Bodø
Bodø je grad u sjevernoj Norveškoj, administrativni centar za općinu Bodø i središte okruga Nordland.
Bodø | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Koordinate: 67°17′N 14°23′E / 67.283°N 14.383°E | |||
| Država |  Norveška | ||
| osnovan | 1838. | ||
| Vlast | |||
| - gradonačelnik | Odd Emil Ingebrigtsen (Høyre) | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 1.392 km² | ||
| Stanovništvo (2024) | |||
| - Grad | ▲ 53.712[1] | ||
| - Gustoća | 40,3/km² | ||
| Službene stranice Zvanična stranica grada | |||
| Karta | |||
  Bodø | |||
Toponim
Općina je dobila ime po staroj farmi Bodøgård (staronordijski: Boðvin), budući da je grad izgrađen na njenom tlu. Prvi dio pretpostavlja se da je boði što znači «potopljena stijena» ili «škrnica», a zadnji dio je vin što znači «livada» ili «pašnjak», a možda je pogrešno tumačenje riječi øy što znači «otok», pisano prema danskim oblikom sa slovom ø.[2]
Pravilan izgovor imena je [ˈbûːdøː] što bi se pojednostavljeno čitalo [bod] jer je zadnji samoglasnik ø nijem, odnosno čita se kao [ɯ] u drugim jezicima, na primjer u rječima kapı (tr.), tsugi 次 (jap.), turn (eng.).
Na lulejskolaponskom jezik naziv mjesta je Bådåddjo.
Kultura
Grad je proglašen Europskom prijestolnicom kulture za 2024. zajedno sa estonskim gradom Tartuom i gornjoaustrijskim gradićem Bad Ischlom.
Klima
| Klimatološki medijani za Bodø Airport 1991-2020 (11 m, oborinski dani 1961-90, ekstremi 1953-2022, sunčani sati 1991-2005) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Apsolutni maksimum (°C) | 11,8 | 9,6 | 11,8 | 18,2 | 24,5 | 29,9 | 30,7 | 28,2 | 24,3 | 18,8 | 16,2 | 10,1 | 30,7 |
| Srednji maksimum (°C) | 1,3 | 1,1 | 2,2 | 6,2 | 10,5 | 13,8 | 17 | 16,3 | 13 | 7,9 | 4,9 | 2,7 | 8,1 |
| Srednja dnevna (°C) | −0,5 | −1 | 0,2 | 3,4 | 7,3 | 10,8 | 13,6 | 13,2 | 10,1 | 5,6 | 2,6 | 0,8 | 5,5 |
| Srednji minimum (°C) | −2,9 | −3,3 | −2,4 | 1,3 | 4,9 | 8,2 | 11 | 10,6 | 8 | 3,9 | 0,9 | −1,4 | 3,2 |
| Apsolutni minimum (°C) | −17,1 | −18,5 | −15,6 | −10,3 | −3,9 | −1,2 | 2,8 | 1,7 | −2,8 | −8,2 | −12 | −16,7 | −18,5 |
| Precipitacija (mm) | 103 | 78 | 81 | 71 | 64 | 65 | 65 | 84 | 128 | 138 | 116 | 119 | 1112 |
| Broj sunčanih sati | 8,1 | 46,6 | 106,1 | 179,7 | 210,3 | 219,6 | 192,7 | 151,7 | 120,8 | 69,8 | 20,1 | 0 | 13255 |
| Izvor: Norveški meteorološki institut[3][α 1] | |||||||||||||
Sport
Grad je poznat po nogometnom klubu Bodø/Glimt, osnovanom 1916. godine, pobjedniku dva norveška prvenstva (2020, 2021), dva norveška kupa (1975, 1993). Klub je se pokazao dobrim rezultatima u europskim međunarodnim natjecanjima pri kraju 2010-ih i početkom 2020-ih.
Poznate osobe
- Morten Abel (r. 1962), muzičar;
- Caroline Ailin (r. 1989), pjevačica i autorica pjesama;
- Marianne Dahlmo (r. 1965), skijašica;
- Harald Berg (r. 1941), fudbaler
- Endre Lund Eriksen (r. 1977), književnik;
- Håkon Evjenth (1894–1951), književnik;
- Tore Gjelsvik (1916–2006), geolog, polarni istraživač, odigrao bitnu ulogu u norveškom otporu nacizmu;
- Jens Petter Hauge (r. 1999), fudbaler;
- Jan Gunnar Hoff (r. 1958), muzičar;
- Mini Jakobsen (r. 1965), fudbaler;
- Johannes J. Johannessen (1872–1915), mornar, dobitnik Medalje časti za hrabrost;
- Paul Steenstrup Koht (1844–1892), pedagog i političar;
- Anders Konradsen (r. 1990), fudbaler;
- Susanne Lundeng (r. 1969), muzičarka;
- Adelsteen Normann (1848–1918), slikar;
- Sigmund Olaf Plytt Mowinckel (1884–1965), teolog i učenjak;
- Alexander Tettey (r. 1986), fudbaler;
- Rasmus Theisen (1837–1908), političar;
- Morten Thoresen (r. 1997), hrvač grčko-rimskim stilom;
- Asbjørn Toms (1915–1990), glumac, režiser i pisac;
Povezano
- Most na Saltstraumenu
- Slučaj Bodø