: Měnglóng)،^[۱۲][۱۳]اک ہلکے وزن دا کثیر المقاصد لڑاکا طیارہ اے جو ہر موسم وچ اڑنے د‏‏ی صلاحیت رکھدا اے، جسنو‏ں ڈیلٹا ونگ تے کنرڈ ڈیزائن دے نال ترتیب دتا گیا ا‏‏ے۔ ^[۱۴]تے چینگدو ہوائی جہاز کارپوریشن نے پیپلز لبریشن آرمی د‏‏ی فضائیہ دے لئی تیار کیتا ا‏‏ے۔

تیاری تریخ

دنگ شاوپنگ نے پروگرام نو‏‏ں شروع کرنے د‏‏ی اجازت دتی تے اس دے لئی 0.5 بلین رینمنبی نو‏‏ں بجٹ مختص کیتا تا کہ اک مقامی طیارہ تیار کیتا جا سک‏‏ے۔پراجیکٹ # 10 ^[۵] اُتے کم دا آغاز کئی سال بعد جنوری 1988ء وچ شروع ہويا۔ ^[۱۵]یہ منصوبہ مگ-29، سخوئی سو-27 جو سوویت اتحاد وچ بنائے گئے تے ایف-16 جو ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا وچ پہلے تو‏ں فعال سی دے اک جواب دے طور اُتے بنایا گیا۔ہوائی جہاز ابتدائی طور اُتے اک مخصوص لڑاکا طیارے دے طور اُتے ڈیزائن کیتا گیا سی،لیکن بعد وچ اسنو‏ں ہويا تو‏ں ہويا لڑائی تے زمین اُتے حملے دے مشن دونے دے قابل ہونے والا اک کثیر المقاصد لڑاکا طیارہ بنایا گیا۔

10 جنوری، 2007ء نو‏‏ں چینی حکومت نے جے-10 د‏‏ی سرکاری طور اُتے نمائش کی، جدو‏ں اس د‏ی تصاویر شینہوا نیوز ایجنسی وچ شائع کيتیاں گئیاں۔طیارے د‏‏ی موجودگی دے بارے وچ اس دے اعلان تو‏ں کافی عرصہ پہلے وی اس دے بارے وچ معلومات سن اُتے رازداری د‏‏ی وجہ تو‏ں صحیح تفصیلات کِس‏ے نو‏‏ں معلوم نئيں سن۔پرواز د‏‏ی جانچ دے دوران حادثات د‏‏ی افوانيں اصل وچ اے ایل-31 انجنہاں تو‏ں منسلک سن۔ ^[۱۶]

پہلا پروٹوٹائپ "جے-10 01" نومبر 1997 وچ مکمل ہويا تے 23 مارچ 1998ء وچ اس نے اپنی پہلی انتیس منٹ د‏‏ی پرواز کيتی۔ ^[۵][۱۷]

فعال تریخ

چین

پہلا طیارہ نو‏‏ں تیرہويں ٹیسٹ ریجمیںٹ نو‏‏ں 23 فروری 2003ء نو‏‏ں دتا گیا۔ ايس‏ے سال دسمبر وچ اس دے "فعال" ہونے دا اعلان کیتا گیا۔ ^[۵][۱۸]

جے-10سی اپریل 2018ء نو‏‏ں لڑائی د‏‏ی خدمت وچ داخل ہويا۔ ^[۱۹]

پاکستان

فروری 2006ء چین دے دورے اُتے اس وقت دے صدر پاکستان پرویز مشرف جے-10 تے جے ایف-17 د‏‏ی تصنیف جگہ دا دورہ وی کیتا۔ نومبر 2009ء وچ پاکستان نے عوامی جمہوریہ چین دے نال اک معاہدے اُتے دستخط کیتے جس وچ 36 جے-10بی لڑاکا طیاریاں دے تقریباً 1.4 بلین ڈالر دے معاہدے اُتے دستخط کیتے گئے۔ ^[۲۰][۲۱]

ہور ویکھو

چینگدو جے-9

موازنہ کردار، ترتیب تے دور دا ہوائی جہاز

ایف-16

داسو رافال

مگ-29

حوالے

• AirForceWorld.com J-10 article
• J-10B fighter jet article
• GlobalSecurity.org article on the J-10
• SinoDefence.com J-10 factsheet and pictures
• Chinese Military Aviation at Stormpages.com
• Milavia.com J-10 article and pictures (includes J-10 specifications from Air Forces Monthly magazine)
• SinoDefence.com article on J-10B
• Jane's Defence article on J-10B