Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runan

Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runankuna (Kichwa de la Amazonía) nisqakunaqa huk Ikwadurpi (Napu markapi, Orellana markapi, Pastasa markapi, Sukumpiyu markapi) Piruwpipas tiyaq Kichwa runa llaqtam, kichwa simita rimaq.

Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runankuna
Huk uchuy llaqta Napu mayup patanpi
Mama llaqta Ikwayur
 Kulunsuyu
Piruw
TiyayNapuruna: Ikwadurpi: Napu marka, Orellana marka, Sukumpiyu marka; Piruwpi: Luritu suyu, Mayutata suyu
Pastasa runa: Ikwadurpi: Pastasa marka
Piruwpi (Qhichwa Pastasa-Tigre): Luritu suyu
Runakuna60.000 - 100.000 [1]
SimiKichwa
Iskay ñiqin simi: kastilla simi
(icha Shuwar simi)
Iñiy
Achala (Ikwadur)
(Ikwadur)

Napurunakuna

Napurunakunaqa (Kichwas del Napo / Napo-Kichwa) Ikwadurpi, Kulumbyapi, Piruwpipas kawsanku.

Qhapaq qillqasqa: Napuruna

Ikwadurpi Napurunakuna

MarkaKitiKitilli
Napu markaArchidona kitiCotundom kitilli, Ushpayaku kitilli
Napu markaQuijos kitiPapallahta kitilli
Napu markaTena kitiTena kitilli, Ahuano kitilli, Carlos Julio Aresemena Tola kitilli, Chuntapunta kitilli, Pano kitilli, Puerto Misahuallí kitilli, Puerto Napo kitilli, Talag kitilli
Napu markaCarlos Julio Arosemena Tola kitiCarlos Julio Arosemena Tola kitilli
Orellana markaFrancisco de Orellana kitiPuerto San Francisco de Orellana kitilli, Dayuma kitilli, Taracoa kitilli, El Edén kitilli, García Moreno kitilli, Nuevo Paraíso kitilli, San José de Guayusa kitilli, San Luis de Armenia kitilli
Orellana markaAwariku kitiNuevo Rocafuerte kitilli, Capitán Augusto Rivadeneira kitilli, Santa María de Huiririma kitilli, Tiputini kitilli
Orellana markaJoya de los Sachas kitiJoya de los Sachas kitilli, Pompiya kitilli, San Carlos kitilli, San Sebastián del Coca kitilli
Orellana markaLuritu kitiLuritu kitilli, Ávila kitilli, Puerto Murialdo kitilli, San José de Payamino kitilli, San José de Dahuano kitilli
Sukumpiyu markaP'uchqu qucha kitiMusuq Loja kitilli, El Eno kitilli, Pacayacu kitilli, Jambelí kitilli, Santa Cecilia kitilli
Sukumpiyu markaGonzalo Pizarro kitiGonzalo Pizarro kitilli
Sukumpiyu markaPutumayu kitiPuerto del Carmen kitilli, Palma Roja kitilli
Sukumpiyu markaShushufindi kitiLimoncocha kitilli, Pañaqucha kitilli, San Roque kitilli
Sukumpiyu markaCascales kitiEl Dorado de Cascales kitilli, Santa Rosa de Sucumbíos kitilli
Sukumpiyu markaCuyabeno kitiCuyabeno kitilli, Tarapoa kitilli

Pukyu: [2]

Piruwpi Napurunakuna

SuyuPruwinsyaDistritu
Luritu suyuMaynas pruwinsyaIkitus distritu, Mazán distritu, Napu distritu, Putumayu distritu, Torres Causana distritu,
Mayutata suyuTampupata pruwinsyaLas Piedras distritu

Pukyu: [3]

Pastasa runakuna

Qhapaq qillqasqa: Pastasa runa

Pastasa runakunaqa (Kichwas de(l) Pastaza / Canelo-Kichwa) Ikwadurpi, Piruwpipas kawsanku.

Ikwadurpi Pastasa runakuna

Kuraray mayu
MarkaKitiKitilli
Pastasa markaPastasa kitiPuyu kitilli, Canelos kitilli, 10 de Agosto kitilli, Fátima kitilli, Montalvo kitilli, Corrientes mayu kitilli, Sarayaku kitilli, Tarqui kitilli, Teniente Hugo Ortiz kitilli, Veracruz kitilli
Pastasa markaMera kitiMera kitilli, Madre Tierra kitilli
Pastasa markaSanta Clara kitiSanta Clara kitilli
Pastasa markaArajuno kitiArajuno kitilli, Kuraray kitilli

Piruwpi Qhichwa Pastasa-Tigre

SuyuPruwinsyaDistritu
Luritu suyuDatem del Marañón pruwinsyaBarranca distritu, Pastasa distritu
Luritu suyuLuritu pruwinsyaTigre distritu, Trompeteros distritu

Pukyu: [4]

Simikuna

Pukyukuna

Ikwadurpi runa llaqtakuna
Indihina runa llaqtakuna: Achuar · A'i Kofán · Awá · Chachi · Épera · Kichwa runa · Sapara · Sekoya · Shiwiar · Shuwar · Siona · Tsa'chila · Waorani ·
Kichwa runa llaqtakuna: Chibuleo · Karanki · Kayampi · Kañari · Kichwa runa · Kitu Kara · Natabuela · Utawalu · Panzaleo · Puruha · Salasaka · Sarakuru · Tunkurawa Kichwa runa · Waranka · Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runan: Napuruna · Pastasa runa
Huk indihina runa llaqta: Manta-Wankawillka-Puna
Piruw suyupi runa llaqtakuna
Qhichwa rimaq runa llaqtakuna: Qhichwa runa · Chanka runa · Inka · K'ana runa · Qanchi runa · Q'irus · Wanka · Kichwa runa: Llakwash · Napuruna · Piruwanu Pastasa runa
Amarumayu sach'a-sach'a suyupi runa llaqtakuna: Qhichwa runa: Llakwash, Napuruna, Qhichwa Pastasa-Tigre · Arawak rimaq runa llaqtakuna: Amuesha, Ashaninka, Kulina, Chamikuru, Machiqinqa, Nomatsiguenga, Piru · Hiwaru rimaq runa llaqtakuna: Achual, Awahun, Kandoshi, Wampisa, Shuwar · Pano rimaq runa llaqtakuna: Amawaka, Kapanawa, Kashibo-Kakataibo, Kashinawa, Isqunawa, Mayo-Pisabo, Mayuruna, Yura (Nawa), Sharanawa, Shipibu-Qunibu, Yaminawa · Tupi-Waraniyi rimaq runa llaqtakuna: Kukama-Kukamilla · Kawapana rimaq runa llaqtakuna: Chayawita, Jebero · Manaraq allinchurasqa: Tawshiru, Tikuna, Urarina · Peba-Yagua rimaq runa llaqtakuna: Yagua · Witoto rimaq runa llaqtakuna: Bora, Witoto, Okaina · Harakmbet rimaq runa llaqtakuna: Amarakaeri · Takanu rimaq runa llaqtakuna: Ese' Ejja · Tukanu rimaq runa llaqtakuna: Payawa, Siquya · Sapara rimaq runa llaqtakuna: Sapara: Arabela, Ikitu
Hukkuna indihina runa llaqtakuna: Aymara runa · Uru runa
Mawk'a runa llaqtakuna: Chachapuya · Chimu · Inka · Muchik · Wari