Unriya
| |||||
Llaqta qayanqillqa: Ninguno ¹ | |||||
Llaqta taki: Himnusz (Isten áldd meg a magyart) | |||||
Uma Llaqta • Runakuna • Tinkurachina siwikuna | Budapest 1.671.004 (2023) 47° 00′ S 20° 00′ E | ||||
Aswan hatun llaqta | Budapest | ||||
Tukri simi | Unriya simi | ||||
Kamachiy | dimukratyka ripuwlika | ||||
Kawpay | |||||
Presidente Primer ministro | Tamás Sulyok Viktor Orbán | ||||
Hitos • Fundación • Qispikusqa | X-1000 (Unriya Qhapaq suyu) 31 ñiqin kantaray killapi 1918 (Awstiriya-Unriyamanta) | ||||
Mama llaqtap hawan • Llapan hallka k'iti k'anchar • % yakukuna Saywakuna Chalakuna | Ñiqi: 108º 93.030 km² 0,74% | ||||
Runakuna • Llapan • T'iqisqa kay | Ñiqi: 95º 9.580.000 (2024 est.) 103 hab./km² | ||||
Brutu ukhu hayt'uy (BUH) - Llaqta ukhu hayt'uy (LUH) • Llapan (2023) • BUH, llapan runap | Ñiqi: 53º US$ 421.683 millones US$ 43.601 (2023) | ||||
HDI -Runa kururay rikuchiq- (2021) | 0.846 (46º) – Alto | ||||
Kañina | Forint ($, HUF ) | ||||
Runa llaqtap sutin | Húngaro, húngara | ||||
Pacha suyu • Ruphay mit'a | UTC+1 UTC+2 | ||||
Internet tuyru | .hu | ||||
Karu rimay tuyru | +36 | ||||
Ankichiy tuyru | HAA-HAZ, HGA-HGZ | ||||
ISO tuyru | 348 / HUN / HU | ||||
Kaypi wankurisqa: UE, OTAN, ONU, OCDE, OSCE | |||||
¹ Lema histórico: Regnum Mariae Patrona Hungariae. |
Hunqarya, Hunqarsuyu icha Mayarsuyu, Hunriya simipi: Magyarország Iwrupapi mama llaqtam. Uma llaqtanqa Budapest llaqtam.
Allpa saywachi
Simikuna
- Hunriya simi: ufisyal rimay
- 2% aslla simikuna (Aliman simi, Rumanya simi, Sirbya simi, hukkunapas)
Kawpay Rak'iy
Riqyunkuna
7 riqiyun:
- Nyugat-Dunántúl / Kunti Transdanuwyu
- Közép-Dunántúl / Chawpi Transdanuwyu
- Dél-Dunántúl / Urin Transdanuwyu
- Észak-Magyarország / Chinchay Hunriya
- Közép-Magyarország / Chawpi Hunriya
- Észak-Alföld / Chinchay Hatun P'allta
- Dél-Alföld / Uralan Hatun P'allta
Suyukuna: 19 megyék, Budapest uma llaqtapas
Suyukuna / megyék - (Uma llaqta)
- Bács-Kiskun (Kecskemét)
- Baranya (Pécs)
- Békés (Békéscsaba)
- Borsod-Abaúj-Zemplén (Miskolc)
- Csongrád (Szeged)
- Fejér (Székesfehérvár)
- Győr-Moson-Sopron (Győr)
- Hajdú-Bihar (Debrecen)
- Heves (Eger)
- Jász-Nagykun-Szolnok (Szolnok)
- Komárom-Esztergom (Tatabánya)
- Nógrád (Salgótarján)
- Pest (Budapest)
- Somogy (Kaposvár)
- Szabolcs-Szatmár-Bereg (Nyíregyháza)
- Tolna (Szekszárd)
- Vas (Szombathely)
- Veszprém (Veszprém)
- Zala (Zalaegerszeg)
- Budapest, uma llaqta
Hatun llaqtakuna
Hunqarsuyu (Llaqtakuna) | ||||||
. | Llaqta | Runakuna | Suyu (megyék) | |||
Hunriya simi | Aliman simi | 1990 | 2001 | ~ 2005 | ||
1. | Budapest | - | 2.016.681 | 1.777.921 | 1.697.343 | Budapest |
2. | Debrecen | Debreczin | 212.235 | 211.034 | 204.297 | Hajdú-Bihar |
3. | Miskolc | Mischkolz | 196.442 | 184.125 | 175.701 | Borsod-Abaúj-Zemplén |
4. | Szeged | Szegedin | 169.930 | 168.273 | 162.889 | Csongrád |
5. | Pécs | Fünfkirchen | 170.039 | 162.498 | 156.567 | Baranya |
6. | Győr | Raab | 129.331 | 129.412 | 127.594 | Győr-Moson-Sopron |
7. | Nyíregyháza | - | 114.152 | 118.795 | 116.336 | Szabolcs-Szatmár-Bereg |
8. | Kecskemét | - | 102.516 | 107.749 | 108.286 | Bács-Kiskun |
9. | Székesfehérvár | Stuhlweißenburg | 108.958 | 106.346 | 101.465 | Fejér |
