Ыстаал
Ыстаал (нууч. сталь, ниэм. Stahl диэн тылыттан, сахалыы Болот) диэн тимир харыалыгы эбэтэр атын эттиктэри кытта холбуу уһаарыллыбыта. Ыстаал харыалыгын кээмэйэ 2,14%-тан намыһах буолар, өскө онтон элбэх харыалыктаах буоллаҕына чугуун диэн ааттанар. Харыалыгы эптэххэ тимир бөҕөргүүр уонна кытаатар, ол гынан баран уунар-тэнийэр дьоҕура кыччыыр.
.JPG)
Ыстаалга тимирэ 45%-тан ордук буолуохтаах, оччоҕо эрэ дьиҥнээх ыстаал быһыытынан билиниллэр. Легируйдааһын көмөтүнэн атын эттиктэри кытары уһаарыллыбыт ыстаал хас да бөлөххө арахсар (үрдүк уонна намыһыах легируйдааһыннаах).
Ыстаалы уһаарыы
Чугуунтан ыстаалы уһаарыы диэн харыалыгын уонна фосфорун, күкэрин кыччатыы буолар. Харыалыгы суох гыныы ньыматынан көрөн хас да уһаарыы ньыматын араараллар: конвертордааһын, мартеннааһын уонна электротермическэй ньыма. Мартеннааһын кэнники кэмҥэ (2008 сыллаахха конкуренция күүһүрүөҕүттэн) улам аҕыйаан иһэр. Аан дойдуга конвертордааһын баһыйар.
Арассыыйа ыстаалы уһаарааччылара
| 2007 | 2006 | Хампаанньа | 2007 с. таһаарыыта | 2006 с. таһаарыыта |
|---|---|---|---|---|
| 15 | 12 | Северсталь | 16,75 | 17,60 |
| 16 | 14 | Евраз | 16,30 | 16,10 |
| 21 | 23 | ММК | 13,30 | 12,45 |
| 33 | 31 | НЛМК | 9,06 | 9,13 |
| 48 | 47 | Металлоинвест | 6,43 | 6,28 |
| 51 | 47 | Мечел | 6,09 | 5,95 |
| 120 | 120 | ТМК | 2,19 | 2,15 |