พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส
พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 (ฝรั่งเศส: Louis XIII de France; 27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึง ค.ศ. 1643 และพระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (ในพระนาม หลุยส์ที่ 2) ตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึงปี ค.ศ. 1620 เมื่อนาวาร์รวมตัวเป็นสหภาพกับฝรั่งเศส
| พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 | |
|---|---|
.jpg) พระบรมสาทิสลักษณ์โดย ฟีลิป เดอ ช็องแปนี ป. 1635 | |
| พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (อ่านต่อ...) | |
| ครองราชย์ | 14 พฤษภาคม 1610 – 14 พฤษภาคม 1643 |
| ราชาภิเษก | 17 ตุลาคม 1610 อาสนวิหารแร็งส์ |
| ก่อนหน้า | พระเจ้าอ็องรีที่ 4 |
| ถัดไป | พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 |
| ผู้สำเร็จราชการ | มารีอา เด เมดีชี (1610–1614) |
| มุขมนตรีแห่งรัฐ | ดูรายชื่อ
|
| พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ | |
| ครองราชย์ | 14 พฤษภาคม 1610 – 20 ตุลาคม 1620 |
| ก่อนหน้า | พระเจ้าอ็องรีที่ 3 |
| พระราชสมภพ | 27 กันยายน ค.ศ. 1601 พระราชวังฟงแตนโบล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส |
| สวรรคต | 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 (41 ปี) แซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส |
| ฝังพระศพ | 19 พฤษภาคม 1643 มหาวิหารแซ็ง-เดอนี, ฝรั่งเศส |
| คู่อภิเษก | อานาแห่งออสเตรีย (สมรส 1615) |
| พระราชบุตร | |
| ราชวงศ์ | บูร์บง |
| พระราชบิดา | พระเจ้าอ็องรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส |
| พระราชมารดา | มารีอา เด เมดีชี |
| ศาสนา | โรมันคาทอลิก |
| ลายพระอภิไธย |  |
ไม่นานก่อนวันพระราชสมภพปีที่เก้าพระองคค์กลายเป็นกษัตริย์แห่งฝรั่งเศสและนาวาร์หลังจากที่พระราชบิดาของพระองค์ พระเจ้าอ็องรีที่ 4 ถูกลอบปลงพระชนม์ พระราชมารดาของพระองค์มารีอา เด เมดีชีทำหน้าที่ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในช่วงที่พระองค์ทรงพระเยาว์ การปกครองที่ไม่ดีของพระนางและการวางแผนทางการเมืองที่ล้มเหลวของนางและขุนนางชาวอิตาเลียนคนสนิททำให้พระองค์ได้พระราชอำนาจคืนในปี 1617 โดยเนรเทศพระมารดาและผู้ใกล้ชิดของพระนางรวมทั้ง คอนซิโน คอนซินี ขุนนางชาวอิตาลีผู้ทรงอิทธิพลในราชสำนัก
พระองค์ทรงมีบุคลิกเงียบขรึมและน่าพิศวงอย่างยิ่ง ในการบริหารราชการแผ่นดินทรงพึงอัครเสนาบดีชาร์ล เดอ อาลแบร์ ดยุกแห่งลีเวอ ต่อมาก็ทรงพึ่งพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอในการปกครองแผ่นดิน พระองค์และพระคาร์ดินัลถูกจดจำในฐานะที่ทรงก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งชาติฝรั่งเศสและเป็นผู้ยุติการจลาจลของขุนนางฝรั่งเศส ในตอนท้ายของทศวรรษ 1620 ริเชอลิเยอริเริ่มการ "การผูกขาดอำนาจกษัตริย์" ในขณะสิ่งที่เป็นที่จดจำในรัชกาลของพระองค์คือการก็ยังเป็นเครื่องหมายของการต่อสู้กับพวกอูเกอโนต์และการต่อสู้กับจักรวรรดิสเปน
ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของฝรั่งเศสในความขัดแย้งกับราชวงศ์ฮาพส์บวร์คในช่วง ค.ศ. 1635-59 เกิดขึ้นที่ยุทธการโรครัว (1643) ห้าวันหลังจากการสวรรคตของพระองค์อันเนื่องมาจากภาวะแทรกซ้อนที่ชัดเจนของวัณโรคในพระอันตะ (ลำไส้ใหญ่) การรบครั้งนี้เป็นจุดสิ้นสุดของการเป็นมหาอำนาจทางทหารของสเปนในยุโรปและเป็นจุดเริ่มต้นของความรุ่งเรืองของฝรั่งเศสภายในรัชสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 พระโอรสของพระองค์
ขึ้นครองราชย์
พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 ขึ้นครองราชย์ตอนอายุแค่ 9 พรรษา มารีอา เด เมดีชี เป็นผู้สำเร็จราชการแทนขณะทรงพระเยาว์ พระนางมารีอา เด เมดีซีพยามปลูกฝังให้เป็นคาทอลิกที่ดีและพยายามผูกมิตรกับสเปน โดยอภิเษกสมรสกับอานาแห่งออสเตรีย
พระราชโอรส
| พระนาม | พระรูป | อายุขัย | อภิเษกสมรส |
|---|---|---|---|
| หลุยส์ ดีเยอดอเนแห่งฝรั่งเศส (ต่อมาคือ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14) |  | 5 กันยายน 1638 – 1 กันยายน 1715 | อภิเษกสมรสกับมาริอา เตเรซาแห่งสเปน (สเปน: María teresa de Austria; ฝรั่งเศส: Marie Therésè d'Autriche) (1638–1683) เมื่อปี 1660 มีพระราชบุตร |
| ฟีลิปแห่งฝรั่งเศส ดยุกแห่งอ็องฌู (ต่อมาคือ ดยุกแห่งออร์เลอ็อง) | _sitting_on_a_throne_with_his_brother_Philippe,_Duke_of_Orl%C3%A9ans.jpg) | 21 กันยายน 1640 – 9 มิถุนายน 1701 | อภิเษกสมรสครั้งแรกกับเฮนเรียตตาแห่งอังกฤษ (1644–1670) เมื่อปี 1661 มีพระบุตร อภิเษกสมรสครั้งที่สองกับเอลีซาเบ็ท ชาร์ล็อทเทอแห่งพาลาทิเนต (1652–1722) เมื่อปี 1671 มีพระบุตร |
รสนิยมทางเพศ
พระองค์เป็นบุคคลรักเพศเดียวกันหรืออย่างน้อยคือรักทั้งสองเพศ เช่นพระองค์ไม่มีสนมเลยจนทำให้ได้รับสมัญญานามว่า หลุยส์ผู้บริสุทธิ์ และนอกจากนี้พระองค์ยังทรงมีคนรักเป็นขุนนางหนุ่มชาวฝรั่งเศสชื่อว่า Henri Coiffier de Ruzé, Marquis of Cinq-Mars ซึ่งเป็นคนของพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอ
ดูเพื่ม
| ก่อนหน้า | พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และที่ 3 |  |  พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 20 ตุลาคม ค.ศ. 1620) |  | รวมพระอิสริยยศ |
| พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และ 3 | |  พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643) | | พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 |
| เจ้าชายฟร็องซัว | |  โดแฟ็งแห่งฝรั่งเศส (27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610) | | เจ้าชายหลุยส์ |