10. | Szombathely | Steinamanger | 85.617 | 81.920 | 80.154 | Vas |
11. | Szolnok | Sollnock | 78.328 | 77.631 | 76.331 | Jász-Nagykun-Szolnok |
12. | Tatabánya1 | - | 74.277 | 72.470 | 71.154 | Komárom-Esztergom |
13. | Kaposvár | Ruppertiberg | 71.788 | 68.697 | 67.954 | Somogy |
14. | Békéscsaba | - | 67.157 | 67.968 | 65.691 | Békés |
15. | Zalaegerszeg | Egersee | 62.212 | 61.654 | 62.029 | Zala |
16. | Veszprém | Wesprim | 63.867 | 62.851 | 61.131 | Veszprém |
17. | Érd | Hanselbeck | 43.327 | 56.567 | 60.546 | Pest |
18. | Sopron | Ödenburg | 55.083 | 56.175 | 56.394 | Győr-Moson-Sopron |
19. | Eger | Erlau | 61.892 | 58.331 | 56.317 | Heves |
20. | Dunaújváros | Donauneustadt | 59.028 | 55.309 | 51.378 | Fejér |
21. | Nagykanizsa | Großkanischa | 54.052 | 52.106 | 51.102 | Zala |
22. | Hódmezővásárhely | - | 51.180 | 49.382 | 47.775 | Csongrád |
23. | Salgótarján | Schalgautarjan | 47.822 | 44.964 | 43.169 | Nógrád |
24. | Cegléd | - | 37.167 | 38.055 | 38.448 | Pest |
25. | Ózd | - | 41.561 | 38.405 | 37.995 | Borsod-Abaúj-Zemplén |
26. | Baja | Frankenstadt | 38.686 | 37.916 | 37.690 | Bács-Kiskun |
27. | Szekszárd | Sechshard | 36.857 | 36.229 | 34.656 | Tolna |
28. | Vác | Waitzen | 34.015 | 34.951 | 33.268 | Pest |
29. | Pápa | Poppa | 33.846 | 33.549 | 33.181 | Veszprém |
30. | Gyöngyös | Günsbach | 36.451 | 33.548 | 33.013 | Heves |
31. | Gyula | Jula | 34.331 | 33.041 | 32.355 | Békés |
32. | Hajdúböszörmény | - | 30.823 | 31.993 | 32.208 | Hajdú-Bihar |
33. | Gödöllő | - | 28.195 | 31.105 | 31.876 | Pest |
34. | Kazincbarcika | - | 35.692 | 32.356 | 31.575 | Borsod-Abaúj-Zemplén |
35. | Kiskunfélegyháza | - | 34.220 | 32.632 | 31.404 | Bács-Kiskun |
36. | Orosháza | - | 34.526 | 31.764 | 31.268 | Békés |
37. | Ajka | Eikau | 33.832 | 31.805 | 30.934 | Veszprém |
38. | Mosonmagyaróvár2 | - | 30.079 | 30.432 | 30.840 | Győr-Moson-Sopron |
39. | Dunakeszi | - | 26.111 | 29.453 | 30.752 | Pest |
40. | Szentes | - | 32.891 | 31.638 | 30.259 | Csongrád |
Hunriya mama llaqtapi paqarisqa
Béla Bartók – János Bihari – Ernő Dohnányi – Béni Egressy -Ferenc Erkel –Zoltán Kocsis –Zoltán Kodály – Franz (Ferenc) Liszt -
Tivadar Csontváry Kosztka – Árpád Feszty – Mihály Munkácsy – Pál Szinyei Merse – Victor Vasarely
Georg von Békésy – János Bolyai – Károly Bund – George de Hevesy – Dennis Gabor – John von Neumann – George Andrew Olah – Ernő Rubik – Hans Selye – Ignaz Semmelweis – Charles Simonyi –Albert Szent-Györgyi – Leó Szilárd – Edward Teller – Eugene Wigner
Endre Ady –János AranyJózsef Eötvös – György Faludy – Béla Hamvas – Mór Jókai –Ferenc Kazinczy -Imre Kertész – János Kodolányi -Ferenc Kölcsey -Imre Madách – Sándor Márai – Ferenc Molnár -Sándor Petőfi – Miklós Radnóti – Magda Szabó –Antal SzerbMihály Vörösmarty
Gyula Andrássy – Ferenc Deák – Miklós Horthy – Lajos Kossuth – Imre Nagy -István Széchenyi – Miklós Wesselényi –Árpád Göncz –József Antall
Krisztina Egerszegi -Zoltán Gera – Ágnes Keleti – Péter Lékó –László Papp – Judit Polgár – Zsuzsa Polgár –Ferenc Puskás -Sándor Kocsis -Csaba Mérõ
Sir Alexander Korda -Emeric Pressburger -Andy G. Vajna -Zsa Zsa Gabor –Flóra Kádár
Rikchakuna
- Danuwyu/Visegrad