Ноҳияи Мурғоб
Ноҳияи Мурғоб (форсӣ: ناحیۀ مرغاب) — яке аз ноҳияҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон аст.
| Ноҳияи маъмурӣ | |
| Ноҳияи Мурғоб | |
 | |
| 38°11′10″ с. ш. 73°59′49″ в. д.HGЯO | |
| Кишвар |  Тоҷикистон |
| Тобеъи | Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон |
| Шомили | 1 шаҳрак, 5 ҷамоат |
| Маркази маъмурӣ | Мурғоб |
| Раиси ноҳия | Раҷабзода Ҳусния |
| Таърих ва ҷуғрофиё | |
| Таърихи таъсис | 27 октябри 1932 |
| Масоҳат | 38 442,2 км² (53 %, 1-ум ҷой) |
Баландӣ
|
|
| Вақти минтақавӣ | UTC+05:00 |
| Аҳолӣ | |
| Аҳолӣ | 16 500[2] нафар (2022)(4,8 %, 7-ум ҷой) |
| Зичӣ | 0,4 нафар/км² |
| Мазҳаб | мусулмонон, исмоилиҳо, шиъаҳо, сунниҳо |
| Забонҳои расмӣ | тоҷикӣ |
| Шиносаҳои ададӣ | |
| Сарвожа | MU |
| Рамзи ISO 3166-2 | TJ.BK.MU |
| Коди телефон | +992 3554 |
| Нишонаи почта | 736 600 |
| Домени интернет | tj |
| Коди мошинҳо | 04 TJ |
 | |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Ин ноҳия 27 октябри соли 1932 таъсис ёфтааст. Маркази ноҳияи Мурғоб шаҳраки Мурғоб (форсӣ: مرغاب) аст, ки 324 км шарқтар аз шаҳри Хоруғ дар канораи рӯди Мурғоб ҷой дорад.
Ҷойгоҳ
Ноҳияи Мурғоб дар шимол бо вилояти Ӯши Қирғизистон, дар шарқ бо ноҳияи мухтори Синчиён-Уйғуристони Чин, дар ҷануб бо вилояти Бадахшони Афғонистон ҳаммарз мебошад. Ин ноҳия дар шимолу ғарб бо ноҳияҳои Сангвору Лахш ва дар ғарб бо ноҳияҳои Ванҷ, Рӯшон, Шуғнон, Роштқалъа ва Ишкошим ҳамсоя аст.
Аз шарқи ноҳияи Мурғоб ба ғарби он рӯдҳои Марғоб ва Ғунд гузар мекунанд, ки ба рӯди Панҷ мерезанд.
Ноҳияи Мурғоб 38442,2 км² масоҳат дорад. Ноҳияи Мурғоб, ки дар баландии беш аз 3,5 ҳазор метр аз сатҳи баҳр ҷойгир буда, яке аз нодиртарин маконҳои дидании вилояти Бадахшони Тоҷикистон аст, барои зиндагии инсон чолишҳои худро дорад. Баландкӯҳи сарду зебоманзар на ба ҳар инсон барои зиндагӣ мувофиқ аст. Камбуди шадиди оксиген аз хусусиятҳои вижаи табиати Мурғоб мебошад.Тӯли умри инсон дар ноҳия аз 55 то 65 солро ташкил медиҳад.[3]
Мардум
Бино бар саршумори соли 2015 дар ноҳияи Мурғоб 14 400 нафар зиндагӣ мекарданд.[4] Мардуми ноҳияи Мурғоб ба забонҳои қирғизӣ ва вахонӣ сухан мегӯянд.
| Сол | 1992 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
| Аҳолӣ, ҳазор наф. | 13,9 | 14,0 | 14,0 | 14,2 | 14,4 | 14,7 | 15,0 | 15,3 | 15,6 | 15,9 | 16,2 | 16,5 |
Бахшбандӣ
Бар асоси Қонуни тақсимоти кишварӣ, ноҳияи Мурғоб 1 шаҳрак ва 5 ҷамоат дорад[5]
| Ҷамоатҳои ноҳияи Мурғоб | |||||||||||
| Ҷамоат | Аҳолӣ | Деҳаҳо | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| шаҳраки Мурғоб | 6365 | Мурғоб | |||||||||
| Аличур | 1788 | Аличур, Башгумбаз, Булункӯл | |||||||||
| Гожо Бердибоев | 3124 | Конакурган, Карадомор, Карасуу, Мадиян, Мамадзаир, Токтомушбек, Чештебе | |||||||||
| Каракӯл | 3532 | Каракӯл, Караарт, Жанижер | |||||||||
| Қизилработ | 1471 | Токтомуш, Акбейт, Қизилқурум, Чештебе Шаймак | |||||||||
| Рангкӯл | 1165 | Рангкӯл, Суубашӣ, Чечектӣ, Шатпут | |||||||||
Ҳукумат
Сарвари ноҳияи Мурғоб Раиси Ҳукумати он аст, ки аз ҷониби Раиси Ҷумҳури Тоҷикистон таъйин мегардад. Ниҳоди қонунгузори ноҳияи Мурғоб - Маҷлиси намояндагони халқӣ мебошад, ки аз тарафи ҳама мардуми ноҳияи Мурғоб ба муддати 5 сол интихоб мешавад.
Иқлим
Иқлими ноҳия баландкӯҳи якбора континенталӣ буда, унсурҳои иқлими континенталӣ дорад, тобистони гарм ва зимистони сарди шадид дорад. Зимистон аз октябр то апрел давом мекунад. Ҳарорати миёнаи солона +15,0 °С; харорати миёнаи январ -16,5°С, мохи июл +20,0°С. Ҳарорати ҳадди ақали мутлақ -53 °C, ҳадди ҳарорати мутлақ +50 °C буд. Дар қаламрави ноҳия ба ҳисоби миёна соле 110—200 мм бориш меборад (аксари бориш дар фасли баҳор ва тирамоҳ ба амал меояд). Таъсири бартарӣ ба ҷараёни солонаи бориш дар ҷараёни интиқоли массаи ҷанубу ғарбӣ тавассути равандҳои сиклонӣ мебошад. Мавсими нашъунамои рустаниҳо 180-200 рӯз давом мекунад.
Эзоҳ
Манобеъ
Пайвандҳо
- Бурхан-уд-Дин-Хан Кушкеки, Путеводитель по Каттагану и Бадахшану
- Камалиддинов Ш.С. Историческая география Южного Согда и Тохаристана по арабоязычным источникам IX - начала XIII вв.
- Постников А.В. Схватка на «Крыше Мира»: политики, разведчики и географы в борьбе за Памир в XIX веке. М.: Памятники исторической мысли, 2001. 416 стр., 8 л. карт. ISBN 5-88451-100-0
 | Ин мақолаи нопурра аз ҷуғрофияи Тоҷикистон мебошад. Шумо метавонед бо пурра кардани ин ба Википедия кумак кунед. |