Kisha e Lindjes
Kisha e Lindjes, ose Bazilika e Lindjes, është një bazilikë e vendosur në Betlehem në Shtetin e Palestinës, në Bregun Perëndimor. Shpella ka një rëndësi të spikatur fetare për krishterët e besimeve të ndryshme si vendlindja e Jezusit. Shpella është vendi më i vjetër i përdorur vazhdimisht si një vend adhurimi në krishterim, dhe bazilika është kisha më e vjetër e madhe në Tokën e Shenjtë.[3]
| Kisha e Lindjes | |
|---|---|
.jpg) Fasada e Kishës së Lindjes (majtas) dhe manastirit armen (djathtas), 2012 | |
| Religion | |
| Affiliation | Të përbashkëta: Kisha Katolike Romake, Kisha Apostolike Armene dhe Kisha Ortodokse Greke, me rite të vogla ortodokse kopte, ortodokse etiopiane tewahedo dhe ortodokse siriake[1] |
| Statusi | Aktiv |
| Location | |
| Vendndodhja | Betlehem, Bregu Perëndimor |
| Vendi | Palestina |
| Koordinatat gjeografike | 31°42′15.5″N 35°12′27.3″E / 31.704306°N 35.207583°E |
| Architecture | |
| Lloji | Bizantine (Kostandini i Madh dhe Justiniani I) |
| Stili | Romane |
| Groundbreaking | 326 |
| Përfunduar | rr. 565 |
| Official name: Vendlindja e Jezusit: Kisha e Lindjes së Krishtit dhe Rruga e Pelegrinazhit, Betlehem | |
| Type | Trashëgimia kulturore |
| Criteria | iv, vi |
| Designated | 2012[2] |
| Reference no. | 1433 |
| State Party | Palestinë |
| Rajon | Azinë Perëndimore |
| Website | |
| custodia | |
Kisha fillimisht u porosit nga Kostandini i Madh pak kohë pas vizitës së nënës së tij Helena në Jerusalem dhe Betlehem në 325–326, në vendin që tradicionalisht konsiderohej si vendlindja e Jezusit.[4][5] Ajo bazilikë origjinale ka të ngjarë të jetë ndërtuar midis viteve 330 dhe 333, duke u përmendur tashmë në vitin 333, dhe u kushtua më 31 maj 339.[4][5] Ajo ndoshta u shkatërrua nga zjarri gjatë revoltave samaritane të shekullit të gjashtë, ndoshta në vitin 529, dhe një bazilikë e re u ndërtua disa vite më vonë nga perandori bizantin Justiniani (s. 527–565), i cili shtoi një verandë ose narteks, dhe e zëvendësoi shenjtëroren tetëkëndore me një transept kryq të plotë me tre absida, por në masë të madhe ruajti karakterin origjinal të ndërtesës, me një atrium dhe një bazilikë të përbërë nga një nef me katër rreshta anësore.[4][5]
Kisha e Lindjes, ndonëse ka mbetur në thelb e pandryshuar që nga rindërtimi i Justinianit, ka parë riparime dhe shtesa të shumta, veçanërisht nga periudha e kryqtarëve, si dy kumbanë (tani të zhdukura), mozaikë muresh dhe piktura (të ruajtura pjesërisht).[6] Gjatë shekujve, kompleksi përreth është zgjeruar dhe sot mbulon afërsisht 12,000 metra katrorë, duke përfshirë tre manastire të ndryshme: një katolik romak, një armen apostolik dhe një ortodoks grek,[7] nga të cilat dy të parat përmbajnë kambanore të ndërtuara. gjatë epokës moderne.[6]
Ylli i argjendtë që shënon vendin ku lindi Krishti, i mbishkruar në latinisht, u vodh në tetor 1847 nga murgjit grekë që dëshironin ta hiqnin këtë send katolik.[4] Disa pohojnë se ky ishte një faktor kontribues në Luftën e Krimesë kundër Perandorisë Ruse.[8] Të tjerë pohojnë se lufta u ngrit nga situata më e gjerë evropiane.[9]
Që nga viti 2012, Kisha e Lindjes së Krishtit është një vend i Trashëgimisë Botërore dhe ishte i pari që u rendit nga UNESCO nën 'Palestinë'.[10][11]
Që nga viti 1852, të drejtat e tre komuniteteve fetare sundohen nga Status Quo.[12][1]