Nili
Nili është një lum i madh që rrjedh nga veriu në Afrikën verilindore. Ai derdhet në Detin Mesdhe. Nili është lumi më i gjatë në Afrikë dhe historikisht është konsideruar si lumi më i gjatë në botë,[1][2] megjithëse kjo është kundërshtuar nga kërkimet që sugjerojnë se lumi i Amazonës është pak më i gjatë.[3][4] Nga lumenjtë kryesorë të botës, Nili është një nga më të vegjlit, i matur me prurjen vjetore në m3 ujë.[5] Rreth 6650km i gjatë, pellgu i tij kullues mbulon 11 vende: Republikën Demokratike të Kongos, Tanzaninë, Burundin, Ruandën, Ugandën, Keninë, Etiopinë, Eritrenë, Sudanin e Jugut, Republikën e Sudanit dhe Egjiptin. Në veçanti, Nili është burimi kryesor i ujit të Egjiptit, Sudanit dhe Sudanit të Jugut.[6] Për më tepër, Nili është një lumë i rëndësishëm ekonomik, që mbështet bujqësinë dhe peshkimin.
Nili ka dy degë kryesore - Nili i Bardhë dhe Nili i Kaltër. Nili i Bardhë konsiderohet tradicionalisht si rrjedha e burimit. Megjithatë, Nili i Kaltër është burimi i shumicës së ujit të Nilit në rrjedhën e poshtme, që përmban 80% të ujit dhe baltës. Nili i Bardhë është më i gjatë dhe ngrihet në rajonin e Liqeneve të Mëdha. Fillon në liqenin Viktoria dhe rrjedh përmes Ugandës dhe Sudanit të Jugut. Nili i Kaltër fillon në liqenin Tana në Etiopi[7] dhe derdhet në Sudan nga juglindja. Të dy lumenjtë takohen në kryeqytetin sudanez, Hartum.[8]
Pjesa veriore e lumit rrjedh në veri pothuajse tërësisht përmes shkretëtirës Nubiane në Kajro dhe deltën e saj të madhe, dhe lumi derdhet në Detin Mesdhe në Aleksandri. Qytetërimi egjiptian dhe mbretëritë sudaneze janë varur nga lumi dhe përmbytjet e tij vjetore që nga kohërat e lashta. Shumica e popullsisë dhe qyteteve të Egjiptit shtrihen përgjatë atyre pjesëve të luginës së Nilit në veri të Digës Aswan. Pothuajse të gjitha vendet kulturore dhe historike të Egjiptit të Lashtë u zhvilluan dhe gjenden përgjatë brigjeve të lumenjve. Nili është, me Rhône dhe Po, 1/3 lumenjtë mesdhetar me shkarkimin më të madh të ujit.[9]