กือบึสโวนิงเงิน
กือบึสโวนิงเงิน (ดัตช์: kubuswoningen) หรือ บ้านลูกบาศก์ (อังกฤษ: Cube houses) เป็นชุดบ้านล้ำสมัยที่สร้างขึ้นในเฮลมอนด์และโรตเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ ผลงานออกแบบโดยสถาปนิกปีต โบลม โดยมีรากฐานจากแนวคิด "การอยู่อาศัยกันเป็นหลังคาของเมือง" (urban roof) หรือกล่าวคือเป็นที่อยู่อาศัยความหนาแน่นสูงที่มีพื้นที่ว่างเพียงพอบนชั้นพื้น เป้าหมายหลักคือการใช้พื้นที่ภายในให้เกิดประโยชน์สูงสุด การออกแบบของเขาเป็นภาพแทนของหมู่บ้านในเมือง โดยที่แต่ละบ้านเป็นดั่งต้นไม้ และเมื่อแต่ละบ้านอยู่รวมกันก็กลายเป็นป่าไม้ แนวคิดสำคัญของการสร้างที่อยู่อาศัยกลุ่มนี้คือเพื่อใช้พื้นที่ภายในให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อการใข้สอยและอยู่อาศัยของลูกบ้าน[1]
เฮลมอนด์
ในปี 1972 ปีต โบลม ได้นับมอบหมายให้ออกแบบสร้างพื้นที่ว่างในย่านใจกลางเมืองเฮลมอนด์ โบลมเสนอโครงการบ้านผสมผสานสถาบันทางวัฒนธรรม การออกแบบบ้านลูกบาศก์ในเฮลมอนด์จึงออกมาเป็นบ้าย 188 หลัง (หรือเรียกเป็นป่าไม้) ที่ล้อมรอบโรงละครตรงกลาง อย่างไรก็ตามเมื่อลานจอดรถใต้ดินถูกถอดออกจากแผนเดิม จำนวนบ้านภายในลดเหลือเพียง 60 หลัง ทั้งนี้ รัฐบาลท้องถิ่นไม่ได้วางใจนักโครงการของเขา ฮันส์ เกรยเติร์ส ได้ทำการสนับสนุนเงินทุนก่อสร้างบ้านลูกบาศก์ 3 หลังสำหรับทดลองในปี 1974 ที่วิลเฮลมีนาลาน (Wilhelminalaan) โครงการนี้ได้รับสถานะ 'ที่อยู่อาศัยเพื่อการทดลอง' โดยรัฐบาลแห่งชาติ ซึ่งมีส่วนช่วยในการสร้างเตอาเตอร์เอิตสเปลเฮยส์ (Theater 't Speelhuis) ที่ด้านหน้าล้อมรอบด้วยบ้านลูกบาศก์ 18 หลัง ขึ้นที่ปีตโบลมไปลน์ (Piet Blomplein) ในปี 1977[2] โรงละครดังกล่าวถูกเพลิงไหม้เสียหายในปี 2011[3]
โรตเตอร์ดัม
โครงการบ้านลูกบาศก์ในโรตเตอร์ดัมตั้งอยู่บนถนนโอเฟอร์บลาก (Overblaak) อยู่ด้านบนสถานีรถไฟใต้ดินบลาก แผนเดิมในปี 1977 จะสร้าง 55 หลัง กระนั้นไม่ใช่ทุกหลังที่ได้รับการก่อสร้าง[4] ภายหลังผู้อยู่อาศัยในบ้านลูกบาศก์ที่โอเฟอร์บลากถูกรบกวนบ่อยครั้งจากผู้ที่เดินทางมาเยี่ยมชม จึงมีผู้อยู่อาศัยรายหนึ่งเปิดบ้านลูกบาศก์แบบเปิดให้ผู้เยี่ยมชมสามารถเดินทางเข้ามาภายในได้ รวมถึงยังจัดนำชมภายในบ้านดังกล่าวด้วย
โทรอนโต
ในปี 1996 มีการสร้างบ้านลูกบาศก์เป็นกระจุกสามหลังขึ้นบนถนนอีสเทิร์น (Eastern Avenue) ในโทรอนโต[6] ผลงานโดยสถาปนิกเบน คุตเนอร์ (Ben Kutner) และเจฟฟ์ บราวน์ (Jeff Brown) โดยได้รับแรงบันดาลใจจากบ้านลูกบาศก์เดิมในโรตเตอร์ดัม ในปี 2018 ที่ดินที่สร้างบ้านเหล่านี้ในโทรอนโตถูกขายเพื่อพัฒนาที่ดิน โครงสร้างเดิมคาดว่าจะย้ายไปไว้ที่อื่น[7]